Mùa hè năm 1965, một bước ngoặt lịch sử đã diễn ra trong làng bóng đá Anh khi Liên đoàn bóng đá Anh (FA) và Football League quyết định thử nghiệm quy định cho phép thay người. Theo đó, một cầu thủ dự bị có thể vào sân thay thế đồng đội bị chấn thương. Tuy nhiên, quyết định này đã vấp phải không ít tranh cãi, xuất phát từ lo ngại về việc các huấn luyện viên có thể lợi dụng quy định này để thực hiện các thay đổi chiến thuật thông qua việc giả vờ chấn thương.
Thời điểm đó, thư ký FA, ông Denis Follows, đã bày tỏ sự lo ngại: “Chúng ta đều mong muốn chứng kiến 11 cầu thủ khỏe mạnh trên sân, nhưng quy định mới này chắc chắn sẽ bị lạm dụng.” Chủ tịch Chelsea, ông Joe Mears, cũng không giấu được sự hoài nghi: “Tôi không thể dự đoán liệu thử nghiệm này có thành công hay không.”
Trong bối cảnh đầy hoài nghi đó, Keith Peacock, một cầu thủ 20 tuổi, đã được chọn làm dự bị trong trận đấu giữa Charlton Athletic và Bolton. Phút thứ 11 của trận đấu, thủ môn Mike Rose của Charlton Athletic bất ngờ gặp chấn thương. Tình huống này buộc hậu vệ John Hewie phải tạm thời thay thế vị trí thủ môn, và Keith Peacock được tung vào sân. Khoảnh khắc này đã đưa Peacock trở thành cầu thủ thay người đầu tiên trong lịch sử bóng đá Anh.
Chia sẻ về sự kiện lịch sử này, Peacock thừa nhận rằng ban đầu ông cảm thấy không hài lòng với huấn luyện viên Bob Stokoe vì không được đá chính. Mãi đến khi đọc báo trên chuyến tàu trở về London sau trận đấu, ông mới nhận ra tầm quan trọng của khoảnh khắc mình đã tạo nên.
Việc thay người vào thời điểm đó được xem là một thử nghiệm đầy rủi ro. Nhiều nhà quản lý bóng đá lo ngại rằng quy định này sẽ bị lợi dụng. FA đã phải lên tiếng giải thích rằng, trong bối cảnh lượng khán giả đến sân ngày càng giảm, họ cần cải thiện trải nghiệm cho người hâm mộ, và việc một đội phải thi đấu với 10 người do chấn thương không còn là một hình ảnh hấp dẫn.
Trước năm 1965, bóng đá Anh chưa từng cho phép thay người vì bất kỳ lý do gì. Do đó, quyết định này được xem là một bước thử nghiệm quan trọng. Mỗi đội bóng ở cả bốn hạng đấu được phép đăng ký một cầu thủ dự bị, đặt nền móng cho sự thay đổi lớn trong bóng đá hiện đại.
Hai năm sau, vào năm 1967, FA chính thức cho phép thay người vì lý do chiến thuật, chấm dứt nỗi lo về việc cầu thủ giả vờ chấn thương. Từ việc chỉ có một người dự bị, số lượng cầu thủ dự bị đã tăng lên theo thời gian: hai, ba, năm. Hiện tại, giải Ngoại hạng Anh cho phép mỗi đội đăng ký 9 cầu thủ dự bị, trong đó 5 người được phép vào sân. Tại các giải đấu châu Âu trong thập niên 1970, mỗi đội được đăng ký 5 cầu thủ dự bị, với tối đa hai người được sử dụng.
Vai trò của cầu thủ dự bị đã tạo ra nhiều khoảnh khắc kinh điển trong lịch sử bóng đá. Một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất là khi Ole Gunnar Solskjaer ghi bàn ở phút bù giờ, giúp Manchester United lội ngược dòng đánh bại Bayern Munich với tỷ số 2-1 trong trận chung kết Champions League năm 1999, qua đó hoàn tất cú ăn ba lịch sử.
Gần đây hơn, trường hợp của Federico Chiesa, cầu thủ tưởng chừng như không còn tương lai ở Anfield, đã vào sân thay thế tân binh Florian Wirtz và ghi bàn nâng tỷ số lên 3-2, giúp Liverpool giành chiến thắng trước Bournemouth trong trận mở màn Ngoại hạng Anh mùa giải 2025-2026.
Cựu hậu vệ người Anh Jamie Carragher đã nhận xét đây là một sự thay người “kỳ lạ nhưng hoàn hảo”, minh họa cho cách các huấn luyện viên hiện đại khai thác tối đa sức mạnh của các siêu dự bị.
Theo Kees Vos, người đại diện cho Cody Gakpo và Rasmus Hojlund, các đội bóng buộc phải tăng số lượng cầu thủ trong đội hình do lịch thi đấu ngày càng dày đặc. Ông so sánh với các môn thể thao ở Mỹ, nơi các cầu thủ được thay ra vào liên tục trong trận đấu, và dự đoán rằng bóng đá cũng sẽ đi theo xu hướng tương tự.
Keith Peacock, giờ đã 80 tuổi, vẫn còn nhớ rõ cảm giác của mình vào năm xưa: “Tôi đã rất thất vọng vì không được đá chính, nhưng tôi không ngờ rằng quyết định này lại trở nên quan trọng đến vậy. Vai trò của cầu thủ dự bị đã phát triển thành một phần không thể thiếu của bóng đá hiện đại.”
Admin
Nguồn: VnExpress
