Bộ Nội vụ vừa trình Bộ Tư pháp thẩm định dự thảo Luật Viên chức sửa đổi, dự kiến sẽ được Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 10. Điểm nổi bật của dự thảo lần này là việc phân loại lại các đơn vị sự nghiệp công lập dựa trên hai tiêu chí chính: tính chất nhiệm vụ (dịch vụ công thiết yếu và không thiết yếu) và mức độ tự chủ tài chính.
Theo đó, các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ cao sẽ được trao quyền tự quyết toàn diện về tổ chức, nhân sự và tài chính. Người đứng đầu đơn vị có quyền bổ nhiệm các vị trí lãnh đạo, chủ động quyết định số lượng nhân sự, đồng thời có thể ký hợp đồng trực tiếp với các chuyên gia, nhà khoa học và những người có tài năng đặc biệt. Dự thảo nhấn mạnh nguyên tắc “tự chủ càng cao, quyền càng lớn” đi đôi với trách nhiệm giải trình rõ ràng và minh bạch.
Để đảm bảo công bằng và tạo động lực làm việc, các đơn vị có nguồn thu sẽ phải xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ, cho phép chi trả thu nhập tăng thêm cho viên chức dựa trên hiệu quả công việc, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ.
Một thay đổi đáng chú ý khác là việc dự thảo loại bỏ cơ chế thăng hạng chức danh nghề nghiệp hiện nay, vốn được đánh giá là hình thức. Thay vào đó, việc quản lý viên chức sẽ dựa trên vị trí việc làm và kết quả công việc thực tế, gắn trực tiếp với mức lương và thu nhập của từng cá nhân.
Để đa dạng hóa phương thức tuyển dụng, dự thảo Luật Viên chức sửa đổi cho phép các đơn vị sự nghiệp công lập, bên cạnh hình thức thi tuyển và xét tuyển truyền thống, có thể ký hợp đồng trực tiếp với các chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng và tiếp nhận nhân lực chất lượng cao từ khu vực ngoài công lập. Đồng thời, viên chức cũng được phép ký hợp đồng làm việc bên ngoài cơ quan chủ quản và tham gia các hoạt động nghề nghiệp tại các tổ chức tư nhân, miễn là không vi phạm đạo đức nghề nghiệp và không gây ra xung đột lợi ích.
Những thay đổi này nhằm khắc phục những hạn chế còn tồn tại trong Luật Viên chức 2010 và sửa đổi năm 2019, vốn chủ yếu tập trung vào phân loại đơn vị theo mức độ tự chủ tài chính mà chưa chú trọng đến tính chất nhiệm vụ. Các quy định về tuyển dụng cũng còn cứng nhắc, nhiều thủ tục, gây khó khăn trong việc thu hút và giữ chân nhân tài. Mặt khác, khu vực sự nghiệp công lập vẫn còn cồng kềnh và thiếu cơ chế mạnh mẽ để xã hội hóa các dịch vụ công không thiết yếu, cũng như tận dụng nguồn lực từ các doanh nghiệp và tổ chức tư nhân.
Việc loại bỏ cơ chế thăng hạng chức danh nghề nghiệp là một trong những điểm mới quan trọng của dự thảo luật. Thay vì tập trung vào các quy trình thăng hạng hình thức, việc quản lý viên chức sẽ tập trung vào hiệu quả công việc thực tế và kết quả đầu ra. Bộ Nội vụ kỳ vọng rằng cách tiếp cận này sẽ tạo động lực cho viên chức, khuyến khích họ nâng cao năng lực và hiệu quả làm việc.
Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung cơ chế bảo vệ viên chức khi tham gia đổi mới, sáng tạo nhưng không thành công, có thể được miễn hoặc giảm trách nhiệm. Đây là một bước tiến quan trọng để khuyến khích đội ngũ viên chức mạnh dạn nghiên cứu, thử nghiệm và đổi mới, thay vì lo sợ rủi ro. Viên chức cũng được phép góp vốn và tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại hóa các kết quả nghiên cứu khoa học và công nghệ.
Dự thảo Luật Viên chức sửa đổi cũng đặc biệt chú trọng đến việc tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác quản lý viên chức. Dữ liệu quản lý sẽ được kết nối và liên thông trên toàn quốc, thay thế cho các hồ sơ giấy thủ công, giúp giảm chi phí, tránh sai sót và nâng cao hiệu quả giám sát. Trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị sự nghiệp công lập cũng được quy định rõ ràng hơn, bao gồm trách nhiệm về nhân lực, tài chính, cơ sở vật chất, xử lý nghiêm các vi phạm trong nội bộ và công khai minh bạch việc giải quyết các thủ tục hành chính, đảm bảo quyền lợi của người dân và doanh nghiệp.
Admin
Nguồn: VnExpress
