Ngày 21/8, Google lần đầu tiên công bố báo cáo đo lường tác động môi trường từ việc xử lý các câu lệnh (prompt) AI của Gemini, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc minh bạch hóa “dấu chân môi trường” của các sản phẩm AI phổ biến. Giới phân tích nhận định đây là động thái công khai và chi tiết nhất từ trước đến nay của một công ty công nghệ lớn về vấn đề này.
Báo cáo chỉ ra rằng, trung bình mỗi câu lệnh AI của Google tạo ra 0,033 gCO2e trên cả ba phạm vi phát thải. Trong đó, phạm vi 2 – phát thải gián tiếp từ các nguồn như điện, hệ thống sưởi ấm và làm lạnh – chiếm phần lớn nhất, lên tới 0,023g CO2e, tương đương 70% tổng lượng phát thải. Phạm vi 1 bao gồm phát thải trực tiếp từ hoạt động của doanh nghiệp, còn phạm vi 3 là phát thải gián tiếp từ các nguồn khác như vận chuyển, xử lý chất thải và tiêu thụ năng lượng.
Để dễ hình dung, Google so sánh mức tiêu thụ năng lượng của mỗi câu lệnh AI Gemini tương đương với việc sử dụng 0,24 Wh điện và 0,26 ml nước, tương đương khoảng năm giọt nước hoặc xem TV trong 9 giây.
Về cơ cấu sử dụng điện, các bộ tăng tốc AI chiếm 58%, các thiết bị hỗ trợ phần cứng chuyên biệt cho AI (CPU, bộ nhớ máy chủ) chiếm 25%, và các thiết bị dự phòng chiếm 10%. Phần còn lại là điện năng dùng cho vận hành trung tâm dữ liệu, bao gồm làm mát và chuyển đổi nguồn điện.
Một điểm đáng chú ý là, theo Google, lượng điện tiêu thụ cho mỗi truy vấn AI đã giảm đáng kể, tới 33 lần so với năm trước. Sự cải thiện này có được nhờ những tiến bộ trong phần cứng, tối ưu hóa thuật toán và hiệu quả hoạt động của các trung tâm dữ liệu.
Tuy nhiên, Google cũng lưu ý rằng những số liệu này chỉ là ước tính trung bình và không phản ánh mức tiêu thụ năng lượng của tất cả các truy vấn Gemini. Các tác vụ phức tạp, như tóm tắt chi tiết nội dung của hàng chục cuốn sách, sẽ tiêu tốn nhiều năng lượng hơn. Việc sử dụng mô hình suy luận cũng có thể làm tăng nhu cầu năng lượng do cần nhiều bước xử lý hơn để đưa ra câu trả lời.
Ngoài ra, báo cáo hiện tại chỉ giới hạn ở các câu lệnh văn bản và chưa bao gồm các tác vụ tạo hình ảnh hoặc video, vốn đòi hỏi lượng năng lượng lớn hơn đáng kể.
Mặc dù hiệu suất năng lượng trên mỗi câu lệnh đã tăng lên đáng kể, tổng mức tiêu thụ điện của Google vẫn tiếp tục tăng do nhu cầu sử dụng AI ngày càng lớn. CarbonCredits gọi đây là một ví dụ điển hình của “nghịch lý Jevons”, theo đó việc tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên có thể dẫn đến sự gia tăng tổng mức tiêu thụ tài nguyên đó. Điều này xảy ra do chi phí sử dụng tài nguyên giảm, kích thích nhu cầu và đẩy nhanh tốc độ tiêu thụ.
Thực tế, tổng lượng khí thải nhà kính của Google đã tăng 51% trong 5 năm qua, chủ yếu do sự tăng trưởng mạnh mẽ của hoạt động AI. Các trung tâm dữ liệu của Google hiện sử dụng tới 30,8 triệu MWh điện, gấp đôi so với năm 2020.
Để giảm thiểu tác động đến môi trường, Google đang tập trung vào các giải pháp như sử dụng điện tái tạo, năng lượng hạt nhân và mua tín chỉ carbon để bù đắp lượng khí thải.
Admin
Nguồn: VnExpress
