Thời tiết diễn biến thất thường, ô nhiễm môi trường gia tăng, cùng với tình trạng già hóa dân số đang đẩy mạnh sự gia tăng của các bệnh hô hấp, đặc biệt là viêm phổi. Thông tin này được PGS.TS.BS Cao Hữu Nghĩa, Chủ nhiệm Bộ môn Khoa học Y sinh, Viện Pasteur TP HCM, đưa ra tại buổi họp báo ngày 24/8, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về các bệnh liên quan đến phế cầu khuẩn.
Theo số liệu thống kê, Việt Nam có tỷ lệ tử vong do viêm phổi là 18,2 trên 100.000 dân, một con số đáng báo động và đứng đầu trong các nguyên nhân gây tử vong. Niên giám thống kê y tế 2019-2020 cũng đã ghi nhận viêm phổi là bệnh có tỷ lệ mắc và tử vong cao nhất trên cả nước. Trên phạm vi toàn cầu, phế cầu khuẩn gây ra gần 98 triệu ca nhiễm và cướp đi sinh mạng của hơn 505.000 người mỗi năm, trong đó viêm phổi chiếm tỷ lệ cao nhất.
Phó giáo sư Nghĩa nhấn mạnh rằng, viêm phổi và các bệnh do phế cầu khuẩn gây ra không chỉ ảnh hưởng đến trẻ nhỏ mà còn đặc biệt nguy hiểm đối với người cao tuổi và những người mắc bệnh mạn tính. Trong bối cảnh dân số đang già hóa nhanh chóng, ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng, tình trạng kháng kháng sinh gia tăng và các bệnh nền xuất hiện ngày càng sớm, phế cầu khuẩn đang trở thành một gánh nặng y tế đáng kể, đặc biệt là đối với các nhóm có nguy cơ cao.
PGS.TS.BS Lê Thị Tuyết Lan, Chủ tịch Hội Hen – Miễn dịch – Dị ứng – Lâm sàng TP HCM, cho biết, mặc dù nhiều người nhận thức được sự nguy hiểm của viêm phổi, nhưng lại ít ai biết rằng phế cầu khuẩn là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra căn bệnh này. Thuật ngữ “phế cầu khuẩn” vẫn còn khá xa lạ với nhiều người dân Việt Nam, do đó cần được ưu tiên phổ biến để nâng cao nhận thức về các bệnh do loại vi khuẩn này gây ra. Sự thiếu hiểu biết về tác nhân gây bệnh và ý thức phòng ngừa còn hạn chế cũng là một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ tử vong do viêm phổi vẫn ở mức cao.
Phế cầu khuẩn lây lan qua các giọt bắn trong không khí khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, đặc biệt là ở những nơi đông người. Vi khuẩn này có thể cư trú trong mũi họng của cả trẻ em và người lớn khỏe mạnh, với tỷ lệ từ 5 đến 90%. Khi hệ miễn dịch của cơ thể suy yếu, vi khuẩn này có thể gây ra các bệnh xâm lấn nguy hiểm (như viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi nặng) và các bệnh không xâm lấn (như viêm phổi nhẹ, viêm xoang, viêm tai giữa, viêm xương chũm, viêm mô tế bào quỹ đạo, sổ mũi).
Tỷ lệ tử vong do các bệnh phế cầu xâm lấn ở người lớn dao động từ 15 đến 20%, và có thể tăng lên đến 40% ở người cao tuổi. Đáng lo ngại, phế cầu khuẩn là nguyên nhân của 20-60% ca tử vong do nhiễm khuẩn huyết, và gây ra một trên sáu ca tử vong ở người lớn do viêm màng não. Những người trên 50 tuổi và người trưởng thành có các bệnh lý nền như tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính thuộc nhóm nguy cơ cao đối mặt với các biến chứng nghiêm trọng, tỷ lệ nhập viện và tử vong cao hơn, do đó cần được bảo vệ một cách ưu tiên.
Tình trạng kháng kháng sinh ngày càng gia tăng càng làm tăng thêm mức độ nguy hiểm của bệnh, với khoảng 50% mẫu phế cầu khuẩn đã kháng ít nhất một loại kháng sinh. TS.BS Lê Thị Thu Hương, Trưởng Khoa Nội Hô hấp, Phó Ban Điều hành Đơn vị Tiêm chủng, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, cho biết viêm phổi và các bệnh do phế cầu khuẩn đang tạo ra gánh nặng lớn cho hệ thống y tế, gây tốn kém chi phí điều trị, tăng áp lực tài chính cho gia đình và xã hội, đồng thời góp phần làm quá tải bệnh viện.
Bác sĩ Hương cũng nhấn mạnh rằng, “Hệ thống y tế hiện đang tập trung nguồn lực vào việc chữa bệnh thay vì phòng bệnh.”
Các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân nên chủ động phòng ngừa các bệnh do phế cầu khuẩn bằng cách theo dõi sức khỏe định kỳ, khám sức khỏe tổng quát thường xuyên để phát hiện sớm và quản lý tốt các bệnh mạn tính. Bên cạnh đó, cần chú ý vệ sinh hô hấp, rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi cần thiết và tránh đến những nơi đông người.
Để tăng cường sức đề kháng của cơ thể, cần có chế độ dinh dưỡng cân bằng, ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin và khoáng chất. Đồng thời, nên ngừng hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia, giữ gìn vệ sinh nhà cửa và môi trường xung quanh. Tiêm chủng vaccine phế cầu khuẩn, đặc biệt là cho trẻ nhỏ, người già và những người có bệnh nền, là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Admin
Nguồn: VnExpress
