Đề xuất của Bộ Công Thương về việc bắt buộc sử dụng xăng sinh học E10 trên toàn quốc từ đầu năm sau, thay thế hoàn toàn xăng khoáng truyền thống, đang gây ra nhiều tranh luận trái chiều trong dư luận.
Một trong những lo ngại lớn nhất của người tiêu dùng và giới chuyên gia là liệu xăng E10 có gây ảnh hưởng tiêu cực đến động cơ xe, đặc biệt là đối với các dòng xe đời cũ hoặc xe nhập khẩu cao cấp vốn được khuyến cáo sử dụng xăng RON95 trở lên hay không.
Anh Trần Đình Minh (Hà Nội) đặt câu hỏi: “Nếu xe đang hoạt động bình thường mà chuyển sang E10 lại gặp sự cố như tắt máy, nóng máy, hỏng bơm xăng, thậm chí gây cháy nổ thì ai sẽ chịu trách nhiệm?”. Anh cho rằng, Nhà nước cần công bố đầy đủ các nghiên cứu khoa học, thử nghiệm thực tế trên nhiều loại xe khác nhau và có lộ trình hợp lý trước khi áp dụng đại trà. “Nếu chứng minh được an toàn, hiệu quả và có chính sách hỗ trợ, người dân sẽ dần chấp nhận. Còn nếu áp đặt, nguy cơ phản ứng xã hội là rất lớn”, anh Minh nói.
Nhiều ý kiến khác cho rằng, cơ quan quản lý nên để các loại xăng tồn tại song song để người tiêu dùng tự do lựa chọn theo nhu cầu và điều kiện kinh tế. Chị Mai Lan (Hà Nội) chia sẻ: “Thị trường là thước đo chính xác nhất cho chất lượng sản phẩm. Nếu E10 thực sự tốt, tiết kiệm và an toàn, người dân sẽ tự nguyện sử dụng mà không cần bắt buộc”.
Xăng ethanol là một loại nhiên liệu chứa cồn ethanol (C2H5OH), được sử dụng làm phụ gia nhiên liệu sinh học cho xăng thông thường. Tỷ lệ ethanol trong xăng được biểu thị bằng ký hiệu “E” kèm theo con số, ví dụ E85 là hỗn hợp gồm 85% ethanol và 15% xăng.
Thực tế, hầu hết các xe hiện nay đều được thiết kế để có thể chạy được với xăng E10 hoặc thấp hơn. Các nhà sản xuất thường đưa ra khuyến cáo về tỷ lệ ethanol trong xăng trên sách hướng dẫn sử dụng hoặc nắp bình xăng để xe vận hành bình thường.
Tuy nhiên, lo ngại của người dùng không phải là không có cơ sở. Một chuyên gia kỹ thuật ô tô cho biết, nếu E10 được sản xuất đúng chuẩn thì xe đời mới có thể sử dụng mà không gặp vấn đề. Nhưng nếu hàm lượng ethanol quá cao, cồn có thể gây ăn mòn các chi tiết máy, bình chứa, đường dẫn xăng và ảnh hưởng tới hiệu suất động cơ.
Tại một hội thảo gần đây, TS. Phạm Hữu Tuyên (Đại học Bách khoa Hà Nội) trình bày kết quả nghiên cứu cho thấy tính năng kỹ thuật của xe khi sử dụng E10 tương đương hoặc được cải thiện so với xăng khoáng. E10 phù hợp với đa số các phương tiện đang lưu hành, tuy nhiên có thể ảnh hưởng đến xe thế hệ cũ sử dụng chế hòa khí. Ông khuyến nghị các nhà sản xuất, nhập khẩu ô tô, xe máy cần công bố danh sách các mẫu xe tương thích với xăng E10 và đưa ra khuyến cáo cụ thể.
Nghiên cứu của Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam và Đại học Bách Khoa cũng cho thấy hầu hết các dòng xe đang lưu hành tại Việt Nam đều tương thích với E10 và không cần thay đổi về kỹ thuật. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu lưu ý rằng xăng sử dụng cho phương tiện giao thông cần có chất lượng đảm bảo tiêu chuẩn tương ứng với tiêu chuẩn khí thải của phương tiện. Họ kiến nghị xây dựng lộ trình mở rộng phù hợp với tình hình thực tế của Việt Nam và nâng cao tiêu chuẩn của xăng phối trộn.
Về phía cơ quan quản lý, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) dẫn chứng nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước khẳng định xăng sinh học an toàn. Các hãng xe lớn và tổ chức kỹ thuật như SAE đều khẳng định xăng sinh học E5, E10 không gây hại cho động cơ, thậm chí còn giúp động cơ hoạt động hiệu quả hơn, giảm hiện tượng kích nổ và kéo dài tuổi thọ.
Theo Bộ Công Thương, các chuyên gia Việt Nam trong lĩnh vực cơ khí – động lực học đánh giá E10 phù hợp với các loại xe hiện hành trong nước. Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã có các thử nghiệm kiểm định cho thấy xăng E5 và E10 không ảnh hưởng đến độ bền động cơ nếu tuân thủ đúng tiêu chuẩn chất lượng.
Tổ chức Năng lượng tái tạo Mỹ (RFA) cho biết xăng E10 đã được sử dụng tại Mỹ hơn 20 năm và được công nhận là an toàn với mọi loại động cơ ô tô, xe máy hiện đại. Petrolimex cũng cho biết các hãng Toyota và Honda tại Việt Nam xác nhận xe do các hãng này sản xuất vận hành bình thường với E10.
Bộ Công Thương cũng dẫn kinh nghiệm từ Thái Lan và Philippines, hai quốc gia có đặc điểm đội xe tương đồng với Việt Nam. Tại Thái Lan, xăng E10 được giới thiệu trên toàn quốc từ năm 2007 và trở thành xăng tiêu chuẩn từ năm 2013. Đội xe của Thái Lan không gặp vấn đề gì với E10 trong nhiều thập kỷ. Các nhà sản xuất ô tô tại Thái Lan cũng tích cực ủng hộ chính sách này.
Philippines bắt buộc sử dụng E10 trên toàn quốc từ năm 2023. Bộ Năng lượng Philippines (DOE) khẳng định xăng pha etanol 10% an toàn cho tất các động cơ. Nhiều công ty sản xuất ô tô cho biết các mẫu xe từ giữa những năm 1990 trở đi có thể sử dụng E10.
Tuy nhiên, người sở hữu xe cũ có thể cần thay bộ lọc nhiên liệu thường xuyên hơn hoặc sử dụng chất phụ gia thay thế. Hầu hết xe máy được bán trong thập kỷ qua đều có động cơ có thể sử dụng E10, nhưng không được khuyên dùng xăng pha etanol trên 10%.
Bộ Công Thương nhận định rằng, sau thời gian sử dụng, người dân Philippines dần chấp nhận E10 và coi nó như xăng thông thường. Cơ quan này tin rằng đây là tín hiệu tích cực cho Việt Nam, cho thấy có thể xóa bỏ sự hoài nghi bằng kinh nghiệm nhất quán và thông tin rõ ràng về tính an toàn của E10.
Admin
Nguồn: VnExpress
