Tại một khu chợ sầm uất ở New Delhi, Ấn Độ, không gian yên tĩnh bao trùm góc làm việc của Anuj Gupta. Chuyên gia cung ứng và xuất khẩu phụ kiện may mặc cho các thương hiệu toàn cầu này đang phải đối mặt với tình trạng hoạt động gần như đóng băng do các mức thuế trừng phạt mà chính quyền Tổng thống Donald Trump áp đặt lên hàng hóa Ấn Độ.
Ngày 27/8 đánh dấu thời điểm mức thuế 50% của Mỹ chính thức có hiệu lực đối với hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ. Động thái này diễn ra sau khi chính quyền Trump thực hiện lời đe dọa tăng gấp đôi thuế từ 25%, với lý do Ấn Độ mua dầu của Nga, gián tiếp tài trợ cho chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine. Các quan chức Ấn Độ phản bác, cho rằng Mỹ đang áp dụng tiêu chuẩn kép, khi Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc thậm chí còn mua nhiều dầu hơn, và bản thân Washington cũng duy trì giao dịch với Moscow.
Theo Gupta, ngành thời trang có chu kỳ sản xuất sớm hơn một năm, tức là quần áo đang được thiết kế và sản xuất cho mùa thu năm 2026. Sự bất ổn hiện tại đã gây ra “cản trở nghiêm trọng” cho công việc, tạo ra “một lỗ hổng lớn”. Gupta cho biết, 40% hàng hóa của anh được xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Trước ngày 27/8, Gupta vẫn nuôi hy vọng rằng “ông Trump chỉ đang dọa hoặc mối quan hệ tốt đẹp giữa Thủ tướng Modi với Mỹ sẽ cứu vãn tình hình”. Tuy nhiên, anh thừa nhận: “Chúng tôi là bên bị đối xử tồi tệ nhất”.
Năm vòng đàm phán không mang lại thỏa thuận thương mại nào giữa Washington và New Delhi. Các nhà xuất khẩu lo ngại rằng khách hàng của họ có thể buộc phải tìm kiếm các thị trường thay thế. “Nếu căng thẳng kéo dài, người mua sẽ tìm kiếm những thị trường khác để thay thế chúng tôi”, Gupta nói.
Các nhà phân tích và chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng thuế quan có thể gây tổn hại cho các lĩnh vực kinh tế mũi nhọn của Ấn Độ, vốn phụ thuộc vào xuất khẩu, dẫn đến mất hàng trăm nghìn việc làm.
Ajay Sahai, CEO của Liên đoàn Tổ chức Xuất khẩu Ấn Độ (FIEO), bày tỏ sự lạc quan thận trọng sau cuộc gặp với Bộ trưởng Tài chính Nirmala Sitharaman. “Chính phủ đảm bảo sẽ cung cấp mọi hình thức hỗ trợ cần thiết để giải quyết vấn đề này, có thể bao gồm một gói kích thích kinh tế”, ông nói. “Chính phủ yêu cầu chúng tôi chuẩn bị báo cáo, sau đó họ sẽ đưa ra kế hoạch. Bà Sitharaman cam kết sẽ không có làn sóng sa thải nhân viên, và đó là điều chúng ta nên tin tưởng”.
Dệt may, đá quý, trang sức, thảm và tôm là những mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Ấn Độ sang Mỹ, và dự kiến sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ các mức thuế quan.
K Anand Kumar, quản lý công ty xuất khẩu tôm Sandhya Marines, cho biết công việc kinh doanh của ông đang trên bờ vực sụp đổ. Công ty sử dụng gần 3.500 lao động tại một thị trấn ven biển ở bang Andhra Pradesh. Hơn 90% lô hàng của công ty ông được xuất sang thị trường Mỹ. Năm ngoái, Ấn Độ đã xuất khẩu kỷ lục 1,78 triệu tấn thủy sản sang Mỹ, trị giá 7,38 tỷ USD, trong đó tôm chiếm 92% tổng giá trị.
“Ngành tôm là lĩnh vực sử dụng rất nhiều lao động”, Kumar, người cũng đứng đầu chi nhánh của hiệp hội xuất khẩu hải sản tại Andhra Pradesh, cho biết. Theo ông, ngành xuất khẩu tôm Ấn Độ có thể sử dụng tới gần hai triệu lao động, và hơn 50% trong số này sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thuế quan của Mỹ.
“Chúng tôi đang sa thải nhân viên vì không thể tiếp tục trả lương khi không có đơn hàng”, Kumar nói. “Nông dân và thợ bóc tôm sẽ là những người bị ảnh hưởng nặng nề nhất”.
Các hiệp hội xuất khẩu ước tính rằng thuế quan có thể ảnh hưởng đến gần 55% trong 87 tỷ USD giá trị hàng hóa xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ, và mang lại lợi thế cho các đối thủ cạnh tranh có mức thuế thấp hơn.
Moody’s Ratings cảnh báo rằng mức thuế quan này có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ, hạn chế nghiêm trọng tham vọng phát triển ngành sản xuất, và thậm chí làm đảo ngược một số thành tựu mà Ấn Độ đã đạt được trong việc thu hút đầu tư.
“Mọi thứ giống như một cơn ác mộng, nơi bạn không biết mình sẽ thức dậy với con số thuế quan mới nào nữa”, Kumar nói. Ông cho biết chưa từng gặp cuộc khủng hoảng nào như vậy trong suốt 30 năm kinh doanh với Mỹ. “Mỹ đang đùa giỡn với chúng tôi, làm bất cứ điều gì họ muốn”, ông nói. “Chúng tôi buộc phải thích nghi, nhưng cảm giác thật bất lực”.
Cách nhà máy của Kumar gần 1.000 km, nỗi sợ hãi đang bao trùm Tiruppur, thủ phủ ngành công nghiệp xuất khẩu hàng may mặc của Ấn Độ. Nằm bên bờ sông Noyyal và cạnh những ngọn núi đá, Tiruppur đóng góp gần 1/3 tổng giá trị xuất khẩu hàng may sẵn trị giá 16 tỷ USD. Nơi đây được gọi là “thành phố USD” nhờ nguồn thu nhập chính bằng tiền đô. Hàng loạt thương hiệu thời trang hàng đầu thế giới đều tìm nguồn cung ứng tại Tiruppur.
V Elangovan, giám đốc điều hành công ty xuất khẩu hàng may mặc SNQS International Group, cho biết dù lợi nhuận cao hơn từ các thương hiệu lớn giúp một số doanh nghiệp có thời gian tạm nghỉ, một cuộc khủng hoảng kéo dài vẫn đủ sức khiến họ tê liệt.
“Ở những nơi có biên lợi nhuận thấp, công việc sản xuất đã bị dừng hoàn toàn”, ông nói. Công ty của Elangovan sử dụng 1.500 lao động. Ông cho hay khoảng 150.000 công nhân ở Tiruppur có nguy cơ mất việc làm do thuế quan từ Mỹ.
“Rất khó tìm được khách hàng mới trong nền kinh tế này”, ông nói. “Đa dạng hóa khách hàng không giống như một công tắc mà chúng ta có thể bật, tắt lúc nào cũng được. Sớm thôi, chúng tôi sẽ phải đối mặt các vấn đề về dòng tiền và sẽ có rất nhiều công nhân bị sa thải”.
Trong khi đó, Thủ tướng Modi vẫn giữ lập trường kiên quyết về cuộc chiến thương mại với Mỹ. “Ấn Độ cần trở nên tự lực. Tâm lý ích kỷ về kinh tế đang gia tăng trên toàn cầu, và chúng ta không được phép ngồi đó than khóc về những khó khăn của mình”, ông phát biểu hôm 15/8.
Thủ tướng khẳng định Ấn Độ “sẽ đứng vững như một bức tường thành chống lại mọi chính sách đe dọa lợi ích của mình”. “Ấn Độ sẽ không bao giờ thỏa hiệp trong việc bảo vệ lợi ích cho nông dân”, ông nhấn mạnh, gián tiếp đề cập đến những điểm gây bất đồng trong các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ, khi Mỹ muốn mở rộng quyền tiếp cận với thị trường nông nghiệp và sữa của nước này. Gần 50% trong 1,4 tỷ dân Ấn Độ kiếm sống bằng nông nghiệp.
Tuy nhiên, các thương nhân và chủ doanh nghiệp lo sợ rằng họ có thể bị thiệt hại nặng nề trong cuộc mặc cả này. “Mức thuế 50% thực tế là một lệnh cấm vận đối với hàng hóa Ấn Độ”, Elangovan nói, phản ánh sự lo lắng sâu sắc về tương lai của ngành xuất khẩu Ấn Độ.
Admin
Nguồn: VnExpress
