Nhiều người thường cho rằng việc uống bia là nguyên nhân trực tiếp gây ra tình trạng “bụng bia” ở nam giới. Theo TS.BS.CK2 Trà Anh Duy từ Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health, quan niệm này xuất phát từ việc bia chứa nhiều calo rỗng và có thể kích thích cảm giác thèm ăn. Ước tính, một lít bia có thể cung cấp khoảng 430-450 kcal. Nếu một người uống 2-3 lít bia mỗi tuần, lượng calo dư thừa này có thể dẫn đến tăng cân nếu không được tiêu hao hiệu quả.
Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng bia không phải là yếu tố duy nhất gây nên “bụng bia”. Tình trạng này thường là kết quả của sự kết hợp giữa nhiều yếu tố, bao gồm suy giảm testosterone, giảm tốc độ chuyển hóa, lối sống ít vận động và căng thẳng kéo dài.
Một nghiên cứu được thực hiện bởi Schütze và cộng sự, đăng trên tạp chí European Journal of Clinical Nutrition, đã khảo sát hơn 20.000 nam giới người Đức trong khoảng thời gian 8,5 năm. Kết quả cho thấy nhóm người uống từ một lít bia mỗi ngày có vòng bụng lớn hơn trung bình 2,8 cm so với nhóm uống 0,5 lít hoặc ít hơn. Điều đáng chú ý là ngay cả nhóm không uống bia cũng có vòng bụng tăng trung bình 1,8 cm trong cùng khoảng thời gian, chủ yếu là do tuổi tác và sự suy giảm hoạt động thể lực. Điều này chứng minh rằng bia có thể góp phần vào việc tăng vòng bụng, nhưng cơ chế gây béo bụng ở nam giới trung niên còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như hormone testosterone, tốc độ chuyển hóa và lối sống.
Testosterone, hormone sinh dục nam chính, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì các đặc điểm nam tính, khối cơ và ảnh hưởng trực tiếp đến sự phân bố mỡ trong cơ thể. Ở độ tuổi trẻ, testosterone giúp hạn chế tích tụ mỡ nội tạng và duy trì khối cơ nạc. Tuy nhiên, sau tuổi 30, nồng độ testosterone có xu hướng giảm trung bình 0,8-1,6% mỗi năm.
Sự suy giảm testosterone dẫn đến giảm khối cơ, làm giảm lượng calo tiêu hao khi nghỉ ngơi. Đồng thời, nó còn làm tăng hoạt động của men lipoprotein lipase tại mô mỡ bụng, khiến mỡ được ưu tiên tích trữ ở khu vực này. Tình trạng tăng đề kháng insulin cũng góp phần thúc đẩy quá trình lắng đọng mỡ nội tạng. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng nam giới có nồng độ testosterone dưới 300 ng/dL có vòng bụng trung bình lớn hơn 7,4 cm so với nhóm có nồng độ testosterone trên 500 ng/dL, mặc dù chế độ ăn uống của họ tương tự nhau.
Ngoài ra, tốc độ chuyển hóa cơ bản của cơ thể cũng giảm dần theo tuổi tác, chủ yếu là do mất khối cơ và sự thay đổi hormone tuyến giáp. Ở độ tuổi 40-50, chỉ số này có thể giảm 5-10% so với tuổi 20. Điều này có nghĩa là người trung niên cần ít calo hơn để duy trì cân nặng, nhưng nhiều người vẫn duy trì chế độ ăn uống như thời trẻ, dẫn đến dư thừa năng lượng và tích tụ mỡ. Chức năng gan và khả năng xử lý chất béo, carbohydrate cũng suy giảm nhẹ theo tuổi tác, góp phần vào sự tích tụ mỡ bụng.
Một số thói quen phổ biến có thể làm tăng nhanh lượng mỡ bụng bao gồm lối sống ít vận động (ngồi làm việc lâu, di chuyển bằng phương tiện giao thông, ít tham gia các hoạt động thể thao), ăn tối muộn (nạp năng lượng gần giờ ngủ khiến cơ thể dễ chuyển hóa thành mỡ). Thiếu ngủ (ngủ dưới 6 giờ mỗi đêm) làm tăng ghrelin (hormone kích thích sự thèm ăn) và giảm leptin (hormone báo hiệu cảm giác no). Stress kéo dài làm tăng cortisol, một hormone thúc đẩy tích tụ mỡ bụng. Chế độ ăn giàu tinh bột tinh chế và chất béo bão hòa cũng góp phần làm tăng vòng bụng.
Để giảm vòng bụng một cách khoa học, bác sĩ khuyến cáo nam giới nên ưu tiên bổ sung protein chất lượng cao để duy trì cơ bắp, tăng cường ăn rau xanh, trái cây và chất xơ hòa tan, đồng thời giảm lượng tinh bột tinh chế, đường và đồ chiên rán. Nên duy trì tổng lượng calo nạp vào thấp hơn nhu cầu duy trì cân nặng khoảng 10-20%.
Về vận động, nên tập các bài tập tăng cường sức mạnh 2-3 buổi mỗi tuần, kết hợp với cardio 150 phút mỗi tuần hoặc HIIT (bài tập cường độ cao ngắt quãng) để đốt mỡ hiệu quả. Tăng cường vận động trong sinh hoạt hàng ngày như đi bộ, leo cầu thang. Đảm bảo ngủ đủ 7-8 giờ mỗi đêm. Thực hành thiền, yoga hoặc các kỹ thuật thư giãn khác để kiểm soát căng thẳng.
Ngoài ra, nên theo dõi nội tiết tố và kiểm tra nồng độ testosterone nếu có các dấu hiệu như giảm ham muốn, mệt mỏi và mỡ bụng tăng nhanh. Liệu pháp thay thế testosterone chỉ nên được sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ.
Admin
Nguồn: VnExpress
