Trong suốt 80 năm xây dựng và phát triển, Việt Nam đã đạt được những thành tựu ấn tượng trên trường quốc tế, trở thành một quốc gia có vị thế ngày càng được coi trọng. Học giả Kavi Chongkittavorn, chuyên gia cấp cao Viện An ninh và Nghiên cứu Quốc tế Đại học Chulalongkorn (Thái Lan), nhận định Việt Nam hiện là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á có mối quan hệ bền vững và kinh nghiệm làm việc với cả ba cường quốc: Trung Quốc, Mỹ và Nga.
Từ những bước đi ban đầu đầy thách thức trong việc bình thường hóa quan hệ với các nước lớn và tham gia các tổ chức khu vực, quốc tế, Việt Nam đã không ngừng nâng cấp quan hệ với nhiều đối tác quan trọng, đóng góp tích cực vào các tổ chức quốc tế và khu vực, đồng thời duy trì quan hệ tốt đẹp với tất cả các nước lớn, đặc biệt là 5 ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Theo chuyên gia Kavi, “trường phái ngoại giao cây tre” chính là chìa khóa giúp Việt Nam vượt qua những khó khăn trong bối cảnh thế giới ngày càng phân mảnh, cân bằng giữa sự cạnh tranh ảnh hưởng của các cường quốc và tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển. Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã ví von đường lối đối ngoại của Việt Nam như “cây tre Việt Nam” với gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển, giúp đất nước thích ứng linh hoạt với những biến động của tình hình thế giới và khu vực.
Từ một quốc gia bị bao vây, cô lập, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 194 nước, xây dựng mạng lưới đối tác chiến lược, đối tác toàn diện với 38 nước và là thành viên tích cực của hơn 70 tổ chức quốc tế.
Học giả Kavi nhấn mạnh rằng, nhờ nguyên tắc ngoại giao vừa linh hoạt vừa kiên định, Việt Nam đang trở thành nhân tố “thay đổi cuộc chơi” trong bối cảnh địa chính trị hiện tại. Ông cũng đánh giá cao Việt Nam như một “hình mẫu đại diện” cho ASEAN, nhờ vào sự tăng trưởng kinh tế nhanh chóng và những nỗ lực cải cách mạnh mẽ để nâng cao hiệu quả, minh bạch và quản trị.
Ông nhận xét: “Việt Nam sở hữu sức mạnh kinh tế lớn, thành quả từ các thỏa thuận tự do thương mại rộng khắp thế giới. Sự ổn định trong chính sách và các chiến lược định hướng thị trường đã giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút đầu tư nước ngoài, khiến các nước ASEAN khác phải ngưỡng mộ.”
Murray Hiebert, chuyên gia cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington, đồng tình rằng chính sách ngoại giao chủ động và đa phương của Việt Nam được đánh giá cao trên toàn thế giới, thậm chí gây bất ngờ cho nhiều quốc gia.
Ông Hiebert cho biết, tại Washington, ít có quốc gia nào có hoạt động đối ngoại năng động như Việt Nam. Nhiều đại diện quốc gia ngạc nhiên về số lượng đầu mối liên lạc của Việt Nam tại Đồi Capitol và các cơ quan chính phủ Mỹ. “Tôi chỉ có thể trả lời rằng: ‘Tôi cũng không biết nữa, nhưng Việt Nam rất năng động.’ Trong khi các bạn chờ đợi cơ hội, các nhà ngoại giao Việt Nam đã chủ động tìm kiếm và tiếp xúc với mọi người,” ông nói.
Theo ông, Việt Nam đã chủ động xây dựng và mở rộng quan hệ, cân bằng rủi ro hiệu quả và duy trì quan hệ tốt với tất cả các bên, bất chấp những biến động trong quan hệ giữa các nước lớn.
Ông Hiebert, người từng là phóng viên thường trú tại Hà Nội vào đầu những năm 1990, nhận định Việt Nam đã tận dụng tốt những lợi thế và cơ hội trong quá trình cải cách và hội nhập để phát triển đất nước, đồng thời nâng cao vị thế trên trường quốc tế. Việt Nam đã nắm bắt kịp thời cơ hội thu hút đầu tư và giao thương, thuyết phục đối tác về tiềm năng phát triển và triển vọng trở thành một nhân tố kinh tế quan trọng. Bên cạnh đó, Việt Nam còn có vị trí chiến lược là “giao lộ” giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, nơi có 30% giao thương toàn cầu đi qua.
Sự chủ động của chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam trong việc tìm kiếm đối tác đã thể hiện tư tưởng cởi mở, sẵn sàng làm bạn với tất cả các nước, từ đó xây dựng được lòng tin của quốc tế. “Tâm thế này đã thay đổi mọi thứ, giúp Việt Nam được nhìn nhận là một nhân tố ngoại giao hữu ích,” ông Hiebert nhận xét.
Đến nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ kinh tế – thương mại với hơn 230 quốc gia và vùng lãnh thổ, ký kết và triển khai 17 hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có nhiều FTA thế hệ mới, và đang thúc đẩy đàm phán với các đối tác khác. Những đóng góp tích cực của ngoại giao kinh tế đã giúp Việt Nam vươn lên nhóm 32 quốc gia hàng đầu thế giới về quy mô GDP và nhóm 20 quốc gia có quy mô thương mại và thu hút đầu tư nước ngoài lớn nhất.
Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 59 về chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, xác định hội nhập quốc tế là nhiệm vụ “trọng yếu, thường xuyên” và là động lực quan trọng để đưa đất nước vào kỷ nguyên mới. Với vị thế mới, hội nhập quốc tế không chỉ là việc tham gia mà còn là việc xây dựng, định hình và dẫn dắt các khuôn khổ hợp tác phù hợp với điều kiện và năng lực của đất nước.
Hai học giả Kavi và Hiebert đều đánh giá cao việc Việt Nam chủ động phát huy vai trò “quốc gia xây dựng, định hình và dẫn dắt” và được các nước đón nhận tích cực.
Lucio Blanco Pitlo III, chuyên gia tại Tổ chức Con đường Tiến bộ châu Á – Thái Bình Dương ở Philippines, cho rằng Việt Nam, sau những mất mát to lớn do chiến tranh, thấu hiểu và trân trọng giá trị của hòa bình, kiên trì theo đuổi chính sách đối ngoại độc lập, tập trung vào phát triển kinh tế trong nước.
“Sự ổn định chính trị, định hướng dài hạn và tính nhất quán trong chính sách là những lợi thế nổi bật của Việt Nam. Các nhà đầu tư luôn tìm kiếm sự ổn định, chi phí sản xuất thấp và một chính phủ tích cực hỗ trợ kinh doanh và thúc đẩy thương mại quốc tế, những yếu tố mà Việt Nam đáp ứng đầy đủ,” ông Pitlo nói.
Trong một bài bình luận gần đây, học giả Kavi nhận định Việt Nam đã trở thành “nhà vô địch mới” về hội nhập kinh tế và tự chủ chiến lược, một trong những quốc gia đi đầu, định hình tương lai của khu vực Đông Nam Á.
Ông giải thích thêm: “Việt Nam ban đầu gia nhập ASEAN để mở đường hội nhập kinh tế khu vực. Sau khi học hỏi và tiếp thu ‘phương cách ASEAN’, Việt Nam đã trở thành tiếng nói thúc đẩy hiệu quả trên mọi mặt các khuôn khổ do ASEAN dẫn dắt, phù hợp với cả lợi ích quốc gia và khu vực. Thành tích kinh tế của Việt Nam trong ASEAN là minh chứng thuyết phục nhất cho những nỗ lực đó.”
Phát biểu tại lễ diễu binh sáng 2/9 tại quảng trường Ba Đình, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định Việt Nam từ một nước thuộc địa đã trở thành quốc gia độc lập, thống nhất, hiện đại, hội nhập sâu rộng và có vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế. Nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ gìn an ninh, trật tự để phát triển nhanh, bền vững, nâng cao đời sống nhân dân “vừa là mệnh lệnh hành động, vừa là di nguyện của Bác Hồ”.
Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Đảng đặt mục tiêu đến năm 2045, khi kỷ niệm 100 năm thành lập nước, Việt Nam sẽ là quốc gia hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc – đó là khát vọng dân tộc và lời thề danh dự trước lịch sử.”
Admin
Nguồn: VnExpress
