Thủ tướng Pháp Francois Bayrou đã đề nghị Tổng thống Emmanuel Macron triệu tập một phiên họp quốc hội vào ngày 8/9 để tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm chính phủ. Động thái này được xem là một canh bạc chính trị đầy rủi ro, diễn ra trong bối cảnh chính phủ đang cố gắng thúc đẩy một đề xuất thắt chặt ngân sách gây tranh cãi.
Nếu giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu, Thủ tướng Bayrou sẽ tiến gần hơn đến việc triển khai thành công ngân sách cho năm 2026. Ngược lại, thất bại có thể dẫn đến việc ông phải từ chức, chính phủ sụp đổ và đẩy chính trường Pháp vào một cuộc khủng hoảng mới.
Theo nhận định của giới quan sát, kịch bản thất bại có khả năng xảy ra cao. Để vượt qua cuộc bỏ phiếu tín nhiệm, ông Bayrou cần tối thiểu 289 phiếu ủng hộ trong tổng số 577 nghị sĩ. Tuy nhiên, liên minh cầm quyền trung dung hiện chỉ nắm giữ 210 ghế, trong khi các đảng đối lập như Mặt trận Quốc gia (RN) cực hữu, đảng cực tả LFI và đảng Xã hội (PS) kiểm soát hơn 320 ghế.
Trong trường hợp không nhận được đủ số phiếu ủng hộ, ông Bayrou sẽ trở thành thủ tướng Pháp thứ tư phải rời ghế trong vòng chưa đầy hai năm. Kế hoạch ngân sách cho năm 2026 cũng sẽ bị hủy bỏ. Khi đó, Tổng thống Macron sẽ phải lựa chọn một thủ tướng mới, có thể là một đồng minh trong liên minh cầm quyền hoặc một chính phủ kỹ trị.
Paul Smith, trưởng khoa Ngôn ngữ Hiện đại Đại học Nottingham, nhận xét rằng Tổng thống Macron không có nhiều lựa chọn từ khi quyết định chọn ông Bayrou thay thế người tiền nhiệm. Câu hỏi đặt ra là ai đủ khả năng tìm ra giải pháp mà không gây thêm căng thẳng với lãnh đạo cực hữu Marine Le Pen.
Bà Le Pen, thủ lĩnh đảng RN, hiện đang nắm giữ 123 ghế trong quốc hội. Đảng này từng kiến nghị bỏ phiếu bất tín nhiệm với thủ tướng tiền nhiệm do việc sử dụng quyền lực đặc biệt để thông qua một phần ngân sách năm 2025.
Sử gia Andrew Smith từ Đại học Queen Mary cảnh báo rằng vòng lặp chính trị này có thể tiếp diễn, dẫn đến một chính phủ rời rạc và chỉ mang tính chất tạm thời.
Tình hình này càng làm phức tạp thêm những năm còn lại trong nhiệm kỳ của Tổng thống Macron, dự kiến kết thúc vào tháng 5/2027. Ông đang phải đối mặt với những lời kêu gọi từ chức ngày càng gia tăng.
Lãnh đạo đảng cực tả LFI, Jean-Luc Melenchon, thậm chí còn tuyên bố rằng ông sẽ kích hoạt một điều khoản cho phép quốc hội luận tội Tổng thống.
Đáp lại, Tổng thống Macron kêu gọi các bên tìm kiếm thỏa hiệp trước cuộc bỏ phiếu tín nhiệm, cho rằng đây không phải là một thách thức không thể vượt qua.
Pháp đã rơi vào tình trạng bất ổn chính trị kể từ khi Tổng thống Macron bất ngờ tổ chức bầu cử sớm vào tháng 6/2024, dẫn đến một “quốc hội treo” khi không có đảng phái nào chiếm đa số.
Mặc dù kinh tế Pháp vẫn tương đối ổn định, chính phủ đang gặp khó khăn trong việc kiểm soát chi tiêu. Thâm hụt ngân sách năm 2024 lên tới 168,6 tỷ euro, tương đương 5,8% GDP, vượt xa tiêu chuẩn của Liên minh châu Âu là không quá 3%. Tình trạng này kéo dài có thể làm suy yếu vị thế của Pháp.
Kế hoạch ngân sách của Thủ tướng Bayrou bao gồm các biện pháp cắt giảm mạnh tay và có thể tăng thuế, với mục tiêu giảm thâm hụt xuống 4,6% GDP vào năm 2026 và 2,8% vào năm 2029. Một trong những đề xuất gây tranh cãi nhất là việc bỏ hai trong số 11 ngày nghỉ lễ hàng năm.
Phe đối lập chỉ trích các biện pháp này là quá hà khắc và thiếu công bằng xã hội. Người dân Pháp cũng phản đối, với các công đoàn kêu gọi biểu tình và đình công trên toàn quốc vào ngày 10 và 18/9.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng Thủ tướng Bayrou vẫn có cơ hội vượt qua khó khăn nếu có thể thuyết phục các đảng phái nhỏ khác ủng hộ chính phủ.
Thủ lĩnh RN Marine Le Pen, cùng với “cánh tay phải” Jordan Bardella, đã kêu gọi giải tán quốc hội và tổ chức bầu cử sớm. Ông Bardella cho rằng việc trở lại hòm phiếu càng sớm càng tốt sẽ giúp nước Pháp có một ngân sách chi tiêu hợp lý hơn.
Admin
Nguồn: VnExpress
