Dự án TOP500 vừa công bố bảng xếp hạng mới nhất về các siêu máy tính mạnh nhất toàn cầu. Bảng xếp hạng này dựa trên điểm “Rmax”, một thước đo hiệu năng đỉnh, thể hiện tốc độ xử lý tối đa mà một siêu máy tính có thể đạt được khi thực hiện bài kiểm tra LINPACK (HPL). Tốc độ này được đo bằng FLOPS (Floating Point Operations Per Second), tức số lượng phép tính dấu chấm động mà máy tính có thể thực hiện trong một giây. Đáng chú ý, ba vị trí dẫn đầu đều thuộc về các siêu máy tính cấp exascale của các phòng thí nghiệm tại Mỹ, trong khi Trung Quốc không còn cung cấp dữ liệu cho TOP500.
Dưới đây là chi tiết về top 10 siêu máy tính hàng đầu thế giới:
**1. El Capitan: Mỹ (Phòng thí nghiệm quốc gia Lawrence Livermore)**
* Điểm Rmax: 1,742 exaFLOPS
* El Capitan, siêu máy tính mạnh nhất thế giới hiện nay, sử dụng thiết kế tủ Cray EX255a của Hewlett Packard Enterprise (HPE), trang bị CPU AMD EPYC thế hệ thứ 4 và bộ tăng tốc Instinct MI300A, kết nối thông qua mạng Slingshot-11. El Capitan đã vươn lên vị trí dẫn đầu vào cuối năm ngoái và tiếp tục giữ vững vị trí này vào tháng 6/2025. Sự xuất hiện của El Capitan đánh dấu một kỷ nguyên mới, trong đó exascale (khả năng thực hiện ít nhất một tỷ tỷ phép tính mỗi giây) trở thành tiêu chuẩn tại các phòng thí nghiệm quốc gia của Mỹ. Siêu máy tính này chủ yếu được sử dụng cho các nghiên cứu khoa học và hỗ trợ các nhiệm vụ an ninh quốc gia.
**2. Frontier: Mỹ (Oak Ridge National Laboratory)**
* Điểm Rmax: 1,353 exaFLOPS
* Frontier sử dụng tủ HPE Cray EX235a, CPU AMD EPYC và GPU Instinct MI250X trên mạng Slingshot-11. Siêu máy tính này từng giữ vị trí số một trong bảng xếp hạng TOP500 từ năm 2022 đến 2024, và hiện xếp thứ hai. Mặc dù vậy, Frontier vẫn dẫn đầu trong các ứng dụng liên quan đến năng lượng, vật liệu, khoa học sự sống và vật lý thiên văn.
**3. Aurora: Mỹ (Phòng thí nghiệm quốc gia Argonne)**
* Điểm Rmax: 1,012 exaFLOPS
* Aurora kết hợp tủ máy tính HPE Cray EX với CPU Intel Xeon Max và bộ tăng tốc GPU Intel Data Max trên mạng Slingshot-11. Sau nhiều năm phát triển, Aurora đã đạt được sức mạnh tính toán một exaflop và giữ vị trí thứ ba trên bảng xếp hạng TOP500. Aurora được thiết kế để kết hợp mô phỏng với trí tuệ nhân tạo (AI) cho các nghiên cứu khoa học, bao gồm nghiên cứu nhiệt hạch, khí hậu và các thí nghiệm mô hình ngôn ngữ lớn.
**4. JUPITER Booster: Đức (EuroHPC/Forschungszentrum Jülich)**
* Điểm Rmax: 793,4 petaFLOPS
* Siêu máy tính mới của châu Âu này nhanh chóng lọt vào top đầu. Nền tảng BullSequana XH3000 kết hợp siêu chip NVIDIA GH200 Grace-Hopper với mạng NDR200 InfiniBand, giúp tăng tốc độ xử lý cho JUPITER. So với danh sách năm ngoái, đây là hệ thống máy tính xếp hạng cao nhất của châu Âu.
**5. Eagle: Mỹ (Microsoft Azure)**
* Điểm Rmax: 561,2 petaFLOPS
* Eagle bao gồm các máy chủ Intel Xeon Platinum 8480C với GPU NVIDIA H100 chạy trên mạng NDR InfiniBand. Eagle chỉ xếp sau JUPITER Booster một bậc và là siêu máy tính đám mây có thứ hạng cao nhất trong danh sách TOP500 mới nhất.
**6. HPC6: Italy (Trung tâm dữ liệu xanh Eni)**
* Điểm Rmax: 477,9 petaFLOPS
* HPC6 sử dụng cấu trúc HPE Cray EX235a với CPU AMD EPYC và GPU Instinct MI250X (Slingshot-11), tập trung vào các ứng dụng như chụp ảnh địa chấn, mô phỏng hồ chứa nước và nghiên cứu năng lượng thải ít carbon. Vào cuối năm 2024, HPC6 từng dẫn đầu châu Âu về tốc độ trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, năm 2025, HPC6 đã bị JUPITER Booster vượt mặt, mặc dù vẫn tiếp tục thực hiện các hoạt động liên quan đến chuyển đổi năng lượng ở quy mô lớn.
**7. Fugaku: Nhật Bản (Riken R-CCS)**
* Điểm Rmax: 442,0 petaFLOPS
* Fugaku, một cỗ máy tiên phong của Fujitsu, chạy CPU A64FX trên mạng Tofu-D băng thông cao. Siêu máy tính này đã thống trị bảng xếp hạng TOP500 trong giai đoạn 2020-2021. Đến năm 2025, Fugaku vẫn là một công cụ khoa học mạnh mẽ, được sử dụng để giải quyết các vấn đề xã hội và khoa học phức tạp, như phát triển dược phẩm, dự báo thời tiết và khí hậu, sản xuất, lưu trữ và sử dụng năng lượng, phát triển năng lượng sạch và chế tạo vật liệu mới.
**8. Alps: Thụy Sĩ (CSCS)**
* Điểm Rmax: 434,9 petaFLOPS
* Máy tính Alps của Trung tâm Siêu máy tính quốc gia Thụy Sĩ (CSCS) sử dụng các nút HPE Cray EX254n đặt xung quanh CPU NVIDIA Grace và siêu chip GH200 trên mạng Slingshot-11. Alps là một trong những nền tảng linh hoạt nhất của châu Âu, hỗ trợ cả huấn luyện AI và mô phỏng vật lý, hai lĩnh vực ngày càng được tích hợp trên cùng một máy. Alps được sử dụng để đào tạo các mô hình AI phức tạp cho các ứng dụng quan trọng như y học và nghiên cứu khí hậu.
**9. LUMI: Phần Lan (EuroHPC / CSC)**
* Điểm Rmax: 379,7 petaFLOPS
* LUMI, một siêu máy tính khác đến từ châu Âu, sử dụng cấu trúc HPE Cray EX235a với CPU EPYC và GPU Instinct MI250X của AMD, và hoạt động bằng năng lượng tái tạo. LUMI đã thu hút được nhiều sự chú ý trong giai đoạn 2022-2024. Mặc dù hiện đã xuống vị trí thứ 9 trong danh sách TOP500, LUMI vẫn là một công cụ hữu hiệu trong nghiên cứu khí hậu, vật liệu và dữ liệu chuyên sâu ở châu Âu.
**10. Leonardo: Italy (EuroHPC/CINECA)**
* Điểm Rmax: 241,2 petaFLOPS
* Hệ thống BullSequana XH2000 của Italy kết hợp CPU Intel Xeon Platinum 8358 với GPU NVIDIA A100 trên mạng HDR100 InfiniBand. Leonardo được vận hành bởi CINECA, một liên minh các trường đại học, trung tâm nghiên cứu và cơ quan chính phủ Italy. Siêu máy tính này được sử dụng cho các nghiên cứu khoa học và công nghệ, thúc đẩy các đột phá trong các lĩnh vực như đối phó với biến đổi khí hậu, dự báo thời tiết, sinh học, thiên văn học và trí tuệ nhân tạo (AI).
Bảng xếp hạng TOP500 không chỉ là một cuộc đua về tốc độ, mà còn là một chỉ số quan trọng về sự tiến bộ của khoa học và công nghệ trên toàn thế giới. Các siêu máy tính hàng đầu này đóng vai trò then chốt trong việc giải quyết những thách thức phức tạp nhất mà nhân loại đang phải đối mặt, từ biến đổi khí hậu đến phát triển thuốc mới và khám phá vũ trụ.
Admin
Nguồn: VnExpress