Việt Nam đang đẩy mạnh các nỗ lực tiết kiệm năng lượng nhằm thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050, với những mục tiêu cụ thể và lộ trình rõ ràng được vạch ra trong Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị.
Nghị quyết 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2045 đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ tiết kiệm năng lượng đạt 8-10% và giảm phát thải khí nhà kính từ 15-35% so với kịch bản phát triển thông thường. Tiết kiệm năng lượng không chỉ giảm áp lực lên lưới điện quốc gia mà còn góp phần sử dụng hiệu quả tài nguyên.
Để đạt được mục tiêu này, Bộ Chính trị yêu cầu đẩy mạnh chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đến năm 2030, đồng thời cụ thể hóa các chỉ tiêu bắt buộc về tiết kiệm năng lượng cho từng ngành, lĩnh vực và địa phương.

Một trong những giải pháp quan trọng là triển khai các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về hiệu suất năng lượng đối với thiết bị, máy móc, phương tiện giao thông và công trình xây dựng, từng bước loại bỏ các thiết bị hiệu suất thấp và gây ô nhiễm môi trường.
Sự khác biệt lớn so với Nghị quyết 55/2020 là Nghị quyết 70 cụ thể hóa các tiêu chuẩn, mở rộng đối tượng áp dụng và tăng cường chế tài bắt buộc, thể hiện sự phân cấp và trách nhiệm rõ ràng hơn. Trước đây, Nghị quyết 55 chỉ áp dụng chuẩn năng lượng cho các lĩnh vực tiêu thụ nhiều năng lượng như sản xuất sắt, thép, xi măng và khuyến khích sử dụng phương tiện giao thông điện.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cũng quy định việc sử dụng năng lượng tiết kiệm là một chỉ tiêu trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của các địa phương và quốc gia từ năm 2026.
Hiện nay, các bộ, ngành đang xây dựng chính sách tiết kiệm năng lượng cho các lĩnh vực như sản xuất công nghiệp, giao thông, vật liệu xây dựng và tòa nhà. Ví dụ, các hãng ôtô, xe máy phải công khai mức tiêu thụ và dán nhãn năng lượng trước khi bán ra thị trường.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đang xây dựng dự thảo về chuẩn khí thải và lộ trình áp dụng cho các phương tiện giao thông. Dự kiến, việc kiểm định khí thải sẽ được triển khai từ ngày 1/7/2027 tại Hà Nội và TP HCM, với các xe máy sản xuất trước năm 2008 và ôtô trước năm 1999 phải đạt chuẩn mức 1.
Đối với các tòa nhà, Bộ Công Thương dự kiến quy định các công trình tiêu thụ khoảng 200-300 TOE (tấn dầu quy đổi) mỗi năm phải có giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Bên cạnh các giải pháp kỹ thuật, Bộ Chính trị khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ mới, hiệu suất cao, tăng cường thu hút đầu tư tư nhân và nước ngoài, đồng thời tháo gỡ vướng mắc để tận dụng vốn ODA, đặc biệt là từ Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP).
Về mặt tài chính, nhà nước sẽ nghiên cứu và hình thành quỹ phát triển năng lượng bền vững để thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả và bảo vệ môi trường, cũng như tăng cường xã hội hóa và hỗ trợ doanh nghiệp tự sản xuất và sử dụng năng lượng sạch.
Admin
Nguồn: VnExpress