Câu hỏi liệu trí tuệ nhân tạo (AI) có thể thay thế con người hay không đang thu hút sự quan tâm rộng rãi, khơi mào những cuộc tranh luận sôi nổi.
Ông Stephen Jen, CEO của công ty quản lý tài sản Eurizon SLJ (Anh), cho rằng nhiều nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng chúng ta có thể đang đứng trước một bước ngoặt quan trọng.
Trong quá khứ, tiến bộ công nghệ thường tạo điều kiện cho người lao động chuyển đổi từ những công việc cũ sang những vai trò mới. Thống kê cho thấy, khoảng 60% người lao động ngày nay đang làm những công việc mà vào năm 1940 chưa hề tồn tại.
Tuy nhiên, theo một số chuyên gia, xu hướng này dường như đang có dấu hiệu đảo ngược.
Nhà kinh tế học David Autor từ Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ) nhận định rằng, từ năm 1980 đến nay, số lượng việc làm mới được tạo ra không đủ để bù đắp cho số lượng việc làm bị mất do tự động hóa. Ông chỉ ra rằng, những cỗ máy có sức mạnh thể chất vượt trội (ví dụ như máy kéo) thường giúp tăng năng suất lao động, trong khi những cỗ máy thông minh hơn lại có xu hướng thay thế con người.
Đáng chú ý, AI đang ngày càng trở nên thông minh hơn so với phần lớn con người.
Sức mạnh tính toán vượt trội của công nghệ bán dẫn hiện nay cho phép máy móc đạt đến trí thông minh đa chiều. Các báo cáo từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và PwC ước tính rằng, trong những thập kỷ tới, khoảng 15-30% số lượng việc làm ở các nước phát triển có nguy cơ bị thay thế bởi AI.
Nếu kịch bản này xảy ra, tác động sẽ vô cùng lớn. Tình trạng thất nghiệp gia tăng do sự hiệu quả và chi phí thấp của máy móc có thể dẫn đến giảm phát. Trong bối cảnh đó, chính phủ có thể phải can thiệp bằng cách tái phân phối thu nhập từ các doanh nghiệp sở hữu công nghệ cho những người lao động mất việc. Sự cạnh tranh toàn cầu về công nghệ cũng sẽ trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành bại trong nền kinh tế thế giới.
Mặc dù thừa nhận rằng những kịch bản này chỉ mang tính chất phỏng đoán, CEO Stephen Jen cũng lưu ý rằng việc đưa ra lập luận AI sẽ tạo ra nhiều việc làm mới vẫn chưa có cơ sở vững chắc. Ông nhấn mạnh: “Cần thận trọng với những dự báo dựa trên các giả định thiếu căn cứ”.
Một số ý kiến cho rằng tự động hóa có thể bù đắp cho sự suy giảm lực lượng lao động do tình trạng già hóa dân số, một hiện tượng đã được quan sát thấy ở Nhật Bản và Hàn Quốc.
Tuy nhiên, quá trình già hóa dân số diễn ra tương đối chậm, trong khi tốc độ phát triển của công nghệ lại tăng theo cấp số nhân. Với những đột phá hiện tại, nhiều người đang đặt cược vào công nghệ thay vì sức lao động của con người, làm dấy lên nhiều lo ngại về tương lai của thị trường lao động.
Admin
Nguồn: VnExpress
