Sáng 5/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp (LLTP), tập trung vào các quy định liên quan đến việc cấp phiếu LLTP và bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Theo Điều 41 của dự thảo, phiếu LLTP bao gồm hai loại: phiếu số 1 và phiếu số 2, đều được cấp cho cá nhân. Điểm đáng chú ý là phiếu số 2 chỉ được cấp theo yêu cầu của chính cá nhân đó, nhằm mục đích tự tra cứu thông tin lý lịch tư pháp của mình. Dự thảo cũng nhấn mạnh việc sử dụng phiếu LLTP phải tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân và cần có sự đồng ý của người được cấp.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định bày tỏ sự đồng tình với chính sách này, đồng thời đề nghị bổ sung các quy định mang tính nguyên tắc về những trường hợp cụ thể được yêu cầu cấp phiếu LLTP. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải có quy định nghiêm cấm các cơ quan, tổ chức lạm dụng việc yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu LLTP số 2 khi không thực sự cần thiết. Ông Định cho rằng luật sửa đổi lần này cần giải quyết dứt điểm tình trạng lạm dụng yêu cầu công dân cung cấp phiếu LLTP, đồng thời bảo vệ dữ liệu cá nhân theo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cũng đồng tình với quan điểm cơ quan, tổ chức chỉ nên có quyền yêu cầu cấp thông tin LLTP, thay vì yêu cầu cấp phiếu LLTP trực tiếp từ cá nhân. Tuy nhiên, bà lưu ý về khả năng các cơ quan, tổ chức có thể “lách luật” bằng cách yêu cầu cá nhân nộp phiếu LLTP để bổ sung hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính, từ đó vẫn dẫn đến tình trạng lạm dụng. Để ngăn chặn điều này, bà đề xuất bổ sung quy định rõ ràng hơn, khẳng định các cơ quan, tổ chức “không được yêu cầu cá nhân phải nộp phiếu LLTP, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác”.

Liên quan đến nội dung phiếu LLTP, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh đặc biệt lưu ý về thông tin xóa án tích trong phiếu LLTP số 2. Ông lo ngại việc sử dụng phiếu này trong quá trình xin việc có thể dẫn đến sự phân biệt đối xử, ảnh hưởng đến quyền của công dân, đặc biệt là những người đã được xóa án tích. Do đó, ông đề nghị xây dựng cơ chế tự động cập nhật thông tin xóa án tích vào phiếu số 2 ngay khi cơ quan có thẩm quyền thực hiện việc xóa án tích cho công dân. Về quy trình, thủ tục hành chính, ông Thanh ủng hộ việc để Chính phủ quy định chi tiết nhằm đảm bảo tính linh hoạt và cắt giảm thời gian, thủ tục, thay vì quy định cứng nhắc trong luật.
Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, Bộ Công an đang hướng tới việc tự động cập nhật xóa án tích. Chính phủ đang xây dựng nền tảng dùng chung cho toàn hệ thống chính trị, kết nối các cơ quan Đảng, Chính phủ, Quốc hội và Mặt trận Tổ quốc, đảm bảo dữ liệu “đủ, sạch, sống, liên thông” từ trung ương đến địa phương. Tuy nhiên, ông Long cũng thừa nhận việc xóa án tích theo thời gian thực là một thách thức lớn, chủ yếu do vấn đề cơ sở dữ liệu về bản án và quyết định của tòa án. Ông cho biết, hiện có hàng triệu bản án và quyết định của tòa án là dữ liệu lịch sử, rất khó làm sạch do trước đây chưa có quy định về kiến trúc khung dữ liệu. Bộ Công an đang phối hợp với ngành tòa án để xây dựng nền tảng dùng chung và cơ sở dữ liệu về vấn đề này, nhằm cập nhật thông tin liên quan đến bản án, quyết định của tòa án theo thời gian thực.
Dự kiến, dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp tháng 10 tới.
Admin
Nguồn: VnExpress