Sau trận động đất kinh hoàng ngày 31/8, san phẳng nhiều khu vực dân cư ở vùng núi phía đông Afghanistan, nhóm cứu hộ đã đến làng Andarluckak, tỉnh Kunar, sau hơn 36 giờ. Tuy nhiên, sự xuất hiện của họ không mang lại sự an tâm cho Bibi Aysha, một cô gái 19 tuổi, mà ngược lại, làm tăng thêm nỗi lo lắng vì đội cứu hộ hoàn toàn không có thành viên nữ.
Theo luật Hồi giáo hà khắc mà chính quyền Taliban áp đặt, ngay cả trong tình huống khẩn cấp, đàn ông và phụ nữ không phải là người thân trong gia đình bị cấm tiếp xúc trực tiếp, kể cả khi thực hiện công tác cứu nạn.
Aysha kể lại rằng các thành viên nam của đội cứu hộ đã nhanh chóng đưa những người đàn ông và trẻ em bị thương ra ngoài và tiến hành điều trị. Trong khi đó, cô và những phụ nữ, thiếu nữ khác, một số người còn đang bị thương và chảy máu, đã bị bỏ mặc.
“Họ tập trung chúng tôi vào một góc và hoàn toàn lãng quên”, Aysha nói, đồng thời cho biết không ai hỏi han hay giúp đỡ họ trong tình cảnh tuyệt vọng.
Theo số liệu thống kê từ chính quyền Taliban, trận động đất mạnh 6 độ richter đã khiến hơn 2.200 người thiệt mạng và 3.600 người khác bị thương, gây ra sự tàn phá trên diện rộng.
Tahzeebullah Muhazeb, một tình nguyện viên nam đến từ Mazar Dara, tỉnh Kunar, cho biết các thành viên nam của đội y tế đã không dám kéo phụ nữ ra khỏi đống đổ nát. Những người phụ nữ bị mắc kẹt và bị thương phải chờ đợi những phụ nữ từ các ngôi làng lân cận đến đào bới và giải cứu.
“Tôi có cảm giác như phụ nữ vô hình”, Muhazeb, 33 tuổi, chia sẻ. “Đàn ông và trẻ em được ưu tiên điều trị trước, trong khi phụ nữ phải ngồi chờ ở một góc, đợi đến lượt được chăm sóc.”
Các nhân viên cứu hộ cho biết, khi tìm thấy thi thể của các nạn nhân nữ dưới đống đổ nát, việc đầu tiên họ làm là tìm kiếm người thân là nam giới. Nếu không có chồng, con trai hoặc anh em ruột của nạn nhân, họ sẽ dùng quần áo để kéo thi thể ra ngoài, tránh tiếp xúc trực tiếp với da thịt.
Các tổ chức nhân đạo và các đội cứu hộ chỉ ra rằng, phản ứng sau trận động đất đã cho thấy rõ sự bất công đối với phụ nữ và trẻ em gái ở Afghanistan.
Đặc phái viên Liên Hợp Quốc về phụ nữ Afghanistan, Susan Ferguson, đã tuyên bố: “Phụ nữ và trẻ em gái sẽ tiếp tục gánh chịu những hậu quả nặng nề nhất từ thảm họa này. Do đó, chúng ta phải đảm bảo rằng nhu cầu của họ được đặt lên hàng đầu trong công tác cứu trợ và phục hồi.”
Chính quyền Taliban chưa công bố số liệu thương vong phân theo giới tính. Tuy nhiên, hơn nửa tá bác sĩ, nhân viên cứu hộ và phụ nữ ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi động đất cho biết rằng phụ nữ và trẻ em gái đang phải đối mặt với những thách thức đặc biệt nghiêm trọng do bị bỏ rơi và cô lập sau thảm họa.
Afghanistan đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nhân viên y tế, đặc biệt là nữ bác sĩ. Năm ngoái, chính quyền đã cấm phụ nữ đăng ký vào các trường y, làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nữ bác sĩ và nhân viên cứu hộ, điều này càng trở nên rõ ràng hơn sau trận động đất.
Kể từ khi Taliban lên nắm quyền ở Afghanistan bốn năm trước, phụ nữ và trẻ em gái đã phải sống dưới nhiều quy định hạn chế nghiêm ngặt. Taliban vẫn kiên quyết duy trì các quy định này, mặc dù đa số các quốc gia Hồi giáo, các tổ chức nhân quyền và các cơ quan như Ngân hàng Thế giới đã cảnh báo về những tác động lâu dài của các chính sách này đối với cấu trúc xã hội và kinh tế của đất nước.
Hiện tại, trẻ em gái ở Afghanistan chỉ được phép học đến lớp 6. Phụ nữ không được phép đi xa nếu không có người thân là nam giới đi cùng và bị cấm đảm nhận hầu hết các vị trí trong xã hội, kể cả làm việc trong các tổ chức phi lợi nhuận và nhân đạo. Phụ nữ Afghanistan làm việc cho các cơ quan của Liên Hợp Quốc thường xuyên bị quấy rối và đe dọa, đến mức Liên Hợp Quốc đã cho phép nhân viên nữ làm việc tại nhà trong năm nay.
Một ngày sau trận động đất ở Mazar Dara, không có bất kỳ nữ nhân viên cứu hộ hay y tế nào tại hiện trường, thậm chí không có bác sĩ nữ nào trong bệnh viện. Một vài nữ y tá và nhân viên của các tổ chức nhân đạo bắt đầu đến khu vực bị ảnh hưởng vào ngày 2/9 dưới sự hộ tống của binh sĩ Taliban và không được phép trả lời phỏng vấn.
Sharafat Zaman, phát ngôn viên của Bộ Y tế Afghanistan, thừa nhận tình trạng thiếu nhân viên y tế nữ ở các khu vực bị động đất. Tuy nhiên, ông cho biết “tại các bệnh viện ở Kunar, Nangarhar và Laghman, một số lượng lớn bác sĩ và y tá nữ đang làm việc, đặc biệt là để điều trị cho các nạn nhân động đất.”
Afghanistan vẫn đang phải hứng chịu dư chấn. Một trận động đất mạnh 5,6 độ richter đã xảy ra vào ngày 4/9. Cùng ngày, tại ngôi làng của Aysha, gần bốn ngày sau trận động đất, vẫn chưa có nhân viên cứu trợ nữ nào xuất hiện. Cô và con trai 3 tuổi đã phải ngủ ngoài trời suốt ba đêm qua vì không thể đến nơi sơ tán hoặc thành phố nơi chồng cô đang làm việc.
“Chúa đã cứu tôi và con trai tôi”, Aysha nói. “Nhưng sau đêm đó, tôi hiểu rằng làm phụ nữ ở đây có nghĩa là chúng tôi luôn là những người cuối cùng được giúp đỡ.”
Admin
Nguồn: VnExpress
