Tại Hà Nội, ngày 4/9, Cục Tần số vô tuyến điện (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã chính thức khai trương Hệ thống giám sát và phát hiện nhiễu thông tin di động iSpectra. Đại diện Cục khẳng định đây là một giải pháp tiên phong, lần đầu tiên được triển khai trên thế giới.
Hệ thống iSpectra ra đời trong bối cảnh mạng 4G, 5G phát triển mạnh mẽ với mật độ trạm gốc dày đặc, cùng với quá trình đô thị hóa nhanh chóng và sự gia tăng đột biến của các thiết bị vô tuyến điện. Điều này dẫn đến số lượng trạm gốc bị nhiễu tăng lên, ảnh hưởng đến chất lượng mạng. Việc xác định nguyên nhân và xử lý nhiễu cho các trạm gốc thường mất nhiều thời gian và công sức của cả nhà mạng lẫn cơ quan quản lý. Do đó, việc xây dựng một hệ thống giám sát nhiễu toàn diện trên phạm vi cả nước trở nên cấp thiết.
Trong giai đoạn 2023-2025, Cục Tần số vô tuyến điện đã phối hợp với các nhà mạng di động để hoàn thiện hệ thống này, áp dụng một triết lý mới: biến các trạm BTS thành những “sensor” kiểm soát tần số. Hệ thống này cho phép kết nối và kiểm tra chéo giữa các nhà mạng, giúp xử lý nhiễu nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Ông Lê Văn Tuấn, Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện, cho biết iSpectra được triển khai theo chỉ đạo của Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, nhằm nâng cao khả năng phát hiện nhiễu từ sớm và hỗ trợ quản lý tần số vô tuyến điện hiệu quả hơn.
“Tôi đã chia sẻ hệ thống này với nhiều quốc gia và các nhà sản xuất thiết bị viễn thông, nhưng chưa bên nào triển khai được giải pháp tương tự. iSpectra ra đời dựa trên sức mạnh phối hợp giữa cơ quan quản lý và các nhà mạng,” ông Tuấn nhấn mạnh. Đại diện Cục cũng cho biết đây là một sáng kiến đột phá, khi một cơ quan quản lý phát triển hệ thống thu thập dữ liệu di động kết nối trực tiếp với các nhà mạng di động.
Kết quả thử nghiệm trong 3 tháng cho thấy hệ thống đã phát hiện 600 vụ nhiễu, gấp đôi so với khi chưa sử dụng. Một nhà mạng ghi nhận rằng việc ứng dụng iSpectra đã giúp giảm 30% tỷ lệ rớt cuộc gọi do nhiễu.
Tại sự kiện, các nhà mạng cũng đánh giá cao hiệu quả của iSpectra. Đại diện Viettel cho biết, từ khi hệ thống được đưa vào sử dụng vào ngày 1/4, đã giúp chủ động phát hiện 70 nguồn nhiễu, tăng 65% so với trung bình một quý của năm 2024, với độ chính xác đạt 76%, cao hơn so với mức 65% trước đây. Điều này giúp giảm thiểu ít nhất 50% thời gian xử lý nhiễu, tương đương 1.080 giờ làm việc mỗi năm.
Đại diện Viettel cũng đề xuất bổ sung các tính năng như tích hợp AI để tự động khoanh vùng và xác định vị trí nguồn nhiễu, tự động phân tích và phân loại nguồn nhiễu (nhiễu nội hoặc nhiễu ngoại), mở rộng giải pháp cho các trạm 5G, hoàn thiện tính năng thống kê báo cáo và API nhận thông tin kết quả xử lý cho nhà mạng.
Trong tương lai, Cục trưởng Lê Văn Tuấn cho biết iSpectra sẽ được “AI hóa” để nâng cao khả năng phát hiện nhiễu. Hệ thống sẽ thay thế cơ chế báo cáo trực tuyến về nhiễu tần số của các doanh nghiệp, đồng thời đánh giá hiệu quả sử dụng phổ tần của các nhà mạng.
“Việt Nam sẽ giới thiệu hệ thống này với các nước trong khu vực tại các sự kiện quốc tế,” ông Tuấn khẳng định, thể hiện quyết tâm chia sẻ giải pháp tiên tiến này với cộng đồng quốc tế.
Admin
Nguồn: VnExpress
