Bộ Công Thương đang xem xét sửa đổi Nghị định 72, đề xuất cho phép Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) được tính toán và phân bổ vào giá điện các khoản chi phí sản xuất, cung ứng điện chưa được bù đắp từ năm 2022. Tính đến cuối năm ngoái, khoản lỗ lũy kế của EVN lên tới 44.792 tỷ đồng.
Trong dự thảo lần 3 vừa trình Bộ Tư pháp thẩm định, Bộ Công Thương đưa ra hai phương án cụ thể để xử lý khoản chi phí này.
Phương án thứ nhất cho phép EVN phân bổ trực tiếp các chi phí sản xuất, cung ứng điện chưa được bù đắp vào giá bán lẻ bình quân từ năm 2022 trở đi, sau khi trừ lợi nhuận từ các hoạt động khác. Cơ chế này có thể được áp dụng cho các năm tiếp theo nếu tình trạng tương tự tái diễn. Ưu điểm của phương án này là tạo sự chủ động trong điều hành, tuy nhiên, nó cũng có thể làm giảm động lực tiết kiệm và kiểm soát chi phí của các đơn vị điện lực do chi phí đã được bù đắp thông qua giá bán lẻ điện bình quân.
Phương án thứ hai giới hạn việc xử lý các khoản chi phí trực tiếp chưa được bù đắp chỉ từ năm 2022 đến trước khi nghị định sửa đổi có hiệu lực và không áp dụng cho các năm tiếp theo. Phương án này đòi hỏi các đơn vị điện lực phải rà soát và quản trị chặt chẽ hoạt động sản xuất kinh doanh, giảm thiểu phát sinh chi phí và ngăn chặn tình trạng tương tự tái diễn trong tương lai.
Theo cơ quan soạn thảo, nhờ điều kiện thủy văn thuận lợi trong 7 tháng đầu năm, kết quả kinh doanh của EVN khả quan hơn so với dự kiến. Do đó, nếu quy định cho phép EVN tính khoản lỗ vào giá điện được thông qua, giá điện cuối năm có thể không thay đổi đáng kể, hoặc chỉ tăng nhẹ trong khoảng 2-5%. Ví dụ, nếu giá điện tăng 3% từ tháng 10, chỉ số CPI cả năm chỉ tăng thêm khoảng 0,03 điểm phần trăm.
Bộ Công Thương cũng nhấn mạnh rằng việc điều chỉnh giá điện sẽ được thực hiện theo lộ trình, tránh gây sốc, nhằm duy trì ổn định kinh tế – xã hội và cân bằng lợi ích giữa doanh nghiệp và người dân.
Báo cáo kết quả kiểm tra chi phí giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2023 của Bộ Công Thương cho thấy tổng chi phí sản xuất của EVN là hơn 528.600 tỷ đồng, tương đương 2.088,9 đồng/kWh, tăng 2,79% so với năm 2022. Các khoản thu từ thanh lý, nhượng bán tài sản cố định, vật tư thu hồi và cho thuê cột điện đã được giảm trừ vào chi phí này.
Trong năm 2023, giá điện bán lẻ đã được điều chỉnh tăng hai lần, lần lượt là 3% vào tháng 5 và 4,5% vào tháng 11. Sau hai lần điều chỉnh, giá điện bán lẻ đã tăng lên 1.920,3 đồng/kWh và 2.006,79 đồng/kWh (chưa bao gồm VAT). Tuy nhiên, dù đã được điều chỉnh giá, EVN vẫn lỗ từ 82,1 đến 168,6 đồng trên mỗi kWh điện bán ra.
Theo báo cáo của EVN, việc lỗ lũy kế dẫn đến giảm vốn đầu tư Nhà nước vào EVN, gây ảnh hưởng đến việc bảo toàn dòng vốn. Tập đoàn cho rằng cần tính toán khoản lỗ này vào giá điện để bù đắp kịp thời phần vốn đầu tư Nhà nước đã giảm trong các năm trước, từ đó giúp EVN có nguồn lực để đầu tư vào các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, cụm nhà máy điện Quảng Trạch, điện gió ngoài khơi và các nguồn điện khác, đảm bảo cung ứng điện cho giai đoạn tới.
Cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân hiện được quy định tại Nghị định 72. Bộ Công Thương cho biết EVN đã xây dựng và tính toán giá bán lẻ điện bình quân theo quy định, giúp việc điều chỉnh giá kịp thời và linh hoạt hơn so với trước đây.
Tuy nhiên, Bộ cũng thừa nhận rằng quy định này cần được xem xét và điều chỉnh theo Luật Điện lực 2024 để đảm bảo nguyên tắc tính đúng, tính đủ các chi phí hợp lý và hợp lệ trong quá trình xác định và điều chỉnh giá bán lẻ điện, nhằm bảo toàn và phát triển vốn kinh doanh của doanh nghiệp.
Hiện tại, giá bán lẻ điện bình quân là 2.204,07 đồng/kWh (chưa bao gồm VAT) sau đợt điều chỉnh tăng 4,8% vào ngày 10/5.
Admin
Nguồn: VnExpress
