Vận động viên lặn tự do Vitomir Maričić vừa xác lập một kỷ lục thế giới ấn tượng khi nín thở dưới nước trong 29 phút 3 giây. Thành tích này được thực hiện vào ngày 16/6 tại một hồ bơi ở Croatia, vượt xa kỷ lục trước đó của Budimir Šobat khoảng 5 phút và gấp khoảng 60 lần so với khả năng nín thở trung bình của một người bình thường (30-90 giây).
Các kỷ lục nín thở thường được thiết lập bởi những thợ lặn tự do chuyên nghiệp, những người trải qua quá trình huấn luyện thể chất và tinh thần nghiêm ngặt để có thể kéo dài thời gian nín thở dưới nước. Họ có khả năng trì hoãn các phản xạ sinh tồn cơ bản của cơ thể thông qua nhiều cơ chế khác nhau.
Một trong những yếu tố quan trọng là tăng thể tích phổi và khả năng dự trữ oxy. Các thợ lặn tự do thực hiện các bài tập tim mạch để tăng cường nhịp tim, nhịp thở và lưu lượng máu. Đồng thời, họ cũng luyện tập các kỹ thuật thở đặc biệt để tối đa hóa lượng oxy có thể chứa trong phổi. Các bài tập này bao gồm bơi lội, chạy bộ, đạp xe và luyện tập cơ hoành, cơ chính tham gia vào quá trình hô hấp.
Việc hít thở bằng cơ hoành và các bài tập tim mạch giúp phổi giãn nở tối đa, cho phép chứa được nhiều không khí hơn, từ đó tăng cường khả năng dự trữ oxy và kéo dài thời gian nín thở. Thợ lặn tự do cũng có thể điều khiển cơ hoành và cơ họng để di chuyển oxy từ phổi đến đường thở, tối ưu hóa lượng oxy hấp thụ vào máu.
Để chuẩn bị cho kỷ lục thế giới, Maričić đã hít thở oxy tinh khiết (100%) trong 10 phút trước khi thực hiện. Điều này giúp anh có lượng oxy dự trữ lớn hơn so với việc hít thở không khí thông thường (chỉ chứa khoảng 21% oxy). Kỷ lục Guinness Thế giới gọi đây là phương pháp nín thở có hỗ trợ oxy. Ngay cả khi không có oxy siêu tinh khiết, Maričić vẫn có thể nín thở hơn 10 phút.
Phản xạ thở không tự chủ của con người thường bị kích hoạt bởi lượng carbon dioxide cao trong cơ thể, chứ không phải do thiếu oxy. Khi tế bào sử dụng oxy, chúng tạo ra carbon dioxide như một chất thải. Carbon dioxide chỉ có thể được loại bỏ khỏi cơ thể thông qua việc thở ra. Khi nín thở, não bộ nhận biết sự tích tụ carbon dioxide và thúc đẩy chúng ta thở lại.
Các thợ lặn tự do luyện tập để giảm bớt phản ứng của não bộ đối với lượng carbon dioxide cao và lượng oxy thấp, từ đó trì hoãn phản xạ thở không tự chủ. Khi một người vượt qua ngưỡng này, họ đạt đến “mốc giới hạn sinh lý”, khi cơ hoành co bóp không tự chủ để buộc cơ thể phải hít thở. Đây là một thử thách lớn về thể chất, và chỉ những thợ lặn tự do ưu tú mới có thể kiểm soát được cơ hoành và tiếp tục nín thở sau mốc này. Maričić chia sẻ rằng việc nín thở lâu ảnh hưởng lớn đến thể chất của anh, đặc biệt là cơ hoành do các cơn co thắt. Tuy nhiên, về mặt tinh thần, anh luôn quyết tâm không bỏ cuộc.
Ngoài việc rèn luyện thể chất, những người lặn tự do cũng cần có kỷ luật tinh thần cao. Họ luyện tập để kiểm soát nỗi sợ hãi và lo lắng, đồng thời duy trì sự bình tĩnh. Các kỹ thuật thư giãn như thiền định, nhận thức hơi thở và thả lỏng tâm trí được sử dụng để hỗ trợ quá trình này. Maričić cho biết sau 20 phút, mọi thứ trở nên dễ dàng hơn, ít nhất là về mặt tinh thần. Việc giảm hoạt động tinh thần và thể chất, thể hiện qua nhịp tim rất thấp, giúp giảm lượng oxy tiêu thụ, từ đó kéo dài thời gian nín thở. Đó là lý do tại sao Maričić có thể đạt được kỷ lục khi nằm yên dưới đáy hồ bơi.
Ngoài các môn thể thao cạnh tranh, nhiều người cũng tập nín thở vì yêu cầu công việc. Ví dụ, các thợ lặn ama ở Nhật Bản và thợ lặn Haenyeo ở Hàn Quốc là những người kiếm sống bằng cách lặn biển để thu thập ngọc trai và hải sản.
Tuy nhiên, nín thở cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nồng độ carbon dioxide cao và thiếu oxy có thể nhanh chóng dẫn đến mất ý thức. Hít thở oxy tinh khiết có thể gây ngộ độc oxy cấp tính do các gốc tự do có thể phá hủy tế bào. Maričić nhấn mạnh rằng kỷ lục thế giới của anh là kết quả của nhiều năm luyện tập chuyên nghiệp và không nên thử thực hiện nếu không có sự hướng dẫn và trang thiết bị an toàn.
Admin
Nguồn: VnExpress
