Hơn 150 lãnh đạo doanh nghiệp trong ngành công nghiệp ô tô điện châu Âu đã đồng loạt ký vào một bức thư ngỏ, kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) kiên trì mục tiêu đến năm 2035, toàn bộ xe du lịch và xe tải hạng nhẹ mới bán ra phải là xe không phát thải. Điều này đồng nghĩa với việc “khai tử” xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại thị trường châu Âu, chỉ cho phép lưu hành các loại xe điện, xe hydro hoặc các công nghệ khác đảm bảo không phát thải CO2.
Những tên tuổi lớn như Volvo Cars và Polestar nằm trong số các bên ký tên, cảnh báo rằng bất kỳ sự trì hoãn nào đối với mục tiêu này sẽ gây đình trệ thị trường xe điện châu Âu, tạo điều kiện cho các đối thủ cạnh tranh toàn cầu vươn lên và làm suy giảm niềm tin của giới đầu tư.
CEO của Polestar, ông Michael Lohscheller, nhấn mạnh rằng việc hạ thấp mục tiêu phát thải sẽ gửi đi một tín hiệu tiêu cực, cho thấy EU đang từ bỏ các cam kết giảm phát thải. Ông cho rằng điều này không chỉ gây bất lợi cho môi trường mà còn làm tổn hại đến khả năng cạnh tranh của châu Âu.
Ông Michiel Langzaal, Giám đốc điều hành của công ty sạc điện Fastned, cho biết mục tiêu phát thải bằng không vào năm 2035 đã giúp EU thu hút đầu tư vào cơ sở hạ tầng sạc và phát triển phần mềm cho xe điện. Ông khẳng định những khoản đầu tư này chỉ có thể sinh lời nếu mục tiêu trên được hiện thực hóa.
Bức thư được gửi đi sau khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen nhận được một lá thư từ các nhà sản xuất và cung cấp ô tô châu Âu, trong đó cảnh báo rằng mục tiêu giảm 100% lượng khí thải ô tô vào năm 2035 là bất khả thi.
Tổng giám đốc Mercedes-Benz, Ola Kaellenius, và Tổng giám đốc mảng hệ truyền động và khung gầm của Schaeffler AG, Matthias Zin, cho biết họ cam kết đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Tuy nhiên, họ nhấn mạnh sự phụ thuộc của các nhà sản xuất EU vào châu Á về pin, sự thiếu đồng bộ của hạ tầng sạc, chi phí sản xuất cao hơn và thuế quan từ Mỹ là những thách thức lớn.
“Việc đáp ứng các mục tiêu cứng nhắc về khí thải CO2 cho ô tô và xe tải hạng nhẹ vào năm 2030 và 2035 trong bối cảnh hiện nay là điều không thể”, bức thư viết. Họ cho rằng các quy định và mức phạt pháp lý sẽ không thúc đẩy quá trình chuyển đổi, đồng thời kêu gọi xem xét lại quy định phát thải với xe tải hạng nặng và xe buýt, cho rằng xe điện nên là ưu tiên, nhưng vẫn cần có chỗ cho xe hybrid, xe động cơ đốt trong hiệu suất cao và nhiên liệu khử carbon.
Cùng ngày 8/9, Tổ chức nghiên cứu và vận động Transport & Environment (T&E) công bố báo cáo cho thấy các mục tiêu giảm phát thải hiện tại đang phát huy tác dụng, đồng thời cảnh báo rằng bất kỳ sự nới lỏng nào vào năm 2030 và 2035 sẽ làm giảm đầu tư vào xe điện, tạo cơ hội cho Trung Quốc mở rộng sự thống lĩnh.
T&E nhận định châu Âu đang đứng trước một lựa chọn quan trọng: dẫn đầu cuộc đua xe thuần điện (BEV) toàn cầu và tự tin bước vào kỷ nguyên điện khí hóa, hoặc tụt hậu trong kỷ nguyên nhiên liệu hóa thạch.
Báo cáo của T&E cho thấy nhiều mẫu xe giá cả phải chăng ra mắt nhờ pin rẻ, cùng với hạ tầng sạc phát triển đang thúc đẩy nhu cầu. Chi phí pin ước tính giảm 27% trong giai đoạn 2022 – 2025 và giảm thêm 28% vào năm 2027 so với năm nay. Trạm sạc đã được triển khai trên 77% mạng lưới cao tốc cốt lõi của EU và tất cả các quốc gia thành viên đều đã đáp ứng hoặc vượt số lượng trạm theo mục tiêu 2025. EC cho biết lượng xe thuần điện đăng ký mới ở châu Âu trong quý I đã tăng 34% so với cùng kỳ năm 2024.
T&E dự báo xe điện sẽ chiếm 18% tổng số xe mới được bán ra tại châu Âu vào cuối năm 2025, tăng so với mức 13,6% của năm ngoái. Ông Lucien Mathieu, Giám đốc mảng ô tô của T&E, cho rằng các hãng xe đang cố tình vẽ ra một viễn cảnh tồi tệ chỉ để giới chức nới lỏng mục tiêu phát thải.
Ông Mathieu nhấn mạnh rằng doanh số xe điện đang tăng mạnh và các quy định phát thải chính là yếu tố then chốt. Nếu kiên định với luật đã đề ra, châu Âu có thể tạo cơ hội cho ngành ô tô cạnh tranh trong cuộc đua toàn cầu về xe điện. Ngược lại, nếu nới lỏng mục tiêu, nhiều hãng có thể sẽ rơi vào tình cảnh như Mercedes, tức là tụt hậu trong điện khí hóa và phải mua tín chỉ từ đối thủ.
Trong số các nhà sản xuất lớn, BMW, Renault và Volkswagen được dự báo sẽ đạt mục tiêu phát thải cho giai đoạn 2025-2027. BMW thậm chí còn vượt chuẩn trung bình cho phép 13 gCO₂/km, Stellantis vượt 9 gCO₂/km và Renault vượt 2 gCO₂/km, trong khi Volkswagen vừa đủ đạt chuẩn (0 gCO₂/km).
Mercedes-Benz, hiện giữ chức Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu (ACEA), lại là hãng duy nhất của châu Âu không thể tự đạt được mục tiêu do tập trung vào các mẫu xe động cơ đốt trong có lợi nhuận cao hơn. Mercedes dự kiến sẽ kém chuẩn 10 gCO₂/km và để tránh các khoản phạt có thể lên tới hàng tỷ euro, hãng sẽ phải mua tín chỉ carbon từ Volvo Cars và Polestar.
EU đang chịu áp lực từ các hãng xe đòi nới lỏng mục tiêu phát thải vào các mốc 2030 và 2035. Hồi tháng 3, EC đã nhượng bộ khi gia hạn thời hạn mục tiêu 2025 thêm hai năm. Lợi dụng điều này, các hãng xe đã tăng chênh lệch giá xe điện so với xe động cơ đốt trong lên 40% vào tháng 6, từ mức 30% hồi đầu năm 2025, dẫn đến dự báo doanh số xe điện sẽ giảm 2 triệu chiếc trong giai đoạn 2025-2027.
Ngày 12/9 tới, bà von der Leyen dự kiến sẽ thảo luận về tương lai của ngành công nghiệp ô tô châu Âu với các doanh nghiệp trong ngành, trong bối cảnh họ đang phải đối mặt với áp lực kép từ sự cạnh tranh gia tăng từ Trung Quốc và thuế quan của Mỹ.
Trong khi EU còn đang tranh luận về việc nới lỏng quy định phát thải, các thị trường toàn cầu khác đang tăng tốc điện khí hóa. Thị phần xe điện tại Ấn Độ và Mexico đã đạt 5%, Indonesia 13% và Thái Lan 24%. Tại Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới, xe thuần điện (BEV) dự kiến sẽ chiếm hơn 30% vào cuối năm 2025.
Ông Mathieu cảnh báo rằng các hãng xe châu Âu đang ảo tưởng nếu nghĩ rằng Trung Quốc sẽ dừng đổi mới trong khi họ tìm cách kéo dài công nghệ cũ. Ông nhấn mạnh rằng nếu EC đồng ý cho các hãng làm chậm tiến trình điện khí hóa, châu Âu sẽ mất thêm một ngành công nghiệp mũi nhọn vào tay các đối thủ toàn cầu và cần phải có một ngành ô tô dẫn đầu về công nghệ trọng yếu của thế kỷ 21 thay vì trở thành một “bảo tàng ô tô”.
Admin
Nguồn: VnExpress
