Sau gần một năm tại vị, Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba tuyên bố từ chức vào ngày 7/9, khép lại một giai đoạn đầy thách thức trong bối cảnh chính trị Nhật Bản có nhiều biến động. Ông Ishiba, người nhậm chức vào tháng 10/2024 sau khi đắc cử chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP), đã phải đối mặt với hàng loạt khó khăn từ trong đảng lẫn dư luận.
Ông Ishiba lên nắm quyền trong bối cảnh LDP, đảng chính trị đã thống trị Nhật Bản từ năm 1955, đang gặp khó khăn sau một loạt bê bối liên quan đến quỹ. Mặc dù nhận được sự ủng hộ ban đầu khá lớn, vượt xa người tiền nhiệm Kishida Fumio trong các cuộc thăm dò, “tuần trăng mật” của ông không kéo dài lâu. Sự bất mãn của người dân ngày càng gia tăng do giá cả leo thang và tình trạng thiếu gạo, gây áp lực lớn lên chính phủ.
Ngay sau khi ông Ishiba trở thành lãnh đạo đảng, LDP đã mất thế đa số tuyệt đối tại Hạ viện sau 15 năm. Nỗ lực thuyết phục người dân tin tưởng vào công cuộc cải cách của đảng không thành công. Tiếp đó, thất bại trong cuộc bầu cử Thượng viện vào tháng 7 khiến LDP mất thế đa số ở cả hai viện quốc hội, giáng một đòn mạnh vào uy tín của chính phủ.
Sự trỗi dậy của các đảng dân túy mới nổi, thu hút cử tri bằng những lời hứa giải quyết các vấn đề như lạm phát, nhập cư và tăng trưởng kinh tế trì trệ, càng làm gia tăng áp lực lên ông Ishiba. Nhiều người đã lên tiếng kêu gọi ông từ chức.
Thêm vào đó, những lời đe dọa áp thuế từ Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng tạo thêm gánh nặng cho Thủ tướng Ishiba. Ông cho biết đã cân nhắc việc từ chức sau thất bại của đảng trong cuộc bầu cử quốc hội tháng 7, nhưng muốn đạt được tiến bộ trong đàm phán thuế quan với Mỹ trước vì lợi ích quốc gia.
Nỗ lực đàm phán của ông đã mang lại kết quả khi Tổng thống Trump ra lệnh giảm thuế đối với ô tô và các mặt hàng khác của Nhật Bản từ 25% xuống 15%. Tuy nhiên, điều này không đủ để xoa dịu áp lực từ dư luận và nội bộ LDP.
Trước tình hình đó, LDP đã kêu gọi “đại tu” đảng sau những thất bại gần đây và lên kế hoạch họp để xem xét việc tổ chức bầu cử bất thường. Cựu bộ trưởng y tế Norihisa Tamura cho rằng cách tốt nhất để hàn gắn chia rẽ trong đảng là ông Ishiba phải giải quyết bất đồng trước cuộc họp.
Trong bối cảnh đó, truyền thông Nhật Bản đồng loạt đưa tin về việc Thủ tướng Ishiba sẽ từ chức. Sau thời gian im lặng, ông Ishiba đã thông báo tổ chức họp báo và tuyên bố quyết định từ chức để tránh một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm có thể gây chia rẽ sâu sắc trong đảng.
Quyết định từ chức của ông Ishiba sẽ mở đường cho LDP tiến hành quy trình bầu chọn lãnh đạo mới, dự kiến vào tháng 10. Ông sẽ tiếp tục đảm nhiệm cương vị cho đến khi người kế nhiệm được quốc hội phê chuẩn. Ông bày tỏ tiếc nuối vì chưa thể hoàn thành nhiều công việc quan trọng, như tăng lương, cải cách nông nghiệp và củng cố an ninh quốc gia, đồng thời kêu gọi người kế nhiệm tiếp tục giải quyết những vấn đề này.
Sự ra đi của ông Ishiba đã làm dấy lên những lo ngại về tình hình chính trị Nhật Bản, nơi LDP đã nắm quyền gần như liên tục trong 7 thập kỷ. Giáo sư khoa học chính trị Masato Kamikubo nhận định việc này phản ánh những hạn chế của nền chính trị cũ và của chính LDP. Lập trường ôn hòa của ông Ishiba không làm hài lòng những người ủng hộ LDP, khiến họ chuyển sang các đảng dân túy cánh hữu.
Hiện tại, câu hỏi lớn nhất là ai sẽ kế nhiệm ông Ishiba. Các ứng cử viên tiềm năng bao gồm Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi, người được xem là có thể mang lại sự thay đổi cho LDP; Sanae Takaichi, người có quan điểm bảo thủ cứng rắn; và Chánh văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi, người có quan hệ chặt chẽ với ông Ishiba và có thể tiếp tục các chính sách của ông.
Ông Ishiba bày tỏ sự tiếc nuối vì đã không thể đáp ứng được kỳ vọng của cử tri về sự thay đổi ở Nhật Bản. Trong khi đó, người dân Nhật Bản kỳ vọng vào một nhà lãnh đạo mới có thể mang lại một nền chính trị giúp cuộc sống của họ dễ dàng hơn.
Admin
Nguồn: VnExpress
