Đặt tại Trung tâm Siêu máy tính Juelich, miền tây nước Đức, siêu máy tính “exascale” Jupiter đã chính thức đi vào hoạt động, đánh dấu bước tiến quan trọng của châu Âu trong lĩnh vực công nghệ cao. Với khả năng thực hiện ít nhất một tỷ tỷ phép tính mỗi giây, Jupiter trở thành siêu máy tính “exascale” đầu tiên của châu lục. Hiện tại, Mỹ đang dẫn đầu với ba siêu máy tính tương tự, tất cả đều do Bộ Năng lượng vận hành.
Jupiter được đặt trong không gian rộng lớn 3.600 m2, tương đương một nửa sân bóng đá. Hệ thống này chứa các giá đỡ bộ xử lý và được trang bị khoảng 24.000 chip Nvidia, loại chip được ưa chuộng trong ngành công nghiệp AI. Tổng kinh phí đầu tư cho việc phát triển và vận hành hệ thống trong những năm tới lên đến 580 triệu USD, với một nửa do Liên minh châu Âu tài trợ và phần còn lại do Đức cung cấp. Sức mạnh tính toán khổng lồ của Jupiter sẽ được cung cấp cho các nhà nghiên cứu và công ty hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là để đào tạo các mô hình AI.
Ông Thomas Lippert, người đứng đầu trung tâm Juelich, nhấn mạnh: “Jupiter là một bước nhảy vọt về hiệu suất máy tính ở châu Âu.” Ông cũng cho biết thêm rằng cỗ máy này mạnh hơn gấp 20 lần so với bất kỳ máy tính nào khác ở Đức.
Trong bối cảnh cuộc đua AI đang diễn ra gay gắt trên toàn cầu, vai trò của Jupiter càng trở nên quan trọng. Ông Lippert cho rằng Jupiter là siêu máy tính đầu tiên của châu Âu có khả năng cạnh tranh trên trường quốc tế trong lĩnh vực đào tạo mô hình AI, một lĩnh vực mà châu Âu đang отставая so với Mỹ và Trung Quốc. Theo báo cáo của Đại học Stanford, trong năm 2024, các tổ chức có trụ sở tại Mỹ đã tạo ra 40 mô hình AI đáng chú ý, trong khi con số này ở Trung Quốc là 15 và ở châu Âu chỉ là 3.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz, trong bài phát biểu tại lễ công bố ở Juelich, thừa nhận rằng Mỹ và Trung Quốc đang dẫn đầu trong cuộc đua thống trị lĩnh vực AI. Tuy nhiên, ông khẳng định châu Âu hoàn toàn có khả năng thu hẹp khoảng cách và điều này có ý nghĩa sống còn đối với châu lục.
Jupiter được xây dựng bởi liên danh giữa Eviden, công ty con của tập đoàn công nghệ Pháp Atos, và nhóm ParTec của Đức. Mặc dù vậy, do sử dụng chip Nvidia để vận hành, Jupiter vẫn phụ thuộc vào công nghệ của Mỹ.
Ngoài việc đào tạo mô hình AI, Jupiter còn có nhiều ứng dụng tiềm năng khác. Các nhà nghiên cứu có thể sử dụng siêu máy tính này để đưa ra các dự báo khí hậu chi tiết và dài hạn hơn, từ đó dự đoán chính xác hơn các hiện tượng thời tiết cực đoan. Theo ông Le Roux, các mô hình hiện tại chỉ có thể mô phỏng biến đổi khí hậu trong vòng một thập kỷ tới. Với Jupiter, các nhà khoa học có thể dự báo ít nhất 30 năm, thậm chí 100 năm đối với một số mô hình nhất định.
Bên cạnh đó, Jupiter có thể mô phỏng các quá trình trong não bộ một cách thực tế hơn, mở ra cơ hội phát triển thuốc điều trị các bệnh như Alzheimer. Nó cũng có thể hỗ trợ nghiên cứu trong lĩnh vực chuyển đổi năng lượng sạch, chẳng hạn như mô phỏng luồng khí xung quanh turbine gió để tối ưu hóa thiết kế.
Về mức tiêu thụ năng lượng, Jupiter cần trung bình khoảng 11 megawatt điện, tương đương với lượng điện cung cấp cho hàng nghìn hộ gia đình hoặc một nhà máy công nghiệp nhỏ. Tuy nhiên, các nhà vận hành nhấn mạnh rằng Jupiter là một trong những hệ thống máy tính nhanh nhất thế giới, đồng thời tiết kiệm năng lượng nhất. Trung tâm Juelich cho biết Jupiter sử dụng phần cứng mới nhất, tiết kiệm năng lượng, có hệ thống làm mát bằng nước và nhiệt thải sẽ được tái sử dụng để sưởi ấm các tòa nhà lân cận.
Admin
Nguồn: VnExpress
