Ông Lợi, một bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường và rối loạn mỡ máu, đã nhập viện Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM trong tình trạng khẩn cấp sau nhiều lần ngất xỉu tại nhà. Dù tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị của bác sĩ, huyết áp của ông vẫn không ổn định trong hai tuần gần đây, có lúc lên đến 170-180/100 mmHg. Trước khi nhập viện, ông thường xuyên cảm thấy chóng mặt, xây xẩm và huyết áp dao động ở mức 160-170/110 mmHg.
Quá trình cấp cứu cho thấy ông Lợi tiếp tục ngất thêm hai lần. Kết quả chụp CT cho thấy vùng não của ông có dấu hiệu nhồi máu não nhẹ, nguyên nhân được xác định là do động mạch cảnh trong bên phải bị hẹp nặng, cản trở lưu lượng máu lên não.
Động mạch cảnh, bao gồm động mạch cảnh trong (cung cấp máu cho não) và động mạch cảnh ngoài (cung cấp máu cho các cấu trúc ở cổ và mặt), là những nhánh mạch máu chính xuất phát từ động mạch chủ ngực và chạy dọc hai bên cổ. Tình trạng hẹp động mạch cảnh trong xảy ra khi thành mạch bị dày lên do sự tích tụ của mảng xơ vữa, làm hẹp dần lòng mạch và giảm lưu lượng máu lên não. Nếu mức độ hẹp nghiêm trọng, nó có thể gây tổn thương não, dẫn đến các triệu chứng của cơn thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ.
TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực – Mạch máu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết ông Lợi có các triệu chứng điển hình của cơn thiếu máu não thoáng qua, hay còn gọi là đột quỵ nhẹ. Bác sĩ Dũng nhấn mạnh rằng nếu không can thiệp kịp thời để mở rộng lòng mạch, dòng máu lên não có thể bị tắc nghẽn hoàn toàn, dẫn đến đột quỵ.
Các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật bóc nội mạc động mạch cảnh trong bên phải cho ông Lợi. Phương pháp này thường được chỉ định cho các trường hợp hẹp động mạch cảnh từ 60-99%, khi vị trí hẹp thuận lợi cho phẫu thuật và bệnh nhân không có nguy cơ biến chứng trong quá trình phẫu thuật.
Để tiếp cận lòng mạch và loại bỏ toàn bộ mảng xơ vữa, ê-kíp phẫu thuật phải kẹp động mạch cảnh. Trong thời gian này, bác sĩ gây mê duy trì huyết áp của bệnh nhân ở mức 130-140 mmHg để đảm bảo não được tưới máu đầy đủ. Nhờ sự hỗ trợ của thiết bị quang phổ hấp thụ cận hồng ngoại (NIRS), ê-kíp có thể đo và theo dõi lượng oxy trong mô não, từ đó điều chỉnh các thao tác phẫu thuật một cách hiệu quả.
Sau hơn một giờ phẫu thuật, ê-kíp đã loại bỏ thành công toàn bộ tổn thương mà không để sót bất kỳ mảnh vụn xơ vữa nào trong lòng mạch. Ông Lợi tỉnh táo ngay sau phẫu thuật và hồi phục nhanh chóng. Huyết áp của ông ổn định ở mức 130/80 mmHg và ông được xuất viện chỉ sau hai ngày.
Bác sĩ Dũng khuyến cáo rằng bệnh động mạch cảnh thường không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi xảy ra cơn thiếu máu não thoáng qua hoặc đột quỵ. Do đó, khi có các biểu hiện như ngất xỉu, chóng mặt, méo miệng, liệt nửa người hoặc một bên tay/chân, khó nói hoặc không nói được, mất thị lực một bên, hoặc rối loạn thăng bằng, người bệnh cần đi khám ngay lập tức. Những người có yếu tố nguy cơ cao, ngay cả khi không có triệu chứng, cũng nên khám sức khỏe định kỳ và tầm soát bệnh tim mạch.
Để phòng ngừa bệnh động mạch cảnh, bác sĩ khuyến cáo mọi người nên bỏ thuốc lá, duy trì cân nặng hợp lý, hạn chế chất béo xấu, tăng cường ăn trái cây và rau xanh, giảm lượng muối trong khẩu phần ăn, tập thể dục thường xuyên và không lạm dụng rượu bia. Việc kiểm soát tốt các bệnh mãn tính như rối loạn mỡ máu, đái tháo đường và tăng huyết áp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hệ động mạch.
Admin
Nguồn: VnExpress
