Theo dự thảo mới nhất, một số dự án sẽ được miễn thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Các dự án này bao gồm những dự án đã được xác định cụ thể trong quy hoạch ngành quốc gia hoặc quy hoạch tỉnh, các dự án có nhà đầu tư được lựa chọn thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất (bao gồm cả trường hợp chỉ định thầu hoặc thay đổi mục đích sử dụng đất), dự án khai thác khoáng sản trúng đấu giá, dự án xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp và các trường hợp khác theo quy định của Chính phủ.
Không chỉ thu hẹp phạm vi áp dụng, quy trình chấp thuận chủ trương đầu tư sẽ được giới hạn cho các dự án có khả năng tác động lớn đến môi trường, quốc phòng, an ninh quốc gia hoặc thuộc các lĩnh vực quan trọng như sân bay, cảng biển. Ủy ban Nhân dân (UBND) cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm xem xét các dự án mà Nhà nước giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá hoặc đấu thầu, các dự án cần chuyển đổi mục đích sử dụng đất, các công trình hạ tầng quy mô lớn, khu công nghiệp, khu đô thị, cũng như các dự án tại đảo, khu vực biên giới và ven biển.
Một điểm đáng chú ý trong dự thảo là đề xuất thay đổi thẩm quyền từ UBND cấp tỉnh sang Chủ tịch UBND cấp tỉnh, nhằm nâng cao vai trò và trách nhiệm của người đứng đầu. Các dự án hiện thuộc thẩm quyền của Quốc hội sẽ được phân cấp cho Thủ tướng Chính phủ, trừ những dự án đặc biệt quan trọng hoặc theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Bộ Tài chính cũng đề xuất sửa đổi các quy định hiện hành để giải quyết những vướng mắc trong quá trình thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư, theo hướng tinh gọn hóa quy trình. Thay vì phải trải qua hai bước riêng biệt như hiện nay (chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư), dự thảo mới đề xuất gộp hai bước này làm một trong một số trường hợp nhất định, chẳng hạn như các dự án được Nhà nước giao hoặc cho thuê đất mà không thông qua đấu giá, đấu thầu, hoặc khi nhà đầu tư được chỉ định theo quy định đặc biệt của Luật Đấu thầu.

Quy trình thẩm định chủ trương đầu tư cũng được cắt giảm các nội dung trùng lặp. Theo đó, các cơ quan chức năng sẽ tập trung đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch ngành, quy hoạch tỉnh và các yếu tố liên quan trực tiếp đến quá trình triển khai dự án.
Đề xuất sửa đổi này được đưa ra sau khi thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư hiện hành bộc lộ nhiều hạn chế trong thực tế. Một số ý kiến cho rằng thủ tục này gây ra sự chồng chéo, kéo dài thời gian thực hiện dự án. Tuy nhiên, nhiều ý kiến khác lại nhấn mạnh rằng đây là một bước quan trọng để sàng lọc các dự án nhạy cảm, tạo cơ sở pháp lý cho các thủ tục tiếp theo như giao đất, cấp phép xây dựng, đánh giá tác động môi trường, đồng thời đảm bảo tính đồng bộ và minh bạch trong quản lý đầu tư.
Kinh nghiệm từ nhiều quốc gia trên thế giới, như Mỹ, Anh, Australia và Trung Quốc, cho thấy rằng cơ chế rà soát hoặc cấp phép tương tự vẫn được duy trì để kiểm soát tác động của dự án đến môi trường, quốc phòng, an ninh và bảo vệ lợi ích lâu dài của nền kinh tế.
Theo Bộ Tài chính, mục tiêu của việc sửa đổi là tiếp tục duy trì thủ tục này như một “bộ lọc” cần thiết, đồng thời đơn giản hóa quy trình, phân định rõ trách nhiệm và tránh sự trùng lặp. Điều này được kỳ vọng sẽ cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo kiểm soát rủi ro đối với kinh tế, xã hội và môi trường.
Admin
Nguồn: VnExpress