Tính đến cuối tháng 8, thị trường chứng khoán Việt Nam ghi nhận 10,75 triệu tài khoản, trong đó nhà đầu tư cá nhân chiếm áp đảo với tỷ lệ 99,37%. Tuy nhiên, một thống kê đáng chú ý là khoảng 95% nhà đầu tư cá nhân thường gặp thua lỗ và rời bỏ thị trường chỉ sau khoảng hai năm tham gia.
Ông Võ Văn Huy, Trưởng phòng khách hàng cao cấp tại Công ty Chứng khoán DNSE, trong chuỗi Podcast “Tài chính cá nhân” trên VnExpress, đã chỉ ra rằng tâm lý là điểm yếu lớn nhất của nhà đầu tư cá nhân. Nhiều người tham gia thị trường dựa vào các lời “phím hàng” trên mạng xã hội hoặc tin đồn thiếu kiểm chứng.
Ông Huy cho rằng, nhà đầu tư có thể tự đánh giá được mức độ khả thi của một số tin đồn tài chính như chia cổ tức, phát hành cổ phiếu hay chia thưởng thông qua các thông tin công khai từ đại hội cổ đông và báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Đối với các yếu tố định tính như kế hoạch phát triển, quyết định đầu tư sẽ phụ thuộc vào chiến lược và cá tính riêng của mỗi người.
Với 10 năm kinh nghiệm trong ngành, ông Huy gợi ý chiến thuật đầu tư “4 và 3”, tức là phân tích và đưa ra quyết định dựa trên 40% yếu tố vĩ mô thị trường, 30% yếu tố ngành và 30% yếu tố cổ phiếu. Nhà đầu tư có thể xem xét quyết định đầu tư khi đạt ít nhất hai trong ba tiêu chí này.
Một sai lầm phổ biến khác là việc không dám cắt lỗ, làm giảm hiệu quả đầu tư. Nguyên tắc cắt lỗ là để bảo toàn vốn. Ông Huy ví von: “Đầu tư giống như làm vườn, trồng hoa. Không phải lúc nào danh mục đầu tư cũng là những bông hoa đẹp. Sẽ có những cổ phiếu tăng trưởng và ngược lại. Việc của nhà đầu tư là ngăn chặn sớm những khoản lỗ nhỏ trước khi chúng biến thành khoản lỗ lớn”.
Bên cạnh việc cắt lỗ, ông Huy cũng khuyến nghị nhà đầu tư không nên chốt lời quá sớm để tránh tâm lý tiếc nuối. Để xác định thời điểm bán, nhà đầu tư nên xem xét các dấu hiệu như cổ phiếu bão hòa, đứt mạch tăng trưởng, các yếu tố liên quan đến thị trường và ngành, cũng như sự dịch chuyển về giá.
Ngoài ra, việc chỉ đầu tư vào các công ty nổi tiếng cũng tiềm ẩn rủi ro. Ngay cả các nhà đầu tư chuyên nghiệp cũng khó dự báo chính xác tình hình hoạt động của doanh nghiệp, do đó, việc này càng khó khăn hơn đối với nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là về các yếu tố pháp lý.
Ông Huy nhận định rằng sự tăng trưởng của cổ phiếu phụ thuộc vào các yếu tố nội tại như tài chính lành mạnh, tiềm năng kinh doanh tăng trưởng, ban lãnh đạo và diễn biến giá. Do đó, bên cạnh thương hiệu, nhà đầu tư cá nhân cần dựa vào số liệu tài chính, tiềm năng của ngành nghề và đặc biệt là con người điều hành doanh nghiệp.
Chuyên gia từ DNSE nhấn mạnh rằng, trong một thị trường mà cảm xúc thường lấn át lý trí, lợi thế thuộc về nhà đầu tư có phương pháp rõ ràng và kỷ luật. Hiểu rõ bức tranh vĩ mô, ngành, doanh nghiệp và chính bản thân mình là những bộ lọc quan trọng giúp bảo toàn vốn và thúc đẩy lợi nhuận bền vững. Sự kiên nhẫn và bền bỉ cũng là yếu tố then chốt để nhà đầu tư duy trì niềm tin trên thị trường.
Admin
Nguồn: VnExpress
