Đàn đá Đắk Sơn, một nhạc cụ cổ quý hiếm, vừa được công nhận là bảo vật quốc gia, khẳng định giá trị đặc biệt về khảo cổ, địa chất và văn hóa của di sản này. Sự kiện này mở ra cơ hội phát triển du lịch bền vững gắn liền với bảo tồn di sản cho tỉnh Lâm Đồng.
Đàn đá Đắk Sơn được phát hiện vào năm 2014 tại thôn Đắk Sơn, xã Đắk Sắk, tỉnh Lâm Đồng (trước đây thuộc xã Nam Xuân, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông) khi người dân địa phương đào hố trồng tiêu. Bộ nhạc cụ độc đáo này bao gồm 16 thanh đá rhyolite (đá phiến biến chất), có niên đại từ 3.500 đến 3.000 năm trước.
Trong số 16 thanh đá, có 11 thanh còn nguyên vẹn và 5 thanh bị gãy nhưng có khả năng phục dựng. Các thanh đá có kích thước trung bình dài 57,6 cm, rộng 12,4 cm và dày 3 cm, với trọng lượng khoảng 3,94 kg mỗi thanh. Chúng tạo ra âm thanh với tần số dao động từ 191,9 Hz đến 4.500 Hz. Hiện tại, bộ đàn đá này đang được lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Đắk Nông (cũ).
Phó giáo sư, tiến sĩ Bùi Văn Liêm, Tổng thư ký Hội Khảo cổ học Việt Nam, đánh giá đàn đá Đắk Sơn là một báu vật quý hiếm, được chế tác tinh xảo từ khâu chọn nguyên liệu đến kỹ thuật ghè đẽo, thể hiện trình độ cao của những người thợ thủ công tiền sử. Ông nhấn mạnh đây là nhạc cụ thuộc loại “thanh đá,” được sắp xếp theo một thang âm cố định, phản ánh rõ nét đời sống văn hóa – nghệ thuật thời hậu kỳ Đá mới đến sơ kỳ Kim khí ở khu vực Tây Nguyên nói riêng và Việt Nam nói chung.
Tính đến nay, cả nước có 4 bộ sưu tập đàn đá được công nhận là bảo vật quốc gia, bao gồm đàn đá Lộc Hòa (Bình Phước), Bình Đa (Đồng Nai), Khánh Sơn (Khánh Hòa) và Đắk Sơn (Lâm Đồng). Những di sản này góp phần hình thành nên không gian văn hóa đàn đá đặc sắc ở khu vực miền Trung, Tây Nguyên và Nam Bộ.
Cũng trong dịp này, tỉnh Lâm Đồng đã công bố quyết định xếp hạng Di tích quốc gia danh lam thắng cảnh đối với hang C3-C4 thuộc hệ thống hang động núi lửa Krông Nô. Đây là một phần của hệ thống hang động núi lửa dài nhất Đông Nam Á, được hình thành từ hoạt động phun trào của núi lửa Chư B’luk cách đây khoảng 600.000 – 200.000 năm.
Ngoài ra, lễ hội Tăm Blang M’prang Bon (lễ cúng rào bon trồng cây) của người M’nông cũng vinh dự được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp.
Admin
Nguồn: VnExpress
