Bộ Công Thương đang đề xuất một giải pháp nhằm giải quyết bài toán tài chính cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), liên quan đến khoản lỗ lũy kế gần 44.800 tỷ đồng từ năm 2022 và khoản chênh lệch tỷ giá 21.800 tỷ đồng từ năm 2019. Đề xuất này nằm trong dự thảo sửa đổi Nghị định 72, cho phép EVN hạch toán và phân bổ các chi phí sản xuất, cung ứng chưa được bù đắp vào giá bán lẻ điện.
Theo Bộ Công Thương, nếu cơ chế này được áp dụng, giá điện năm nay có thể giữ nguyên hoặc chỉ tăng nhẹ khoảng 2-5%. Tuy nhiên, mức tăng này không đủ để bù đắp toàn bộ các khoản chi phí mà EVN đang gánh chịu.
Phó cục trưởng Cục Điện lực (Bộ Công Thương), ông Trịnh Quốc Vũ, cho biết nếu giá điện được điều chỉnh vào tháng 10 với mức tăng khoảng 3%, EVN sẽ có thêm khoảng 4.800 tỷ đồng doanh thu. Tuy nhiên, với khoản lỗ lũy kế khổng lồ, việc bù đắp toàn bộ là một thách thức lớn. Điều này phụ thuộc vào tình hình tài chính của EVN trong thời gian tới, cũng như việc cân nhắc điều chỉnh giá điện sao cho ít tác động nhất đến kinh tế vĩ mô và các ngành hàng.
Ông Vũ giải thích rằng nếu EVN có lãi trong những năm tới, khoản lỗ lũy kế sẽ giảm bớt, từ đó giảm áp lực lên việc điều chỉnh giá điện. Ví dụ, năm 2024, EVN có lãi trở lại, giúp giảm khoản lỗ lũy kế từ hơn 50.000 tỷ đồng xuống còn gần 44.800 tỷ đồng.
Một yếu tố tích cực khác là thời tiết thuận lợi trong năm nay, đặc biệt là đầu năm mát mẻ, giúp nhu cầu sử dụng điện tăng ít hơn so với dự kiến. Sản lượng điện thương phẩm quý I chỉ tăng khoảng 4,43% so với cùng kỳ năm trước. Điều này dự báo tình hình tài chính của EVN sẽ tốt hơn, giúp tập đoàn có thể giảm một phần khoản lỗ lũy kế và chi trả bù chênh lệch tỷ giá.
Ông Vũ nhấn mạnh rằng giá điện là một vấn đề nhạy cảm, vì nó là một mặt hàng thiết yếu và là đầu vào quan trọng của sản xuất, kinh doanh. Việc tăng giá điện có thể ảnh hưởng đến đời sống người dân và kinh tế vĩ mô. Do đó, việc điều chỉnh giá điện cần phải có lộ trình phù hợp, có thể dự đoán được để doanh nghiệp và người dân chủ động. Đồng thời, việc điều hành cũng cần linh hoạt, có thể tăng hoặc giảm giá điện tùy thuộc vào tình hình kinh doanh của EVN.
Nguyên tắc cơ bản là các chi phí cấu thành giá điện phải được tính đúng và đủ vào giá bán lẻ. Bộ Công Thương được giao quản lý và điều hành mặt hàng này, nhưng việc tăng hay giảm giá điện đều tác động đến mọi người dân và doanh nghiệp.
Trong trường hợp cơ chế bù đắp khoản lỗ của EVN vào giá điện được thông qua, EVN sẽ phải báo cáo phương án điều chỉnh với Bộ Công Thương. Sau đó, Bộ sẽ tham vấn Bộ Tài chính và báo cáo Thủ tướng để đưa ra lộ trình phù hợp.
Để kiểm soát chi phí của ngành điện, có các đoàn kiểm tra giá thành sản xuất kinh doanh điện hàng năm, với sự tham gia của đại diện Bộ Tài chính, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, VCCI, Hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng… Báo cáo tài chính hàng năm của EVN cũng được kiểm toán độc lập hoặc được Kiểm toán Nhà nước kiểm toán chuyên đề.
Ông Vũ khẳng định giá điện sẽ được điều chỉnh cẩn trọng, có lộ trình với biên độ phù hợp để đảm bảo ổn định vĩ mô, không gây sốc và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Đại diện Bộ Công Thương cũng nhấn mạnh rằng hoạt động sản xuất, kinh doanh điện của EVN luôn có sự giám sát và điều tiết của Nhà nước, không phải là độc quyền doanh nghiệp. Hiện nay, EVN không còn độc quyền sản xuất nguồn điện, nhưng vẫn là bên mua duy nhất trên thị trường bán buôn, độc quyền hệ thống truyền tải và bán lẻ điện.
Điện đang được phân phối tới người dân và doanh nghiệp thông qua các công ty điện lực thuộc EVN. Ngoài ra, có hơn 700 tổ chức bán buôn tại khu đô thị, chung cư, khu công nghiệp, mua điện từ các công ty điện lực theo giá ưu đãi của Nhà nước, rồi bán lại cho khách hàng trong khu vực đó, chiếm gần 8,6% sản lượng.
Bộ Công Thương đang thúc đẩy xây dựng thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, với nhiều người mua và bán. Khi đó, người mua điện có thể chọn nhà cung cấp, mọi thứ sẽ minh bạch và cạnh tranh hơn. Đây là định hướng lớn được nêu tại Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị.
Admin
Nguồn: VnExpress
