Hiện nay, trên tuyến cao tốc Bắc Nam phía Đông có tới 1.222 km đường chỉ có 4 làn xe và không có làn dừng khẩn cấp liên tục. Các đoạn này bao gồm: cửa khẩu Hữu Nghị – Chi Lăng (43 km), Mai Sơn – Cam Lộ (465 km), Quảng Ngãi – Phan Thiết (580 km) và Mỹ Thuận – Cà Mau (134 km).
Để đáp ứng nhu cầu vận tải ngày càng tăng, Bộ Xây dựng đã kiến nghị mở rộng 1.144 km cao tốc từ Hà Nội đến TP HCM lên 6 làn xe. Dự án này bao gồm 18 dự án thành phần với tổng mức đầu tư sơ bộ ước tính hơn 152.000 tỷ đồng.
Trong khi đó, các đoạn Mỹ Thuận – Cần Thơ – Cà Mau chưa được xem xét mở rộng do lưu lượng vận tải chưa cao, điều kiện thi công khó khăn và tình trạng khan hiếm vật liệu xây dựng.
Về phương thức đầu tư, Bộ Xây dựng đề xuất triển khai mở rộng cao tốc theo hình thức đối tác công tư (PPP) và hợp đồng BOT, nhằm huy động nguồn lực từ khu vực tư nhân.
Bộ Xây dựng đã đưa ra hai phương án đầu tư mở rộng cho 15 dự án thành phần của cao tốc Bắc Nam. Phương án 1 là chia thành hai dự án PPP lớn, bao gồm đoạn phía Bắc (Mai Sơn – quốc lộ 45 – Nghi Sơn – Diễn Châu) và đoạn phía Nam (Vĩnh Hảo – Phan Thiết – Dầu Giây). Ưu điểm của phương án này là quy mô dự án đủ lớn để các đoạn có hiệu quả cao hỗ trợ các đoạn hiệu quả thấp, hạn chế tối đa vốn nhà nước và thuận lợi trong quản lý, khai thác.
Phương án 2 là chia thành 5-6 dự án PPP nhỏ hơn. Ưu điểm của phương án này là quy mô vốn nhỏ, dễ thu hút nhà đầu tư. Tuy nhiên, nhược điểm là các dự án ở miền Trung ít được quan tâm hơn, có thể cần vốn nhà nước hỗ trợ, dẫn đến nguy cơ triển khai không đồng bộ.
Đối với ba đoạn đang khai thác theo hình thức BOT là Diễn Châu – Bãi Vọt, Nha Trang – Cam Lâm và Cam Lâm – Vĩnh Hảo (tổng chiều dài 178 km, tổng mức đầu tư khoảng 25.343 tỷ đồng), Bộ Xây dựng đã làm việc với các nhà đầu tư để huy động doanh nghiệp tham gia.
Theo kế hoạch, tuyến cao tốc Bắc Nam dự kiến được mở rộng trong giai đoạn 2026-2030. Một số đoạn có thể khởi công sớm vào quý II/2026 và đưa vào khai thác cuối năm 2028.
Đến nay, khoảng 1.375 km cao tốc Bắc Nam đã được đầu tư xây dựng với quy mô từ 2 đến 4 làn xe. Trong đó, 654 km thuộc giai đoạn 1 (2017-2020) đã đưa vào khai thác, còn 721 km thuộc giai đoạn 2 (2021-2025) đang được triển khai và dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2025-2026.
Do nguồn lực hạn chế, nhiều đoạn tuyến chỉ được xây dựng với 2-4 làn xe, trong khi quy hoạch là 6 làn xe, dẫn đến tình trạng chưa đáp ứng được nhu cầu lưu thông, tiềm ẩn nguy cơ ùn tắc và mất an toàn giao thông. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Xây dựng nghiên cứu phương án mở rộng toàn tuyến lên 6 làn xe, phấn đấu khởi công một số dự án thành phần vào tháng 12/2025.
Hiện tại, đã có nhiều doanh nghiệp trong nước bày tỏ sự quan tâm và đề xuất tham gia đầu tư mở rộng cao tốc Bắc Nam theo phương thức PPP, bao gồm: Tập đoàn Đèo Cả, Tập đoàn Sơn Hải, Công ty Xây dựng Giao thông Phương Thành, VIDIFI, VEC và Công ty cổ phần Rạng Đông.
Admin
Nguồn: VnExpress
