Laksmi Wijayanti, người đứng đầu công ty du lịch Untold Japan Travel, chuyên khám phá những nét văn hóa và điểm đến ít được biết đến của Nhật Bản, đã chia sẻ một câu chuyện thú vị về hình xăm ở đất nước này. Trong một chuyến đi đến miền Bắc Nhật Bản, cô đã bắt gặp một phụ nữ có hình xăm trên mặt. Điều này khiến cô ngạc nhiên khi biết rằng, hóa ra, có một cộng đồng thiểu số ở Nhật Bản coi hình xăm là một phần không thể thiếu trong bản sắc văn hóa của họ.
Đó chính là người Ainu, một dân tộc bản địa sinh sống chủ yếu ở đảo Hokkaido, miền bắc Nhật Bản. Họ được cho là hậu duệ của tộc người Jomon cổ đại. Trong văn hóa Ainu, hình xăm, hay còn gọi là “Sinuye”, không chỉ đơn thuần là một hình thức trang trí cơ thể. Nó mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc và là một nghi lễ quan trọng đánh dấu các giai đoạn trong cuộc đời của người phụ nữ.
Từ khi còn nhỏ, khoảng 5-6 tuổi, các bé gái Ainu đã bắt đầu được xăm những họa tiết hình học đầu tiên trên mu bàn tay và cánh tay. Những hoa văn này được xem như bùa hộ mệnh, có khả năng xua đuổi tà ma và bệnh tật, bảo vệ các bé gái khỏi những điều xấu xa.
Nghi lễ quan trọng nhất là xăm miệng, thường bắt đầu khi các thiếu nữ bước vào độ tuổi 12-13 và được hoàn thiện dần trong vài năm, cho đến khi họ sẵn sàng kết hôn. Hình xăm ban đầu chỉ là một chấm nhỏ trên môi trên, sau đó dần dần được mở rộng thành một đường viền bao quanh miệng, cong lên hai bên má, tạo thành một hình dáng tựa như nụ cười thường trực. Hình xăm này được coi là một điều kiện gần như bắt buộc để người phụ nữ có thể kết hôn và được yên nghỉ ở thế giới bên kia sau khi qua đời.
Nghi lễ xăm mình được thực hiện bởi những người phụ nữ lớn tuổi, giàu kinh nghiệm trong cộng đồng. Dụng cụ được sử dụng là một con dao nhỏ gọi là “makiri”. Trước khi có “makiri” bằng thép, người ta sử dụng các mũi đá sắc nhọn như dao cạo, được quấn bằng sợi để kiểm soát độ sâu của vết cắt. Máu từ vết cắt được lau bằng một miếng vải ngâm trong chất khử trùng làm từ tro gỗ tần bì. Sau đó, muội than được lấy từ đáy nồi và chà xát vào các vết cắt để tạo màu cho hình xăm. Cuối cùng, người thợ xăm sẽ khấn hoặc hát để truyền sức mạnh vào hình khắc. Quá trình này vô cùng đau đớn, có thể gây sốt và sưng tấy trong nhiều ngày liền.
Theo nhà dân tộc học Romyn Hitchcock, người từng làm việc cho Viện Smithsonian vào cuối thế kỷ 19, người thợ xăm luôn khuyến khích người được xăm phải ngồi yên, bất chấp nỗi đau. Người ta tin rằng việc chịu đựng được nỗi đau này sẽ giúp các cô gái trở nên mạnh mẽ hơn khi sinh con sau này.
Tuy nhiên, từ cuối thế kỷ 18, chính quyền Nhật Bản bắt đầu ban hành lệnh cấm tục lệ xăm mình của người Ainu, như một phần trong nỗ lực đồng hóa dân tộc này. Năm 1871, Ủy ban Phát triển Hokkaido chính thức ra lệnh cấm, cho rằng đây là một tập tục “tàn nhẫn”. Từ đó, nhiều người Nhật Bản bắt đầu xem xăm hình là một hành động hủy hoại cơ thể và có liên hệ với tội phạm.
Người Ainu đã kiên quyết phản đối các luật lệ này, bởi vì hình xăm theo truyền thống là điều kiện tiên quyết để kết hôn và được chấp nhận ở thế giới bên kia. Một báo cáo từ những năm 1880 đã miêu tả rằng người Ainu cảm thấy “đau buồn và khổ sở” vì lệnh cấm xăm hình. Họ tin rằng các vị thần sẽ nổi giận và phụ nữ không thể kết hôn nếu không có hình xăm trên mặt.
Đến năm 1998, người phụ nữ Ainu cuối cùng được xăm đầy đủ theo văn hóa truyền thống đã qua đời. Ngày nay, phụ nữ Ainu không còn xăm mình nữa, nhưng họ vẫn tìm cách để kết nối với di sản của tổ tiên. Trong các lễ hội, một số người sẽ vẽ lên mặt những hoa văn tương tự như hình xăm truyền thống bằng cách sử dụng trang điểm.
Nếu du khách muốn tìm hiểu về nền văn hóa độc đáo này, họ có thể ghé thăm Bảo tàng và Công viên Quốc gia Ainu Upopoy ở thị trấn Shiraoi, Hokkaido. Đây là trung tâm lớn nhất về văn hóa Ainu, nơi trưng bày các hiện vật, tái hiện nhà ở truyền thống và tổ chức các buổi biểu diễn nghệ thuật, giúp công chúng hiểu rõ hơn về một phần lịch sử đa dạng của Nhật Bản.
Admin
Nguồn: VnExpress
