Đối với Crissa Tolentino, 36 tuổi, một giáo viên sống ở vùng ngoại ô Manila, lũ lụt từ lâu đã trở thành một phần quen thuộc trong cuộc sống. Hàng ngày, cô di chuyển bằng thuyền qua những con đường ngập nước để đến trường dạy học ở trung tâm thị trấn Apalit. Chiếc thuyền cũ kỹ không chỉ là phương tiện đi làm mà còn là cách duy nhất để cô đến bệnh viện điều trị ung thư. Tolentino cho biết, hầu như chỉ có khoảng hai tháng mỗi năm đường phố nơi cô ở mới khô ráo.
Tuy nhiên, đợt gió mùa khắc nghiệt bất thường năm nay đã gây ra sự giận dữ tột độ trong lòng cô. Tình trạng ngập lụt nghiêm trọng làm đảo lộn cuộc sống của hàng triệu người dân Philippines, đồng thời làm bùng nổ làn sóng phẫn nộ và những cáo buộc về tham nhũng trong các dự án chống lũ. Mưa lớn kéo dài khiến nhiều người mắc kẹt, xe cộ trôi nổi trên đường phố biến thành sông, và nguy cơ dịch bệnh gia tăng.
“Tôi cảm thấy bị phản bội,” Tolentino chia sẻ. “Tôi làm việc chăm chỉ, sống tiết kiệm, và đóng thuế đầy đủ. Nhưng tôi biết rằng tiền thuế của chúng tôi đang bị các chính trị gia tham nhũng sử dụng để hưởng thụ.”
Sự phẫn nộ của người dân Philippines ngày càng gia tăng khi họ đặt câu hỏi về hiệu quả của hàng tỷ đô la đã được đầu tư vào cơ sở hạ tầng chống lũ. Trên các mạng xã hội như TikTok, Facebook và X, người dân trút giận lên các nghị sĩ và nhà thầu xây dựng, những người bị cáo buộc thực hiện các “dự án ma” không bao giờ hoàn thành.
Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đã trực tiếp kiểm tra các dự án đập chống lũ ở thành phố Iloilo vào ngày 13/8 và nhận thấy nhiều vấn đề nghiêm trọng. Ông viết trên Facebook: “Trong chuyến thăm Iloilo, chúng tôi đã chứng kiến các dự án kiểm soát lũ lụt bị chậm trễ và không đạt tiêu chuẩn, khiến tình hình ngập lụt trở nên tồi tệ hơn.” Sau đó, Bộ trưởng Kế hoạch Kinh tế Philippines tiết lộ rằng 70% ngân sách dành cho kiểm soát lũ lụt đã bị tham nhũng. Tổng thống Marcos Jr. thừa nhận đây là một “thách thức dai dẳng” mà Philippines đang phải đối mặt.
Hậu quả là, Chủ tịch Hạ viện đã phải nộp đơn từ chức, dù ông phủ nhận mọi hành vi sai trái. Lãnh đạo Thượng viện cũng bị phế truất sau khi thông tin về việc một nhà thầu xây dựng dự án chống lũ từng quyên tiền cho chiến dịch tranh cử của ông vào năm 2022 bị phanh phui.
Người dân Philippines đã sử dụng video tạo bằng AI để châm biếm các nghị sĩ tham nhũng, ví họ như những con cá sấu, biểu tượng của lòng tham. Tolentino bày tỏ sự đồng cảm sâu sắc với bài hát rap “Upuan” từ năm 2009 của nghệ sĩ Gloc-9, một ca khúc đã trở thành “nhạc nền” phổ biến cho các video thể hiện sự phẫn nộ của công chúng. Bài hát đặt câu hỏi về sự vô cảm của các chính trị gia đối với cuộc sống của người dân thường. “Ca khúc đó phản ánh tình cảnh hiện tại của chúng tôi,” Tolentino nói. “Nó đúng về mọi thứ.”
Một cuộc biểu tình chống tham nhũng lớn dự kiến diễn ra vào ngày 21/9, ngày mà cha của Tổng thống đương nhiệm, cựu Tổng thống Ferdinand Marcos, ban bố thiết quân luật trên toàn quốc vào năm 1972. Ông Ferdinand Marcos đã bị lật đổ trong các cuộc biểu tình chống tham nhũng năm 1986.
Trước áp lực từ dư luận, Tổng thống Marcos Jr. tuyên bố tiến hành một cuộc điều tra diện rộng để “lột mặt những kẻ lừa đảo và truy tìm số tiền họ đã đánh cắp.” Ông nói với báo giới: “Nếu không phải là Tổng thống, có lẽ tôi đã xuống đường cùng họ. Hãy cho họ biết họ đã làm tổn thương các bạn như thế nào, đã đánh cắp của các bạn những gì. Hãy cho họ biết, hãy hét lên với họ, biểu tình đi, nhưng hãy nhớ giữ hòa bình.”
Tổng thống cũng chỉ trích các chính trị gia và công ty xây dựng tham nhũng đã gây ra tình trạng thiếu hụt cơ sở hạ tầng nghiêm trọng. Ông cho biết đã phát hiện ra sự thật “đáng lo ngại” về việc Bộ Công trình Công cộng ký hợp đồng với chỉ 15 công ty để xây dựng các dự án kiểm soát lũ lụt trị giá 9 tỷ USD.
Tất cả những công ty này đang bị điều tra và Ngân hàng Trung ương Philippines đã phong tỏa tài sản của họ. Đặc biệt, sự chú ý đổ dồn vào công ty của vợ chồng Pacifico và Sarah Discaya, hai doanh nhân giàu có và nổi tiếng trên mạng xã hội. Họ đã bị Hạ viện và Thượng viện triệu tập để điều tra sau khi các video khoe khoang cuộc sống xa hoa của họ lan truyền trên mạng, gây phẫn nộ trong dư luận. Trong một phiên điều trần gần đây, Pacifico Discaya thừa nhận đã chi tiền hối lộ cho các nhà lập pháp.
Làn sóng phẫn nộ còn lan sang cả những người thuộc giới “con ông cháu cha,” những người thường xuyên khoe khoang cuộc sống thượng lưu trên mạng xã hội. Nhiều người đã phải khóa hoặc xóa tài khoản vì làn sóng chỉ trích dữ dội.
Trong khi đó, các nhân viên của Bộ Công trình Công cộng, những người bị cáo buộc tiếp tay cho tham nhũng, đã được phép không mặc đồng phục đi làm sau khi có thông tin về việc họ bị la ó và quấy rối ở nơi công cộng.
Rhens Rafael Galang, 28 tuổi, một chuyên viên làm việc tại Calumpit, một trong những tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi lũ lụt, đã đăng tải các video ghi lại cảnh anh lội qua các con phố ngập nước để đi làm lên TikTok. Những video này đã lan truyền mạnh mẽ, thu hút hàng triệu lượt xem. “Tôi giận dữ và thất vọng vì tiền được phân bổ cho các dự án kiểm soát lũ lụt ở tỉnh chúng tôi đã bị lãng phí, rơi vào tay những người sử dụng nó cho lợi ích cá nhân,” anh nói.
Cựu Bộ trưởng Tư pháp Leila de Lima, người từng điều tra các cáo buộc tham nhũng trong giới chính trị gia, bày tỏ lo ngại về quy mô của vụ bê bối tham nhũng hiện tại. “Tôi không biết phải cảm thấy như thế nào nữa. Đây thực sự là một mớ hỗn độn,” bà nói.
Admin
Nguồn: VnExpress
