Mười năm trước, tôi đã đưa ra một quyết định mà nhiều người cho là mạo hiểm: rời bỏ công việc ổn định tại một công ty truyền thông để trở thành một freelancer toàn thời gian. Vào thời điểm đó, khái niệm “freelancer” vẫn còn khá mới mẻ ở Việt Nam. Nhiều người coi đó là một hình thức thất nghiệp, thiếu ổn định. Tuy nhiên, tôi đã chọn con đường này vì khát khao tự do và mong muốn thử thách bản thân.
Nhìn lại quãng thời gian đã qua, tôi nhận thấy rằng hành trình trở thành freelancer là một bức tranh đa sắc màu. Có những tháng thu nhập cao gấp ba, bốn lần so với lương văn phòng, nhưng cũng có những lúc tôi phải đối mặt với tình trạng không có dự án nào, phải chi tiêu dè sẻn. Nhưng chính những trải nghiệm này đã giúp tôi trưởng thành hơn, hiểu rõ giá trị của lao động và trân trọng cả sự tự do lẫn những áp lực đi kèm.
Trong những ngày đầu, tôi nhận những công việc nhỏ lẻ như viết nội dung quảng cáo, dịch thuật và thiết kế đơn giản. Tôi làm việc không kể ngày đêm, chỉ cần có khách hàng chấp nhận trả tiền. Tuy nhiên, thu nhập rất ít ỏi, nhiều tháng chỉ bằng một nửa so với mức lương cũ. Gia đình lo lắng, bạn bè khuyên tôi nên quay trở lại với một “công việc ổn định”. Bản thân tôi cũng từng hoang mang, tự hỏi liệu mình có đang đi sai đường hay không.
Bước ngoặt đến vào năm thứ hai, khi tôi nhận ra rằng “freelancer không chỉ là làm việc tại nhà, mà thực chất là kinh doanh dịch vụ cá nhân”. Tôi bắt đầu xây dựng thương hiệu cá nhân, tạo hồ sơ năng lực, học thêm các kỹ năng quản lý dự án, đàm phán và định giá. Tôi hiểu rằng nếu mình không biết cách định giá đúng công sức của mình, thì khách hàng cũng khó có thể tôn trọng. Trong những năm tiếp theo, tôi dần có được những khách hàng dài hạn, các dự án ổn định hơn và bắt đầu tích lũy được một khoản tiết kiệm.
Từ năm thứ sáu đến năm thứ tám, tôi nhận thấy rõ sự khác biệt giữa freelancer và nhân viên văn phòng. Tôi có thể làm việc ở bất cứ đâu: một quán cà phê nhỏ, thư viện yên tĩnh, hoặc thậm chí khi đang đi du lịch. Tôi chủ động lựa chọn những dự án phù hợp với sở thích và năng lực của mình, từ chối những công việc khiến tôi cảm thấy không thoải mái. Sự tự do này mang lại cho tôi cảm giác “làm chủ cuộc sống”, điều mà tôi chưa từng có khi còn làm việc ở công ty.
Tuy nhiên, đi kèm với sự tự do là áp lực. Không có hợp đồng lao động, không có bảo hiểm, không có đồng nghiệp để chia sẻ, mọi thứ từ quản lý thời gian đến chăm sóc sức khỏe tinh thần đều do tôi tự lo liệu. Đã có giai đoạn tôi kiệt sức vì nhận quá nhiều việc cùng một lúc, vừa sợ mất khách hàng, vừa muốn tăng thu nhập. Lúc đó, tôi nhận ra rằng kỹ năng quan trọng nhất của một freelancer là biết nói “không”.
Sau gần một thập kỷ, tôi đã xây dựng được một mạng lưới khách hàng ổn định, thậm chí nhận được những lời mời hợp tác dài hạn từ các doanh nghiệp. Nhưng thay vì lao vào làm việc như trước, tôi chọn cách cân bằng cuộc sống: dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, tham gia các khóa học nâng cao kỹ năng và chia sẻ kinh nghiệm cho những bạn trẻ muốn bước chân vào nghề.
Điều quý giá nhất mà tôi nhận được trong 10 năm qua không chỉ là số tiền kiếm được, mà còn là sự trưởng thành trong tư duy. Từ một người “làm thuê tự do”, tôi đã nhìn nhận bản thân như một “doanh nghiệp một người”. Tôi học được cách quản trị rủi ro, xây dựng các mối quan hệ bền vững và quan trọng nhất là hiểu rõ giới hạn của bản thân.
Nếu bạn đang có ý định dấn thân vào con đường này, tôi muốn nhấn mạnh một vài điểm sau:
Thứ nhất, nghề freelancer không dành cho tất cả mọi người. Nó chỉ phù hợp với những ai có tính kỷ luật cao, chủ động và sẵn sàng đối mặt với rủi ro. Nếu bạn đã quen với việc được giao việc và nhận lương đều đặn, con đường này có thể sẽ rất khó khăn.
Thứ hai, kỹ năng chuyên môn giỏi thôi là chưa đủ. Bạn cần phải có các kỹ năng mềm như đàm phán, quản lý thời gian và quản trị tài chính. Đây là những yếu tố quyết định sự thành công và bền vững của bạn trong nghề.
Thứ ba, hãy luôn đầu tư vào bản thân: học thêm kiến thức mới, rèn luyện sức khỏe và xây dựng thương hiệu cá nhân. Khi bạn phát triển, khách hàng sẽ tự tìm đến bạn.
Cuối cùng, tự do không có nghĩa là “muốn làm gì thì làm”. Tự do thật sự là khi bạn có đủ năng lực để lựa chọn cách sống và cách làm việc mà mình mong muốn.
Mười năm làm freelancer là mười năm tôi được trải nghiệm đủ mọi cung bậc cảm xúc, từ chênh vênh, lo âu cho đến tự hào và bình thản. Nếu được chọn lại, tôi vẫn sẽ đi con đường này, bởi chính nó đã giúp tôi tìm thấy một phiên bản trưởng thành và tự tin hơn của bản thân. Tôi không khuyến khích tất cả mọi người bỏ việc để làm freelancer, nhưng nếu bạn thực sự khao khát tự do và sẵn sàng chấp nhận thử thách, thì con đường này hoàn toàn xứng đáng để bạn trải nghiệm.
Admin
Nguồn: VnExpress
