Tại Hà Nội, chị Duyên, 23 tuổi, đã gây xôn xao dư luận khi quyết định đặt họ mẹ cho con gái thứ hai. Quyết định này xuất phát từ mong muốn bình đẳng giữa vợ và chồng trong gia đình: “Tôi muốn các con thấy bố mẹ đều như nhau”. Cháu đầu đã mang họ Hồ của bố, nên chị muốn con thứ hai mang họ Trần của mình.
Ban đầu, anh Hồ Tuấn, chồng chị Duyên, lo ngại về thủ tục pháp lý và những lời bàn tán xung quanh. Tuy nhiên, sau khi được tư vấn từ cán bộ tư pháp và biết rằng luật pháp cho phép, anh đã đồng ý với đề xuất của vợ. May mắn, gia đình hai bên cũng không phản đối quyết định này. Mẹ chồng chị Duyên còn nói thêm: “Con theo họ cha hay họ mẹ đều được, miễn sao các cháu được nuôi dạy nên người”.
Ngày 14/9, câu chuyện của gia đình chị Duyên đã lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội, tạo nên nhiều ý kiến trái chiều. Bên cạnh một số ít người ủng hộ, phần lớn lại chỉ trích, cho rằng đây là một hành động thiếu suy nghĩ và có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến tương lai của đứa trẻ. Nhiều bình luận lo ngại việc khác họ có thể khiến đứa trẻ bị hiểu lầm là con riêng hoặc gặp khó khăn trong các mối quan hệ xã hội.
Chị Hoàng Thu Hường, 36 tuổi, ở Nam Định, bày tỏ sự ngạc nhiên trước quyết định của vợ chồng chị Duyên và khẳng định sẽ không làm như vậy, ngay cả khi chồng đồng ý. Chị lo ngại những hiểu lầm và sự kỳ thị mà con cái có thể phải đối mặt khi mang họ khác với anh chị em.
Đáp lại những ý kiến trái chiều, chị Duyên cho biết mục đích chia sẻ câu chuyện chỉ là muốn lan tỏa hạnh phúc gia đình, chứ không ngờ lại nhận được nhiều phản ứng tiêu cực đến vậy. Chị mong muốn mọi người tôn trọng quyết định của gia đình mình và tin rằng tình yêu thương công bằng dành cho cả hai con là yếu tố quan trọng nhất để xây dựng một gia đình hạnh phúc. Chị cũng dự định sẽ giải thích cho con hiểu về sự bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau trong xã hội hiện đại, nhờ đó các con được khai sinh theo cách đặc biệt này.
Luật sư Hoàng Trọng Giáp từ công ty Luật Hoàng Sa, Hà Nội, khẳng định Điều 26 Bộ luật Dân sự 2015 cho phép cha mẹ thỏa thuận về việc đặt họ cho con theo họ cha hoặc họ mẹ. Ông cũng nhấn mạnh rằng các vấn đề pháp lý liên quan đến quyền lợi của con cái sẽ không bị ảnh hưởng bởi việc con mang họ mẹ.
Chuyên gia văn hóa Phạm Ngọc Trung cho rằng những tranh cãi xung quanh quyết định của gia đình chị Duyên xuất phát từ việc nhiều người chưa hiểu rõ về lịch sử dòng họ và các quy định của pháp luật, cũng như còn bị ảnh hưởng bởi quan niệm truyền thống về việc con cái phải theo họ cha.
GS.TS Hoàng Bá Thịnh từ Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho biết việc đặt tên con theo họ mẹ hoặc ghép cả hai họ không phải là một hiện tượng mới, mà đã xuất hiện rải rác ở Việt Nam trong khoảng 30-40 năm nay.
Ngay cả ở các quốc gia có truyền thống phụ hệ như Trung Quốc và Nhật Bản, xu hướng này cũng đang dần xuất hiện. Theo báo cáo của Bộ Công an Trung Quốc, năm 2020, có khoảng 7,7% trẻ sơ sinh mang họ mẹ. Tại Nhật Bản, mặc dù luật hôn nhân yêu cầu vợ chồng phải chọn cùng một họ, nhưng ngày càng có nhiều phụ nữ đấu tranh để giữ họ gốc và có quyền đặt họ cho con theo mẹ.
GS.TS Hoàng Bá Thịnh nhận định, việc này thể hiện sự bình đẳng giới và cho thấy các cặp vợ chồng trẻ có tư duy hiện đại, biết yêu thương, gắn bó và tôn trọng lẫn nhau.
Chuyên gia văn hóa Phạm Ngọc Trung cũng cho rằng việc mang họ bố hay mẹ không phải là yếu tố quyết định đến tương lai của một đứa trẻ. Điều này được thể hiện rõ ở các cộng đồng theo chế độ mẫu hệ ở Tây Nguyên, Quảng Ngãi, Quảng Nam.
Anh Nay Djruêng, người Gia Lai, mang họ mẹ từ khi sinh ra, chia sẻ rằng anh chưa từng gặp bất kỳ rắc rối hay thắc mắc nào từ bạn bè và những người xung quanh. Anh khẳng định điều quan trọng là cách mỗi người sống và đóng góp cho xã hội, chứ không phải là việc họ mang họ của ai.
Tương tự, Đổng Lâm Nhã Trân ở TP HCM cũng được khai sinh theo họ mẹ. Cô cho biết gia đình luôn yêu thương và không có sự phân biệt nào giữa cô và các chị mang họ bố. Bạn bè cũng không thắc mắc vì thấy cô giống bố.
Mặc dù vậy, chuyên gia tâm lý trẻ em Lê Khanh khuyên các bậc cha mẹ nên thống nhất một họ cho tất cả các con để tránh những thắc mắc và áp lực giải thích từ bên ngoài. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng trẻ sẽ không bị ảnh hưởng nếu được yêu thương và giải thích một cách hợp lý.
GS Thịnh đồng tình và cho rằng bố mẹ hoàn toàn có thể giải thích cho con khi chúng lớn lên, thậm chí đứa trẻ còn có thể cảm thấy tự hào vì sự thấu hiểu và chia sẻ của bố mẹ.
Đổng Lâm Nhã Trân cũng chia sẻ rằng cô cảm thấy hạnh phúc khi biết tên mình xuất phát từ tình yêu và sự trân trọng mà cha dành cho mẹ.
Cuối cùng, vợ chồng chị Duyên nhấn mạnh rằng họ chia sẻ câu chuyện của mình không phải để khuyến khích mọi người làm theo, mà chỉ muốn khẳng định rằng mỗi gia đình có một quan điểm riêng. Họ tin rằng tình yêu thương và sự nuôi dạy tử tế là chìa khóa để xây dựng một gia đình hạnh phúc.
Admin
Nguồn: VnExpress
