Nhằm đảm bảo tính công bằng trong các giải đấu điền kinh đỉnh cao, Liên đoàn Điền kinh Thế giới (WA) đã ban hành quy định mới, có hiệu lực từ ngày 1/9. Quy định này yêu cầu tất cả vận động viên (VĐV) tham gia các giải đấu hàng đầu phải trải qua xét nghiệm xác định giới tính sinh học một lần duy nhất trong đời. Phương pháp xét nghiệm này tập trung vào việc phát hiện gen SRY, gen quyết định giới tính nam về mặt sinh học, thông qua mẫu niêm mạc hoặc xét nghiệm máu.
Quy trình kiểm tra sẽ được các liên đoàn thành viên giám sát trước mỗi sự kiện. Tất cả VĐV được chọn tham gia Giải Vô địch Thế giới diễn ra từ ngày 13/9 tại Tokyo, Nhật Bản, bắt buộc phải hoàn thành xét nghiệm trước ngày 1/9.
Tiến sĩ Stephane Bermon, Trưởng ban Y tế và Khoa học của WA, đã trình bày chi tiết về sự tham gia của các VĐV có DSD (khác biệt trong phát triển giới tính) tại các giải đấu điền kinh cấp cao nhất. Ông nhấn mạnh rằng việc xét nghiệm giới tính là cần thiết do số lượng VĐV có DSD chiếm tỷ lệ lớn trong các vòng chung kết.
Trong các tranh luận pháp lý trước Tòa án Trọng tài Thể thao, WA đã chứng minh rằng số lượng VĐV có DSD trong điền kinh cao gấp 140 lần so với dân số chung. Tại Tokyo, Tiến sĩ Bermon còn đưa ra con số ước tính mới, cho thấy tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn, gấp 151,9 lần. Thống kê từ năm 2000 đến 2023 cho thấy có tổng cộng 135 VĐV có DSD đã lọt vào vòng chung kết các giải đấu quốc tế hàng đầu.
VĐV có DSD là nam giới khi sinh ra với bộ nhiễm sắc thể XY đầy đủ, nhưng có “bộ phận sinh dục không rõ ràng” và “một số cấu trúc bên trong không điển hình”, thường được đăng ký là nữ khi sinh. Tình trạng này thường gặp ở các quốc gia kém phát triển.
Những quy định mới này đã ảnh hưởng đến một số VĐV nổi tiếng. Caster Semenya của Nam Phi, người từng giành hai huy chương vàng Olympic ở cự ly 800m, và Christine Mboma của Namibia, huy chương bạc Olympic cự ly 200m, đã bị WA loại khỏi các cuộc thi, trừ khi họ chấp nhận liệu pháp ức chế testosterone.
WA xây dựng dữ liệu dựa trên kết quả xét nghiệm chống doping cho thấy nồng độ testosterone cao, từ đó tiến hành các xét nghiệm bổ sung. Tiến sĩ Bermon khẳng định WA đang dẫn đầu trong lĩnh vực này, và Chủ tịch WA, Lord Coe, quyết tâm bảo vệ các nội dung thi đấu dành cho nữ.
Đối với các VĐV có DSD đã được biết đến trước ngày 1/9, quy định năm 2023 yêu cầu họ phải duy trì mức testosterone dưới 2,5 nmol/L. Những VĐV này vẫn có thể thi đấu, nhưng phải tuân thủ các hạn chế nhất định trong suốt sự nghiệp.
Hiện tại, WA cho rằng chưa cần thiết phải áp dụng các quy định tương tự đối với VĐV chuyển giới, do không có VĐV chuyển giới nào thi đấu ở cấp độ cao nhất của điền kinh. Tuy nhiên, WA dự định sẽ hợp nhất các quy định về DSD và chuyển giới trong tương lai.
Chủ tịch WA, Lord Coe, nhấn mạnh rằng việc xét nghiệm xác định giới tính sinh học là cần thiết để bảo vệ và thúc đẩy tính công bằng trong thể thao nữ, đảm bảo rằng phụ nữ bước vào sân chơi với niềm tin không có bất kỳ rào cản sinh học nào. Ông khẳng định rằng ở cấp độ cao nhất, để thi đấu ở các nội dung dành cho nữ, VĐV phải là nữ giới về mặt sinh học, và giới tính sinh học quan trọng hơn giới tính xã hội.
Admin
Nguồn: VnExpress
