Viêm ruột mạn tính (IBD), bao gồm bệnh Crohn và viêm loét đại tràng chảy máu, là tình trạng viêm nhiễm kéo dài trong đường tiêu hóa. Bệnh gây ra các triệu chứng khó chịu như đau bụng, tiêu chảy, đi ngoài ra máu, mệt mỏi và suy dinh dưỡng, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Thạc sĩ, bác sĩ Hà Thị Loan từ khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, nguyên nhân chính xác gây ra IBD vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các yếu tố như môi trường, di truyền, hệ miễn dịch và hệ vi sinh đường ruột đều có vai trò nhất định trong sự phát triển của bệnh. Đặc biệt, sự mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, với sự suy giảm của vi khuẩn có lợi và sự gia tăng của vi khuẩn có hại, có thể làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh.
Để kiểm soát bệnh hiệu quả, việc điều chỉnh chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng. Dưới đây là 5 loại thực phẩm mà bác sĩ Loan khuyến cáo nên hạn chế, vì chúng có thể âm thầm kích thích viêm ruột và làm bệnh tiến triển nặng hơn:
**1. Đồ ăn chế biến sẵn:** Các loại thực phẩm như xúc xích, lạp xưởng, đồ hộp và đồ ăn đóng gói thường chứa hàm lượng muối, chất bảo quản và phụ gia cao. Những thành phần này có thể gây rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột, tạo điều kiện cho tình trạng viêm kéo dài. Việc tiêu thụ thường xuyên đồ ăn chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm ruột mạn tính so với những người có chế độ ăn uống lành mạnh, ít qua chế biến.
**2. Đồ chiên rán ở nhiệt độ cao:** Quá trình nấu nướng ở nhiệt độ cao có thể tạo ra acrylamide và các hợp chất oxy hóa, làm tăng phản ứng viêm trong ruột. Ăn nhiều đồ chiên rán không chỉ gây gánh nặng cho hệ tiêu hóa mà còn làm tăng nguy cơ khởi phát hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh như viêm loét đại tràng chảy máu và bệnh Crohn, đặc biệt ở những người có cơ địa nhạy cảm.
**3. Đường tinh luyện và chất tạo ngọt nhân tạo:** Đường tinh luyện (như đường trắng, siro ngô) và các chất tạo ngọt có trong nước ngọt, bánh kẹo, đồ tráng miệng có thể dẫn đến tăng cân và làm suy giảm lợi khuẩn, tạo điều kiện cho hại khuẩn phát triển mạnh mẽ. Sự mất cân bằng này có thể kích thích phản ứng viêm kéo dài, làm tăng nguy cơ mắc viêm ruột mạn tính.
**4. Thực phẩm giàu gluten:** Ở những người có cơ địa nhạy cảm hoặc mắc bệnh Crohn và viêm loét đại tràng, việc tiêu thụ các loại ngũ cốc chứa gluten như bánh mì, mì ống, bánh quy có thể làm tăng phản ứng viêm ruột.
**5. Thực phẩm nhiều chất béo bão hòa:** Thức ăn nhanh, thịt đỏ, kem, phô mai và các món ăn giàu chất béo bão hòa có thể làm tăng sản xuất các cytokine gây viêm trong cơ thể. Điều này khiến niêm mạc ruột dễ bị tổn thương và kéo dài phản ứng viêm.
Bác sĩ Loan nhấn mạnh rằng viêm ruột mạn tính là một bệnh lý tiến triển âm thầm và khó có thể chữa khỏi hoàn toàn. Do đó, để hạn chế các biến chứng và duy trì chất lượng cuộc sống, người bệnh cần theo dõi chặt chẽ các triệu chứng, thăm khám định kỳ và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Bên cạnh đó, việc ưu tiên một chế độ ăn uống lành mạnh với rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các nguồn đạm từ cá và các loại đậu có thể giúp kiểm soát phản ứng viêm, cải thiện hệ vi sinh đường ruột và làm chậm tiến triển của bệnh.
Admin
Nguồn: VnExpress
