Ngày 23/9, TAND tỉnh Lâm Đồng (tại cơ sở Bình Thuận cũ) sẽ mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, liên quan đến ông Trần Ngọc Linh và Nguyễn Thành Ngôn (cùng là cựu Giám đốc Công ty Điện lực Bình Thuận), cùng Huỳnh Tuấn Ân (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Tuấn Ân).
Cùng ra hầu tòa với các bị cáo trên còn có 23 người khác, bao gồm các cựu cán bộ, nhân viên của EVN Bình Thuận, Tập đoàn Tuấn Ân và 11 công ty mua bán hóa đơn tại Long An và TP HCM.
Các bị cáo bị truy tố về nhiều tội danh, bao gồm: Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, đưa hối lộ, nhận hối lộ, vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn và chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước. Trong đó, hành vi vi phạm quy định về đấu thầu của ông Linh, ông Ngôn và ông Ân được xác định là gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Vụ án này đã được Bộ Công an điều tra từ cuối năm 2023, và kết quả điều tra cho thấy ngân sách nhà nước bị thiệt hại khoảng 50 tỷ đồng trong các gói thầu, cùng với thiệt hại về thuế lên đến hơn 156 tỷ đồng.
Theo cáo trạng, từ năm 2017 đến năm 2023, ông Linh và ông Ngôn đã chỉ đạo cấp dưới thông đồng với nhân viên của Tập đoàn Tuấn Ân, sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để giúp Công ty TBĐ Tuấn Ân trúng 25 gói thầu cung cấp vật tư, thiết bị cho EVN Bình Thuận trái quy định.
Trước đó, ông Ân đã gặp và thống nhất với ông Trần Ngọc Linh về việc tạo điều kiện cho công ty của mình trúng các gói thầu cung cấp thiết bị cho EVN Bình Thuận trong giai đoạn 2017-2021. Đổi lại, ông Ân sẽ chi “hoa hồng” ngoài hợp đồng từ 5-6% cho EVN Bình Thuận và cho phép ông Linh góp 500 triệu đồng vào Tập đoàn Tuấn Ân với tư cách cổ đông chiến lược.
Khi ông Linh nghỉ hưu vào tháng 11/2021, người kế nhiệm là ông Nguyễn Thành Ngôn tiếp tục thực hiện thỏa thuận này.
Cụ thể, một tháng trước khi phát hành hồ sơ mời thầu, EVN Bình Thuận sẽ thông báo cho người của Tập đoàn Tuấn Ân về nhu cầu mua sắm sắp tới. Sau đó, EVN Bình Thuận tiếp nhận danh mục hàng hóa và hồ sơ đặc tính kỹ thuật từ phía công ty này, giúp họ nắm bắt trước các mặt hàng sẽ được mua sắm, xác định mặt hàng nào đã có, mặt hàng nào cần sản xuất với các đặc tính kỹ thuật được “cài cắm” để đảm bảo lợi thế trúng thầu cho Công ty TBĐ Tuấn Ân.
Sau khi tiếp nhận danh mục sản phẩm, người phụ trách của Công ty TBĐ Tuấn Ân sẽ lập phiếu duyệt giá ban đầu. Giá vốn các mặt hàng sản xuất tại Tuấn Ân Long An được ông Ân ấn định lợi nhuận 10%. Trước khi bán cho EVN Bình Thuận, Công ty Tuấn Ân Long An phải bán qua đại lý của Tập đoàn với giá được nâng lên 20-40%. Sau đó, đại lý bán cho EVN Bình Thuận, cộng thêm các chi phí khác và tỷ lệ lợi nhuận theo quy chế (tối thiểu 6,5% sau thuế) để hình thành giá bán cuối cùng.

Giá bán này tiếp tục được cộng thêm 5-8% để lập báo giá dự toán của Công ty TBĐ Tuấn Ân gửi cho EVN Bình Thuận. Mục đích của việc này là để EVN Bình Thuận sử dụng báo giá này phê duyệt dự toán. Khi tham gia đấu thầu, giá dự thầu sẽ thấp hơn giá dự toán khoảng 5-8%, nhưng vẫn đảm bảo lợi nhuận theo phiếu duyệt giá.
Ngoài báo giá của Công ty TBĐ Tuấn Ân, cấp dưới của ông Ân còn lập và sử dụng đồng thời báo giá khống của các Công ty Minh Hòa, Công ty Minh Cường Thịnh và Công ty Polymer Alpha. Giá của các công ty này được báo cao hơn giá của Công ty TBĐ Tuấn Ân khoảng 5%, và sau đó được sử dụng làm “quân xanh” trong quá trình đấu thầu.
Không chỉ dừng lại ở đó, EVN Bình Thuận còn lựa chọn một số hàng hóa có các đặc tính kỹ thuật điển hình đưa vào hồ sơ mời thầu, tạo lợi thế cho Công ty TBĐ Tuấn Ân và hạn chế khả năng cạnh tranh của các nhà thầu khác. Ví dụ, đối với nhóm hàng mua sắm là các sản phẩm có vật liệu cách điện Polymer, 10 gói thầu yêu cầu chỉ tiêu thử nghiệm phải được thực hiện bởi cơ quan thử nghiệm tại nước ngoài, khiến rất ít nhà thầu đáp ứng được.
Nhờ những “ưu ái” này, Tập đoàn Tuấn Ân đã trúng 25 gói thầu tại EVN Bình Thuận một cách dễ dàng, gần như không có đối thủ cạnh tranh. Qua điều tra thực nghiệm tại nhà máy sản xuất của Tập đoàn Tuấn Ân ở Long An, cơ quan điều tra xác định hành vi này đã gây thiệt hại cho ngân sách gần 50 tỷ đồng.
Sau khi trúng thầu, ông Ân đã chỉ đạo cấp dưới nhiều lần chi cho EVN Bình Thuận tổng cộng hơn 10,3 tỷ đồng. Trong đó, hai cựu giám đốc Linh và Ngôn đã nhận hối lộ lần lượt hơn 2,3 tỷ và 1,3 tỷ đồng. Số tiền còn lại được sử dụng để chi cho các hoạt động lễ Tết và các hoạt động nội bộ khác của EVN Bình Thuận.
Để che giấu lợi nhuận thực tế, hợp thức hóa việc nâng khống giá, rút tiền để chi ngoài hợp đồng và giảm số tiền thuế phải nộp, ông Ân còn chỉ đạo các công ty trong Tập đoàn sử dụng song song hai hệ thống kế toán (nội bộ và báo cáo thuế), đồng thời mua 1.163 hóa đơn khống của 11 công ty để hợp thức hóa các hành vi vi phạm, gây thiệt hại về thuế hơn 156 tỷ đồng.
Phiên tòa dự kiến kéo dài trong 4 ngày, từ 23 đến 26/9. VKSND Tối cao đã phân công VKSND tỉnh Lâm Đồng giữ quyền công tố và kiểm sát xét xử. Vụ án này thu hút sự quan tâm lớn của dư luận, bởi nó phơi bày những sai phạm nghiêm trọng trong lĩnh vực đấu thầu, gây thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước và làm suy giảm niềm tin của người dân.
Admin
Nguồn: VnExpress