Những vụ tai nạn liên hoàn trên cao tốc thời gian qua, đặc biệt là vụ việc liên quan đến xe bồn tưới cây trên tuyến Cầu Giẽ – Ninh Bình với vận tốc cho phép lên đến 120 km/h, đã để lại nỗi ám ảnh sâu sắc cho người lái xe. Đáng chú ý, phần lớn nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn này không chỉ xuất phát từ yếu tố hạ tầng mà còn do ý thức, kỹ năng và thói quen của người điều khiển phương tiện. Vậy, làm thế nào để lái xe an toàn trên cao tốc và giảm thiểu rủi ro? Dưới đây là một số vấn đề cần được đặc biệt lưu ý.
Trước hết, cần hiểu rõ đặc thù của đường cao tốc. Đây là loại đường được thiết kế cho xe ô tô di chuyển với tốc độ cao, thường từ 80 đến 120 km/h. Điều này có nghĩa là chỉ một giây lơ đãng cũng có thể dẫn đến hậu quả khôn lường. Khác với đường nội đô, cao tốc ít giao lộ và không có người đi bộ, nhưng tốc độ cao lại khiến tài xế khó xử lý kịp thời các tình huống bất ngờ. Nhiều lái xe Việt Nam, đặc biệt là những người ít kinh nghiệm, vẫn giữ thói quen lái xe như trên đường thông thường, như bám sát xe phía trước, vượt ẩu, chuyển làn đột ngột. Đây chính là những nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn. Do đó, để đảm bảo an toàn, mỗi tài xế cần nhận thức rõ rằng cao tốc là tuyến đường tốc độ cao, đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt luật lệ và kỹ năng lái xe.
Thứ hai, việc giữ khoảng cách an toàn là vô cùng quan trọng. Một trong những nguyên nhân phổ biến gây tai nạn trên cao tốc là do các xe không giữ đủ khoảng cách. Khi xe chạy với tốc độ 100 km/h, việc bám đuôi quá gần có thể khiến tài xế không kịp phản ứng nếu xe phía trước phanh gấp. Luật giao thông đã quy định rõ về khoảng cách an toàn, ví dụ ở tốc độ 100 km/h, tài xế phải giữ khoảng cách tối thiểu 70 mét với xe phía trước. Tuy nhiên, nhiều tài xế lại có thói quen “dí đuôi” để vượt hoặc duy trì tốc độ, điều này cực kỳ nguy hiểm. Giữ khoảng cách an toàn không chỉ bảo vệ bản thân mà còn tạo thêm thời gian để xử lý các tình huống bất ngờ.
Thứ ba, tuyệt đối không dừng, đỗ xe tùy tiện. Một hành vi gây bức xúc và nguy hiểm không kém là việc dừng xe trên làn khẩn cấp để nghỉ ngơi, nghe điện thoại, hoặc thậm chí đi vệ sinh. Đã có nhiều vụ tai nạn thương tâm xảy ra do xe tải hoặc xe khách dừng đột ngột. Làn khẩn cấp chỉ dành cho các trường hợp khẩn cấp như xe hỏng hóc hoặc cấp cứu. Khi buộc phải dừng xe, tài xế cần bật đèn cảnh báo và đặt biển báo phản quang ở khoảng cách an toàn. Tuy nhiên, giải pháp tốt nhất vẫn là không dừng đỗ trên cao tốc trừ khi thực sự bất khả kháng. Nếu cần nghỉ ngơi, hãy vào trạm dừng chân, tuyệt đối không tấp xe vào lề đường một cách tùy tiện.
Thứ tư, cần hiểu và tuân thủ nguyên tắc sử dụng làn đường. Trên cao tốc, mỗi làn đường có một chức năng riêng. Làn trong cùng bên trái (làn sát dải phân cách) thường được sử dụng để vượt xe khác, không phải để di chuyển liên tục. Làn giữa dành cho xe chạy ổn định, còn làn ngoài cùng bên phải dành cho xe chạy chậm hoặc chuẩn bị ra khỏi cao tốc. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều tài xế lại coi làn trái là “làn VIP” và bám chặt lấy làn này mà không nhường đường, hoặc chuyển làn liên tục mà không bật đèn tín hiệu. Những thói quen này tiềm ẩn nguy cơ tai nạn rất cao. Tuân thủ nguyên tắc làn đường là cách tạo ra trật tự giao thông và giảm thiểu va chạm.
Thứ năm, luôn tập trung cao độ và tránh xao nhãng. Ở tốc độ 100 km/h, chỉ cần mất tập trung một giây, xe đã di chuyển được gần 30 mét. Do đó, việc sử dụng điện thoại, nói chuyện riêng, ăn uống khi lái xe là vô cùng nguy hiểm. Trên cao tốc, tài xế nên hạn chế tối đa các yếu tố gây phân tâm, luôn giữ hai tay trên vô lăng, mắt quan sát phía trước và thường xuyên kiểm tra gương chiếu hậu. Sự tập trung cao độ giúp tăng khả năng phản ứng kịp thời với các tình huống bất ngờ.
Thứ sáu, kiểm soát tốc độ và duy trì tâm lý ổn định. Một số người cho rằng “đã đi cao tốc thì phải chạy thật nhanh”. Tuy nhiên, việc chạy quá tốc độ cho phép hoặc vượt quá khả năng kiểm soát của bản thân sẽ đẩy người lái vào tình huống nguy hiểm. Nhiều tai nạn xảy ra do tài xế không làm chủ được tốc độ khi vào cua, khi thời tiết xấu hoặc khi gặp chướng ngại vật. Bên cạnh đó, tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng. Những tài xế thiếu kinh nghiệm thường cảm thấy lúng túng, căng thẳng và dễ đưa ra những quyết định sai lầm. Ngược lại, những người quá tự tin và coi thường luật lệ lại dễ dẫn đến hành vi lái xe ẩu. Điều quan trọng nhất là giữ tâm lý bình tĩnh, tỉnh táo và tuyệt đối không lái xe khi buồn ngủ hoặc đã sử dụng đồ uống có cồn.
Thứ bảy, nâng cao ý thức và văn hóa giao thông. An toàn trên cao tốc không chỉ phụ thuộc vào kỹ năng lái xe mà còn phụ thuộc vào ý thức của mỗi người tham gia giao thông. Nếu mỗi tài xế đều biết nhường nhịn, tuân thủ luật lệ và không hành xử ích kỷ, thì cao tốc sẽ trở thành một tuyến đường thực sự an toàn. Tai nạn thường bắt nguồn từ sự vội vàng, hiếu thắng và coi thường người khác. Điều quan trọng là phải hiểu rằng cao tốc không phải là nơi để thể hiện tốc độ mà là con đường kết nối an toàn và nhanh chóng giữa các vùng miền.
Lái xe trên cao tốc không hề nguy hiểm nếu người lái tuân thủ luật lệ và luôn có ý thức tự giác. Giữ khoảng cách an toàn, không dừng đỗ bừa bãi, đi đúng làn đường, tập trung quan sát, kiểm soát tốc độ và tôn trọng người khác – đó là những nguyên tắc đơn giản nhưng có thể cứu sống không chỉ bản thân mà còn cả những người xung quanh. Cao tốc là một cơ sở hạ tầng hiện đại giúp tiết kiệm thời gian và thúc đẩy kinh tế. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích này, mỗi người tham gia giao thông cần ý thức rằng chỉ một giây chủ quan có thể phải trả giá bằng cả sinh mạng.
Admin
Nguồn: VnExpress
