Trong bối cảnh tình trạng đấu giá đất có nhiều bất thường, Cục Bổ trợ tư pháp (Bộ Tư pháp) đã đề xuất nâng mức tiền đặt trước và bổ sung chế tài đối với hành vi bỏ cọc. Đề xuất này được đưa ra tại cuộc họp ngày 24/9 về dự thảo Nghị quyết xử lý khó khăn, vướng mắc trong đấu giá tài sản.
Cụ thể, dự thảo đề xuất mức tiền đặt trước tối đa lên đến 50% giá khởi điểm (tối thiểu 10%) đối với trường hợp giao đất ở cho cá nhân hoặc cho thuê đất làm dự án. Mức đặt cọc hiện hành quy định tối đa là 20%. Bên cạnh đó, người trúng đấu giá có thể bị cấm tham gia đấu giá từ 6 tháng đến 5 năm, đồng thời phải trả đủ các chi phí phát sinh nếu không hoàn thành nghĩa vụ thanh toán, dẫn đến hủy kết quả đấu giá.
Lý giải về đề xuất này, Cục Bổ trợ tư pháp cho biết thời gian qua, tình trạng trả giá cao bất thường rồi bỏ cọc, thông đồng dìm giá diễn ra khá phổ biến. Điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản, tiềm ẩn nguy cơ về an ninh trật tự và tác động xấu đến môi trường đầu tư kinh doanh.

Theo Cục Bổ trợ tư pháp, nguyên nhân chính của tình trạng trên là do giá khởi điểm thấp so với giá thị trường, dẫn đến tiền đặt cọc thấp (tối đa 20%). Giá khởi điểm thấp cũng làm cho mức trúng đấu giá tăng cao gấp nhiều lần, trong khi thời gian hoàn thành nghĩa vụ tài chính kéo dài, thu hút nhiều người tham gia với mục đích kiếm lời. Thêm vào đó, nguồn cung đất nền khan hiếm tại Hà Nội cũng đẩy giá đất tăng đột biến, làm gia tăng tâm lý đầu cơ.
Đấu giá đất trở nên sôi động từ tháng 8 năm ngoái đến giữa năm nay, tập trung ở khu vực ven Hà Nội và lan rộng ra các tỉnh lân cận. Giá trúng liên tục lập kỷ lục mới, vượt mức 100 triệu đồng/m2 ở nhiều khu đất. Nhiều hội nhóm và môi giới cũng tham gia vào hoạt động này, rao bán chênh lệch hàng trăm triệu đồng ngay sau khi phiên đấu giá kết thúc.
Tuy nhiên, tình trạng này cũng bộc lộ nhiều bất thường, phổ biến nhất là việc trả giá cao rồi bỏ cọc, gây ra nhiều hệ lụy và làm bất ổn thị trường.
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú đồng tình với việc nâng mức tiền đặt cọc lên 50%, cho rằng đây là biện pháp răn đe mạnh mẽ, giúp người tham gia đấu giá cân nhắc kỹ lưỡng hơn trước khi bỏ cọc. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý về việc cân nhắc quy định cấm cá nhân bỏ cọc tham gia đấu giá từ 6 tháng đến 5 năm, vì Luật Đấu giá tài sản hiện hành chỉ áp dụng hình thức này đối với các trường hợp liên quan đến dự án đầu tư và khai thác khoáng sản.
Thứ trưởng Phan Chí Hiếu bày tỏ sự băn khoăn về đề xuất nâng mức cọc tối đa lên 50%, cho rằng các địa phương có thể áp dụng mức kịch trần, dẫn đến tình trạng không có người tham gia hoặc chỉ có các doanh nghiệp lớn tham gia đấu giá rồi bán lại, làm gia tăng tình trạng trục lợi. Ông Hiếu cho rằng cần định giá sát với thị trường hơn để giá khởi điểm hợp lý, khi đó mức cọc 20% cũng đủ sức răn đe. Ông đề xuất giao quyền quyết định mức cọc cụ thể cho bên có tài sản đấu giá và nghiên cứu bổ sung chế tài theo pháp luật dân sự như bồi thường thiệt hại, chi trả các chi phí phát sinh để tăng trách nhiệm của người trúng đấu giá.
Kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh yêu cầu rà soát kỹ lưỡng các khó khăn, vướng mắc để đưa ra giải pháp cụ thể. Theo Bộ trưởng, cần bổ sung các quy định liên quan đến tiền đặt cọc, thời hạn đóng thuế, cơ chế bồi thường và xử lý các dự án đầu tư bất động sản, nhằm bảo đảm tính khả thi và công bằng. Riêng về tiền đặt cọc, Bộ trưởng yêu cầu mức cụ thể sẽ do các bên chủ quản tài sản quyết định, đồng thời cần tính toán đầy đủ các vấn đề phát sinh trong quá trình xây dựng và thiết kế quy định, có thể xem xét hiệu lực thi hành sớm hơn để đáp ứng yêu cầu quản lý.
Admin
Nguồn: VnExpress