Sốt xuất huyết là một bệnh nhiễm trùng do virus gây ra, lây truyền từ muỗi sang người. Đa phần người nhiễm bệnh không biểu hiện triệu chứng rõ ràng. Ở những người có triệu chứng, thường gặp nhất là sốt cao đột ngột, đau đầu dữ dội, đau nhức cơ thể, cảm giác buồn nôn và phát ban da. Bệnh thường tự khỏi sau khoảng một đến hai tuần. Tuy nhiên, một số trường hợp sốt xuất huyết trở nên nghiêm trọng, đòi hỏi phải nhập viện điều trị. Trong những tình huống nguy kịch, sốt xuất huyết có thể dẫn đến tử vong. Dưới đây là những con đường lây truyền bệnh sốt xuất huyết chủ yếu.
**Lây truyền qua vết muỗi đốt**
Virus sốt xuất huyết lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes cái bị nhiễm bệnh, đặc biệt là loài Aedes aegypti hoặc Aedes albopictus. Đây cũng là những loài muỗi chịu trách nhiệm truyền virus Zika và chikungunya.
Sau khi muỗi hút máu người nhiễm virus DENV, virus sẽ nhân lên trong ruột giữa của muỗi, sau đó lan đến các mô khác, bao gồm cả tuyến nước bọt. Giai đoạn từ khi muỗi nuốt phải virus đến khi có khả năng truyền virus sang vật chủ mới được gọi là thời gian ủ bệnh ngoại sinh (EIP).
Thời gian EIP thường kéo dài khoảng 8 đến 12 ngày khi nhiệt độ môi trường ở mức 25-28 độ C. Sự thay đổi của EIP không chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường mà còn bị ảnh hưởng bởi các yếu tố khác như sự dao động nhiệt độ hàng ngày, kiểu gene của virus và nồng độ virus ban đầu. Những yếu tố này có thể làm thay đổi thời gian muỗi có khả năng truyền virus. Khi đã nhiễm virus, muỗi có thể truyền bệnh trong suốt vòng đời của mình.
Loài muỗi này thường đẻ trứng trong các vật chứa nước đọng như xô, chậu, bát đựng thức ăn cho vật nuôi, lọ hoa. Chúng thích đốt người và thường sống gần người, cả trong nhà lẫn ngoài trời. Muỗi Aedes có thể đốt người cả ngày lẫn đêm.
**Lây truyền từ mẹ sang con**
Phụ nữ mang thai bị nhiễm virus sốt xuất huyết có thể truyền virus sang thai nhi trong quá trình mang thai hoặc khi chuyển dạ. Sốt xuất huyết ở phụ nữ mang thai có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như thai chết lưu, trẻ sinh ra nhẹ cân hoặc sinh non.
**Các đường lây truyền khác**
Trong một số trường hợp hiếm gặp, bệnh có thể lây truyền qua các chế phẩm máu, hiến tặng nội tạng và truyền máu. Ngoài ra, virus cũng có khả năng lây truyền qua trứng trong muỗi.
Rất hiếm khi sốt xuất huyết lây lan qua tiếp xúc với các vật dụng trong phòng thí nghiệm hoặc cơ sở y tế thông qua truyền máu, ghép tạng hoặc vết thương do kim tiêm. Một số nghiên cứu cho thấy sốt xuất huyết có thể lây truyền qua đường tình dục.
Virus sốt xuất huyết đã được tìm thấy trong sữa mẹ, nhưng việc lây truyền qua sữa mẹ vẫn chưa được chứng minh. Do nguy cơ lây truyền thấp và lợi ích của việc cho con bú, phụ nữ được khuyến khích tiếp tục cho con bú ngay cả khi nghi ngờ hoặc đã xác nhận nhiễm sốt xuất huyết.
Muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết hoạt động mạnh vào ban ngày. Để giảm nguy cơ mắc bệnh, cần chủ động bảo vệ bản thân khỏi muỗi đốt.
Admin
Nguồn: VnExpress
