Tinh trùng yếu là tình trạng đáng lo ngại khi số lượng tinh trùng thấp, chất lượng kém hoặc kết hợp cả hai yếu tố này. Theo bác sĩ Trương Nguyễn Minh Tuấn từ Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh – Quận 8, tình trạng này thường biểu hiện qua mật độ tinh trùng trong mỗi ml tinh dịch thấp hơn mức bình thường (dưới 16 triệu/ml), khả năng di động kém và hình thái bất thường.
Tình trùng yếu ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản của nam giới, gây khó khăn trong việc thụ thai, thậm chí dẫn đến vô sinh và làm tăng nguy cơ dị tật ở thai nhi. Đôi khi, đây còn là dấu hiệu của các bệnh lý tiềm ẩn như giãn tĩnh mạch thừng tinh, rối loạn nội tiết tố, nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc cơ quan sinh dục, và một số bệnh di truyền khác.
Để cải thiện sức khỏe tinh trùng và nâng cao khả năng sinh sản, bác sĩ khuyến cáo nam giới nên duy trì những thói quen lành mạnh sau đây:
**Chế độ ăn uống khoa học**
Hãy tăng cường tiêu thụ rau xanh và trái cây giàu chất chống oxy hóa như vitamin C, E, beta-carotene, kẽm và selen để bảo vệ tinh trùng khỏi các tổn thương. Các thực phẩm giàu kẽm như thịt bò, thịt gà, hải sản, hạt bí, hạt hướng dương… cũng rất quan trọng. Đừng quên bổ sung folate (axit folic) từ các loại đậu, rau lá xanh đậm và ngũ cốc nguyên hạt để duy trì sự toàn vẹn của DNA trong tinh trùng. Omega-3 cũng là một dưỡng chất thiết yếu cho màng tế bào tinh trùng.
Ngược lại, nam giới nên hạn chế tối đa các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhiều dầu mỡ và đường, vì chúng có thể gây viêm nhiễm mạn tính trong cơ thể, dẫn đến tăng stress oxy hóa và làm gián đoạn quá trình sản xuất hormone.
**Tập thể dục thường xuyên**
Vận động giúp kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng, từ đó giải phóng endorphin và giảm hormone cortisol gây stress, hỗ trợ cân bằng nội tiết tố một cách gián tiếp. Hoạt động thể chất thường xuyên còn giúp duy trì mức testosterone khỏe mạnh và cải thiện lưu thông máu. Lưu thông máu tốt đến tinh hoàn đảm bảo cung cấp đầy đủ oxy và dưỡng chất cần thiết cho quá trình sinh tinh.
**Ngủ đủ giấc**
Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe sinh sản của nam giới. Khi ngủ sâu và đủ giấc, cơ thể duy trì được sự cân bằng nội tiết tố, đặc biệt là testosterone – hormone then chốt cho quá trình sản xuất tinh trùng. Thiếu ngủ kéo dài có thể làm giảm nồng độ testosterone, gây rối loạn quá trình sinh tinh.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nam giới ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi đêm có nguy cơ giảm khả năng sinh sản rõ rệt so với những người ngủ đủ 7-8 tiếng. Vì vậy, duy trì thói quen ngủ đủ giấc, đúng giờ và hạn chế thức khuya không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần tỉnh táo mà còn là nền tảng quan trọng để có tinh trùng khỏe mạnh, từ đó tăng cơ hội thụ thai tự nhiên.
**Hạn chế hoặc tránh xa các chất kích thích**
Thuốc lá chứa các hóa chất độc hại như nicotin, cadmium, chì… có thể gây tổn thương trực tiếp đến DNA của tinh trùng, làm giảm số lượng, khả năng di động và tăng tỷ lệ tinh trùng có hình thái bất thường. Uống quá nhiều rượu bia cũng có thể làm giảm nồng độ testosterone, gây tổn thương tế bào Leydig (nơi sản xuất testosterone), giảm chất lượng tinh trùng và thậm chí gây co rút tinh hoàn. Các chất gây nghiện còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thống nội tiết, gây tổn thương tế bào và cấu trúc của tinh trùng.
**Giữ nhiệt độ vùng kín mát mẻ**
Tinh hoàn cần được giữ ở nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ cơ thể khoảng 2-4 độ C để hoạt động tốt nhất. Những thói quen như mặc quần lót quá chật, tắm nước nóng thường xuyên, hoặc để laptop lên đùi có thể làm chậm quá trình sinh tinh, gây chết tế bào mầm, giảm số lượng, khả năng di động và làm tăng tỷ lệ tinh trùng bất thường.
**Tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại**
Một số loại thuốc trừ sâu, kim loại nặng và các chất gây rối loạn nội tiết có thể can thiệp vào hoạt động của các hormone tự nhiên, làm gián đoạn quá trình sinh tinh, gây tổn thương DNA và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
**Quan hệ tình dục đều đặn**
Duy trì tần suất quan hệ tình dục khoảng 2-3 lần mỗi tuần giúp loại bỏ tinh trùng cũ, kém chất lượng và thay thế bằng những tinh trùng mới khỏe mạnh, có chất lượng tốt nhất khi cần thụ thai.
Admin
Nguồn: VnExpress
