**Việt Nam trước cơ hội bứt phá trong cuộc đua AI toàn cầu**
Các chuyên gia FPT nhận định rằng Việt Nam có cơ hội thu hẹp khoảng cách với các cường quốc về trí tuệ nhân tạo (AI) nếu nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường khu vực, tập trung phát triển các giải pháp AI bản địa hóa và xây dựng một chiến lược quốc gia bài bản.
Tại sự kiện AI4VN 2025, Tổng Giám đốc FPT Smart Cloud, ông Lê Hồng Việt, đã đưa ra những phân tích sâu sắc về vị thế của Việt Nam trên bản đồ AI toàn cầu, đồng thời chỉ ra những thách thức, cơ hội và lộ trình để Việt Nam có thể bứt phá trong lĩnh vực này.
Ông Việt cho biết, cuộc đua AI toàn cầu đang diễn ra hết sức sôi động, tập trung vào hai lĩnh vực chính là phát triển các mô hình AI nền tảng và nghiên cứu học thuật. Theo các báo cáo của IDC và PwC, AI được dự báo sẽ đóng góp 19,9 nghìn tỷ USD vào nền kinh tế thế giới và tăng 15% GDP toàn cầu vào năm 2035.
Trong bối cảnh đó, Mỹ và Trung Quốc đang là hai quốc gia dẫn đầu. Mỹ hiện dẫn đầu với 40 mô hình AI hàng đầu và tổng vốn đầu tư tư nhân lên đến 471 tỷ USD (từ 2013-2024). Trung Quốc cũng đang có những bước tiến mạnh mẽ với 15 mô hình chất lượng cao, dẫn đầu về số lượng bằng sáng chế (hơn 817.800) và đang dần thu hẹp khoảng cách về chất lượng mô hình so với Mỹ.
Ông Việt nhận định, Việt Nam hiện được xếp vào nhóm các quốc gia “tiềm năng mới nổi” của ASEAN. Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất đối với Việt Nam là khoảng cách về đầu tư. Tổng vốn đầu tư cho AI của Việt Nam còn thua xa so với Mỹ, Trung Quốc (gấp 56 lần) và cả Singapore trong khu vực.
Mặc dù vậy, Việt Nam vẫn có những điểm sáng đáng ghi nhận. Báo cáo của WIN (Worldwide Independent Network of Market Research) xếp Việt Nam thứ 6/40 quốc gia về mức độ sẵn sàng cho kỷ nguyên AI. Hệ sinh thái AI trong nước cũng đang phát triển nhanh chóng với vốn đầu tư năm 2024 đạt 80 triệu USD (tăng 8 lần), lực lượng lao động công nghệ khoảng 500.000 người và tỷ lệ chấp nhận AI cao (42% dân số, 65% doanh nghiệp vừa và nhỏ đã sử dụng).
Việt Nam có lợi thế về chi phí cạnh tranh, sự chủ động của chính phủ và đà tăng trưởng kinh tế nhanh. Tuy nhiên, những điểm yếu cần khắc phục bao gồm hạ tầng AI chưa đồng bộ, thiếu hụt nhân lực AI chất lượng cao, khung pháp lý chưa hoàn thiện và chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển (R&D) còn hạn chế.
**Ứng dụng AI trong doanh nghiệp**
Ông Việt nhấn mạnh rằng AI không còn là câu chuyện của tương lai mà đã trở thành yếu tố quan trọng định hình lại cuộc đua số giữa các doanh nghiệp. Ông cho biết, với mỗi một USD đầu tư vào AI tạo sinh, doanh nghiệp có thể đạt hiệu quả đầu tư (ROI) gấp 3,7 lần.
Hiện nay, các “AI Agent” (Trợ lý AI) đang được ứng dụng rộng rãi tại Việt Nam để thay đổi cách thức vận hành của doanh nghiệp. FPT Smart Cloud đã triển khai hơn 1.500 AI Agent cho khách hàng, giúp tự động hóa 46% khối lượng công việc của trung tâm chăm sóc khách hàng, tăng 20% doanh thu qua kênh telesales và xử lý hơn 400 triệu bộ giấy tờ mỗi năm với độ chính xác trên 95%.
Ví dụ, AI Agent được ứng dụng trong hoạt động telesales và chăm sóc khách hàng, có khả năng thực hiện 20 triệu cuộc gọi mỗi tháng. Trong lĩnh vực nhân sự, các trợ lý AI giúp 20.000 nhân viên học tập thường xuyên, tăng 15% chất lượng kiến thức và tiết kiệm 80% nguồn lực đào tạo.
**Lộ trình “xây dựng AI có chủ quyền”**
Từ những phân tích trên, ông Lê Hồng Việt đề xuất một lộ trình chiến lược giai đoạn 2025-2030 để Việt Nam không chỉ bắt kịp mà còn có thể dẫn đầu khu vực. Chiến lược này mang tên “Xây dựng AI có chủ quyền”, tập trung vào bốn trụ cột chính: con người, hạ tầng số, sản phẩm và hệ sinh thái. Lộ trình được chia thành ba giai đoạn: 2025 (nền tảng và chuẩn bị), 2026-2027 (triển khai và mở rộng) và 2028-2030 (dẫn đầu khu vực).
**Hợp tác quốc tế và hành lang pháp lý**
Cũng tại sự kiện, ông Kim Wimbush, Tham tán CSIRO kiêm Giám đốc Chương trình Aus4Innovation tại Việt Nam, khẳng định Australia tự hào đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình tận dụng cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và thúc đẩy đổi mới.
Ông Wimbush cho biết, quan hệ đối tác đổi mới giữa hai nước được khởi động từ năm 2017 và được củng cố từ năm 2024, với khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là những trụ cột chính. Hai bên đã phối hợp chuyên môn để đảm bảo công nghệ mới, bao gồm cả AI, được phát triển một cách có trách nhiệm và bền vững.
Chương trình Aus4Innovation đã mang lại những kết quả thực tế tại Việt Nam, như hỗ trợ nâng cao độ chính xác trong chẩn đoán ung thư vú, cải thiện hiệu quả sản xuất nông nghiệp và tăng cường quản lý môi trường.
Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Hoàng Phương cho biết, Luật Trí tuệ nhân tạo dự kiến sẽ được trình Quốc hội vào cuối năm 2025, đưa Việt Nam trở thành một trong số ít quốc gia có khung pháp lý toàn diện về AI. Dự thảo Luật được xây dựng dựa trên 5 nguyên tắc cốt lõi: lấy con người làm trung tâm, đảm bảo an toàn và minh bạch, phát triển bao trùm và bền vững, quản trị cân bằng và hài hòa.
Ông Phương nhấn mạnh rằng, việc quản lý và phát triển AI đòi hỏi một cách tiếp cận đa chiều, cân bằng giữa đổi mới sáng tạo và bảo vệ quyền lợi của người dân và doanh nghiệp. Ông khẳng định, Bộ Khoa học và Công nghệ cam kết sẽ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý để thúc đẩy xây dựng một hệ sinh thái AI mở, minh bạch và hiệu quả.
Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam (AI4VN 2025) diễn ra với nhiều hoạt động như hội thảo, triển lãm, trình diễn và kết nối doanh nghiệp, thể hiện sự kỳ vọng của cộng đồng AI vào sự phát triển mạnh mẽ và có trách nhiệm của lĩnh vực này tại Việt Nam.
Admin
Nguồn: VnExpress
