Bệnh thận mạn tính đang trở thành một vấn đề y tế toàn cầu đáng lo ngại, ảnh hưởng đến một tỷ lệ lớn dân số thế giới, ước tính từ 8% đến 16%. Đáng chú ý, bệnh này có nguy cơ trở thành một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Bệnh thận mạn được xác định khi thận bị tổn thương hoặc chức năng thận suy giảm kéo dài hơn ba tháng. Các chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng, không chỉ là biện pháp hỗ trợ mà còn là một liệu pháp cơ bản, có khả năng can thiệp sâu vào cơ chế bệnh sinh, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm.
Thạc sĩ, Bác sĩ Cao Thị Như từ Trung tâm Thận Tiết niệu và Lọc máu, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết rằng các hướng dẫn dinh dưỡng hiện đại đã có những thay đổi đáng kể so với trước đây. Thay vì chỉ tập trung vào việc hạn chế một vài chất dinh dưỡng cụ thể, các chuyên gia hiện nay khuyến khích một mô hình ăn uống toàn diện và lành mạnh hơn cho bệnh nhân thận mạn tính.
Dưới đây là ba khuyến nghị chính về liệu pháp dinh dưỡng cho người mắc bệnh thận mạn tính:
**Ưu tiên thực phẩm có nguồn gốc thực vật:**
Thay vì phải kiêng khem thịt đỏ một cách nghiêm ngặt, người bệnh thận mạn có thể áp dụng một chế độ ăn uống ưu tiên các loại thực vật. Điều này không có nghĩa là ăn chay hoàn toàn, mà là giảm thiểu lượng thịt đỏ và các loại thịt đã qua chế biến, đồng thời tăng cường tiêu thụ ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, rau và củ quả.
Chế độ ăn này mang lại nhiều lợi ích quan trọng, bao gồm giảm gánh nặng axit cho thận và kiểm soát hiệu quả lượng phospho trong cơ thể. Cụ thể, protein thực vật có thể giúp cải thiện tình trạng toan chuyển hóa, trong khi phospho có trong thực vật có khả năng hấp thụ thấp hơn nhiều so với phospho từ động vật, giúp giảm áp lực lên thận.
Ngoài ra, chế độ ăn giàu chất xơ từ thực vật còn giúp cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột, nuôi dưỡng các vi khuẩn có lợi và giảm sản xuất các độc tố urê trong máu.
**Hạn chế protein một cách có kiểm soát:**
Việc điều chỉnh lượng protein cần thiết phải được cá nhân hóa, dựa trên từng giai đoạn bệnh cụ thể. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, chế độ ăn giảm protein (0,55-0,6 g/kg/ngày) hoặc chế độ ăn rất thấp protein (0,28-0,43 g/kg/ngày) kết hợp với keto-analogue là an toàn và có thể giúp làm chậm tốc độ suy giảm chức năng thận, từ đó trì hoãn thời điểm cần phải thực hiện lọc máu.
**Quản lý khoáng chất một cách thông minh:**
* **Natri:** Hạn chế lượng natri tiêu thụ xuống dưới 2 g mỗi ngày, tương đương với khoảng 5 g muối ăn.
* **Kali:** Thay vì loại bỏ hoàn toàn tất cả các loại thực phẩm giàu kali, người bệnh nên chú ý đến nguồn gốc của kali. Kali từ các chất phụ gia vô cơ có trong thực phẩm chế biến sẵn là nguy hiểm nhất, trong khi kali từ thực vật thường hấp thụ chậm hơn và ít gây hại hơn.
* **Phospho:** Nên hạn chế tối đa các chất phụ gia phospho vô cơ và học cách đọc kỹ nhãn thực phẩm để tránh các thành phần có gốc “PHOS”.
Bác sĩ Như nhấn mạnh rằng, việc tuân thủ chế độ dinh dưỡng chỉ thực sự hiệu quả khi người bệnh được trang bị đầy đủ kiến thức và chủ động tham gia vào quá trình điều trị. Bệnh nhân cần hiểu rõ lý do tại sao cần phải ăn theo một chế độ cụ thể, học cách đọc nhãn thực phẩm và tự lập kế hoạch bữa ăn phù hợp.
Sự phối hợp chặt chẽ giữa bệnh nhân, bác sĩ điều trị và các chuyên gia dinh dưỡng là yếu tố then chốt để duy trì một cuộc sống khỏe mạnh, nâng cao chất lượng cuộc sống và đạt được những kết quả lâm sàng lâu dài trong quá trình điều trị bệnh thận mạn tính.
Admin
Nguồn: VnExpress
