Những bất đồng về cam kết khí hậu gần đây đã nảy sinh giữa Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc, làm dấy lên những tranh luận gay gắt trong cộng đồng quốc tế. Mọi việc bắt đầu khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình công bố cam kết giảm phát thải khí nhà kính của quốc gia này tại hội nghị thượng đỉnh về khí hậu do Liên Hợp Quốc tổ chức vào ngày 24/9. Theo đó, Trung Quốc đặt mục tiêu giảm 7-10% lượng khí thải vào năm 2035 so với mức đỉnh điểm.
Cam kết này nằm trong Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Trung Quốc, một phần quan trọng của Thỏa thuận khí hậu Paris, yêu cầu các quốc gia thành viên đệ trình cam kết giảm phát thải khí nhà kính 5 năm một lần lên Liên Hợp Quốc.
Tuy nhiên, mục tiêu khí hậu của Trung Quốc đã vấp phải sự chỉ trích từ Ủy viên Khí hậu của EU, ông Wopke Hoekstra, người cho rằng mục tiêu này “đáng thất vọng” và “còn kém xa mục tiêu cần thiết và có thể đạt được”.
Ngay lập tức, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng phản bác những chỉ trích từ phía EU, cho rằng đây là một biểu hiện của “tiêu chuẩn kép”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh rằng một số quốc gia “vờ làm ngơ và im lặng trước những tuyên bố kiểu như ‘biến đổi khí hậu là trò lừa bịp'”, nhưng lại đưa ra những bình luận “vô trách nhiệm” về những nỗ lực chủ động của Trung Quốc trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.
Đáng chú ý, cụm từ “biến đổi khí hậu là trò lừa bịp” xuất hiện trong bài phát biểu của Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào ngày 23/9.
Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đáp trả bằng cách chỉ ra rằng EU vẫn chưa đệ trình NDC của mình, đồng thời kêu gọi khối này từ bỏ thói quen “nói nhiều, làm ít”. Đại diện Trung Quốc nhấn mạnh rằng những lời lẽ như vậy “làm gián đoạn sự đoàn kết toàn cầu trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu – đó mới thực sự là điều ‘đáng thất vọng'”, lặp lại nhận định mà ông Hoekstra đã đưa ra về mục tiêu khí hậu của Trung Quốc.
Trong khi đó, giới phân tích cũng bày tỏ sự thất vọng với những tuyên bố về khí hậu của cả EU và Trung Quốc. Họ kỳ vọng cả hai bên sẽ có những hành động mạnh mẽ hơn, đặc biệt là trong bối cảnh Mỹ, quốc gia phát thải khí nhà kính lớn thứ hai thế giới, đã rút khỏi Thỏa thuận Paris lần thứ hai.
Bà Tracy Carty, chuyên gia về biến đổi khí hậu của tổ chức Greenpeace International, cũng lên tiếng bày tỏ sự thất vọng trước cam kết khí hậu của các nước, đồng thời cho rằng ngay cả Australia, quốc gia muốn đăng cai hội nghị khí hậu COP 31, cũng đặt ra những mục tiêu “yếu kém”.
Theo NDC mới, Australia lên kế hoạch cắt giảm phát thải trong khoảng 62-70% vào năm 2035 so với năm 1990. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng quốc gia này cần giảm thải khoảng 75% để đáp ứng mục tiêu giữ nhiệt độ toàn cầu không vượt quá 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Mặc dù vậy, Australia vẫn chưa đồng thuận xóa bỏ hoàn toàn nhiên liệu hóa thạch.
Các chuyên gia nhận định rằng kế hoạch giảm thải của Trung Quốc chưa tương xứng với những thành tựu đáng kể mà nước này đã đạt được trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và xe điện. Về phía EU, khối này vẫn chưa đệ trình NDC do những mâu thuẫn nội bộ. Mới đây, EU tuyên bố sẽ giảm phát thải 66-72% vào năm 2035 so với năm 1990, nhưng giới phân tích cho rằng mức giảm thải mà khối này có thể đạt được ít nhất là 79%.
Viện Tài nguyên Thế giới (WRI) ước tính rằng 53 chính phủ, chiếm một phần tư lượng khí thải toàn cầu, đã nộp NDC của họ (chưa tính Trung Quốc). Tuy nhiên, WRI cho rằng các NDC mới này “không đưa chúng ta đến gần hơn lộ trình hướng tới một tương lai an toàn”.
Trong bối cảnh đó, các quốc gia dễ bị tổn thương lại đang thể hiện những hành động táo bạo về khí hậu. Ví dụ, NDC mới của Pakistan cho thấy năng lượng mặt trời ở nước này đã tăng trưởng gấp bảy lần kể từ năm 2021. Sự bùng nổ tương tự cũng đang diễn ra ở một số nước châu Phi, nơi tình trạng mất điện thường xuyên xảy ra. Những động thái này cho thấy nỗ lực đáng ghi nhận của các quốc gia đang phải đối mặt với những tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu.
Admin
Nguồn: VnExpress
