Theo TS.BS Nguyễn Hoàng Long, chuyên khoa Y học bào thai tại Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, số lượng các ca song thai đang có xu hướng gia tăng. Điều này có thể liên quan đến việc ngày càng phổ biến các phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh ống nghiệm (IVF) và xu hướng phụ nữ mang thai ở độ tuổi muộn hơn. Bác sĩ Long cũng nhấn mạnh rằng, so với thai kỳ đơn, song thai tiềm ẩn nhiều rủi ro và biến chứng hơn, đòi hỏi sản phụ cần được thăm khám và siêu âm định kỳ để theo dõi chặt chẽ, sàng lọc dị tật thai nhi và các biến chứng đặc trưng, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời và phù hợp.
Trong tam cá nguyệt thứ nhất (từ tuần 11 đến hết tuần 13 ngày 6), siêu âm là một cột mốc vô cùng quan trọng. Bác sĩ sẽ xác định tuổi thai, số lượng bánh nhau, túi ối và phân loại song thai. Đây là những yếu tố then chốt để kiểm soát các biến chứng tiềm ẩn. Đặc biệt, song thai một bánh nhau có nguy cơ cao mắc phải các hội chứng nguy hiểm như truyền máu song thai, thiếu máu đa hồng cầu, đảo ngược động mạch, và thai chậm tăng trưởng trong tử cung.
Siêu âm hình thái học trong giai đoạn từ tuần 11 đến tuần 13 ngày 6 cũng rất quan trọng. Bác sĩ sẽ đo độ mờ da gáy, sàng lọc các bất thường về số lượng và cấu trúc nhiễm sắc thể (ví dụ như hội chứng Down, Edwards, Patau), các bất thường nhiễm sắc thể giới tính (ví dụ như hội chứng Turner, Klinefelter) và các dị tật cấu trúc nặng ở thai nhi.
Bước sang tam cá nguyệt thứ hai (từ tuần 14 đến tuần 28), tần suất khám thai và siêu âm sẽ phụ thuộc vào loại song thai. Với song thai một bánh nhau, do nguy cơ biến chứng cao, mẹ bầu cần được theo dõi mỗi hai tuần một lần kể từ sau tuần 14. Trong khi đó, với song thai hai nhau hai ối, thai phụ có thể khám thai mỗi bốn tuần.
Trong giai đoạn này, bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm hình thái học chi tiết để phát hiện các bất thường cấu trúc ở các cơ quan của thai nhi như mặt, tay chân, tim, hệ tiêu hóa, hệ tiết niệu… Do có hai thai nhi, việc phát hiện dị tật ở song thai thường khó khăn hơn so với thai đơn. Điều này đòi hỏi bác sĩ phải có kinh nghiệm và cần thêm thời gian để đánh giá đầy đủ toàn bộ cấu trúc giải phẫu của cả hai thai.
Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ kiểm tra sự tăng trưởng của thai nhi, mức độ chênh lệch tăng trưởng giữa hai thai, đo thể tích nước ối và các chỉ số Doppler để sớm phát hiện các biến chứng của song thai, đặc biệt là song thai một bánh nhau, như hội chứng truyền máu song thai, thiếu máu đa hồng cầu và thai chậm tăng trưởng trong tử cung có chọn lọc. Các biến chứng này thường xảy ra trong tam cá nguyệt thứ hai. Ngoài ra, việc đo chiều dài cổ tử cung cũng giúp sàng lọc nguy cơ sinh non.
Từ sau tuần 28 (tam cá nguyệt thứ ba), siêu âm tiếp tục được sử dụng để kiểm tra sự tăng trưởng của thai nhi, các chỉ số Doppler và lượng nước ối. Việc theo dõi sức khỏe của cả mẹ và thai nhi sẽ giúp lên kế hoạch cho cuộc sinh. Trong giai đoạn này, bác sĩ có thể siêu âm hình thái hai thai để tầm soát các dị tật xuất hiện muộn, đồng thời phát hiện và đánh giá các vấn đề như thai nhẹ cân, suy dinh dưỡng hoặc giới hạn tăng trưởng trong tử cung. Siêu âm cũng giúp bác sĩ có hướng xử trí phù hợp với các trường hợp thai to bất thường do mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ, từ đó bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Siêu âm ở tuần 36 đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng thời điểm và phương pháp sinh đối với thai kỳ song thai. Bác sĩ sẽ kiểm tra vị trí, tư thế của từng thai nhi, vị trí bánh nhau và đánh giá khả năng sinh nở. Dựa trên các yếu tố này, kế hoạch sinh thường được đưa ra vào khoảng tuần thứ 36-37 đối với song thai một bánh nhau và khoảng tuần thứ 37-38 đối với song thai hai bánh nhau, nhằm giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra.
TS.BS Nguyễn Hoàng Long cũng lưu ý rằng, các mốc siêu âm trên là cần thiết cho một thai kỳ song thai diễn tiến thuận lợi. Tuy nhiên, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định siêu âm thêm để theo dõi sát sao hơn, dự phòng các nguy cơ và can thiệp bào thai ở thời điểm thích hợp.
Admin
Nguồn: VnExpress
