U tuyến thượng thận gây loạn thần: Nguyên nhân và điều trị

Ngày 29/9, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM thông tin về trường hợp một bệnh nhân nữ (đã đổi tên) nhập viện trong tình trạng nguy kịch do u tuyến thượng thận. BS.CKI Đỗ Anh Tuấn, khoa Nội tim mạch, Trung tâm Tim mạch của bệnh viện, cho biết bệnh nhân nhập viện với các triệu chứng lơ mơ, tay chân run rẩy và thường xuyên la hét vô thức.

Bác sĩ Tuấn khám cho bệnh nhân trước lúc xuất viện. Ảnh: Hạ Vũ
Bác sĩ Tuấn khám bệnh nhân trước xuất viện (Ảnh: Hạ Vũ). Ảnh: Internet

Kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ NT-proBNP của bệnh nhân lên đến 17.000 pg/mL, một dấu hiệu cảnh báo đợt suy tim cấp vô cùng nguy hiểm. Được biết, NT-proBNP là một chỉ số quan trọng trong chẩn đoán và đánh giá tình trạng suy tim, ở người trên 75 tuổi khỏe mạnh, chỉ số này thường dưới 300 pg/mL.

Bên cạnh đó, bệnh nhân còn gặp phải tình trạng rối loạn điện giải nghiêm trọng, bao gồm hạ kali máu, tăng natri máu, kiềm chuyển hóa máu, tăng cortisol máu và giảm ACTH, cùng với đó là tình trạng đường huyết khó kiểm soát. Sau hội chẩn, các bác sĩ tim mạch và nội tiết nghi ngờ nguyên nhân xuất phát từ tuyến thượng thận. Kết quả chụp CT bụng cho thấy một khối u kích thước 38×39 mm, tương đương quả trứng gà nhỏ, nằm ở tuyến thượng thận trái. Đáng lo ngại, bên trong khối u có dấu hiệu hoại tử, làm tăng khả năng ác tính.

Tuyến thượng thận, một tuyến nội tiết quan trọng nằm phía trên hai quả thận, có chức năng sản xuất các hormone thiết yếu để điều hòa cơ thể, bao gồm cân bằng nước và điện giải, chống lại stress và điều hòa huyết áp. Khối u này gây ra tình trạng tăng tiết hormone cortisol, dẫn đến rối loạn chuyển hóa và rối loạn điện giải, từ đó gây ra các triệu chứng thần kinh như rối loạn giấc ngủ, lú lẫn, thậm chí thay đổi nhân cách trong những trường hợp nặng. Rối loạn điện giải, đặc biệt là tăng natri máu, có thể gây ra các biểu hiện như kích thích, bứt rứt, lú lẫn, ngủ gà, co giật, run và tăng phản xạ gân xương. Khối u còn có thể giải phóng các hormone làm tăng huyết áp kéo dài hoặc theo từng đợt, đe dọa nghiêm trọng đến nhiều cơ quan, đặc biệt là hệ thống tim mạch và nội tiết.

ThS.BS.CKII Huỳnh Thanh Kiều, Trưởng khoa Nội tim mạch 1, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thông thường, u tuyến thượng thận cần phải phẫu thuật. Tuy nhiên, vị trí của khối u nằm sâu trong phúc mạc gây khó khăn cho việc tiếp cận và làm tăng nguy cơ biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng và đau sau mổ. Hơn nữa, trong quá trình phẫu thuật, bệnh nhân có nguy cơ gặp phải tình trạng tăng giảm cortisol và huyết áp, cùng với sự mất kiểm soát nồng độ kali máu, có thể dẫn đến ngưng tim và đột tử. Do bệnh nhân lớn tuổi và có nhiều bệnh nền như đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, bệnh mạch vành và suy tim, rủi ro khi phẫu thuật là rất cao. Vì vậy, các bác sĩ đã quyết định lựa chọn phác đồ điều trị nội khoa cho bệnh nhân.

Bác sĩ đã kê đơn thuốc điều trị suy tim, điều chỉnh liều insulin để kiểm soát đường huyết, điều trị giảm kali máu và bổ sung điện giải. Sau hơn một tuần điều trị, các chỉ số điện giải đồ máu (natri, kali, clo) của bệnh nhân dần ổn định. Nồng độ NT-proBNP giảm xuống còn 2906 pg/mL, đường huyết được kiểm soát, bệnh nhân hết la hét và được xuất viện sau hai tuần điều trị.

Các bác sĩ khuyến cáo u tuyến thượng thận không thể phòng ngừa, nhưng việc phát hiện sớm có thể giúp điều trị kịp thời. Những người có các yếu tố nguy cơ như béo phì, hút thuốc lá, tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, mắc bệnh lý tự miễn (viêm khớp, lupus ban đỏ, bệnh tự miễn dịch ruột), sử dụng corticosteroid hoặc mắc bệnh Cushing (cơ thể sản xuất quá nhiều hormone cortisol) cần đặc biệt chú ý. Ngoài ra, một số tình trạng di truyền như bệnh đa polyp tuyến gia đình (FAP), u tân sinh đa tuyến nội tiết và u sợi thần kinh cũng làm tăng nguy cơ mắc u tuyến thượng thận.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *