Trong thế giới ngầm đầy rẫy những biến động của Mexico, trùm ma túy Nemesio Oseguera Cervantes, hay còn được biết đến với biệt danh “El Mencho”, đã nổi lên như một thế lực đáng gờm. Suốt hàng thập kỷ, Oseguera dày công xây dựng băng đảng Jalisco Thế hệ Mới (CJNG) thành một tổ chức tội phạm xuyên quốc gia khét tiếng, thay thế băng Sinaloa để trở thành tập đoàn buôn ma túy lớn nhất toàn cầu.
Theo các nhà quan sát, sự trỗi dậy của Oseguera, 59 tuổi, gắn liền với sự thay đổi trong thị trường ma túy Mỹ. Sự hồi sinh của cocaine và cuộc chiến chống fentanyl của chính quyền Donald Trump đã vô tình tạo điều kiện cho CJNG phất lên.
Trong khi việc sử dụng fentanyl có dấu hiệu giảm, nhu cầu cocaine ở Mỹ lại tăng vọt, đặc biệt là ở khu vực miền Tây, nơi mức tiêu thụ đã tăng tới 154% kể từ năm 2019. CJNG đã tận dụng cơ hội này để làm giàu bằng cách vận chuyển cocaine từ Colombia đến Ecuador, rồi từ đó đưa ma túy lên phía bắc, đến bờ biển Thái Bình Dương của Mexico bằng tàu cao tốc và tàu bán ngầm. Loại tàu này có khả năng di chuyển khó bị phát hiện, giúp chúng dễ dàng vượt qua các lực lượng tuần tra trên biển.
Oseguera từng có thời gian thụ án gần 3 năm tại California vì tội buôn bán heroin vào năm 1994. Sau khi bị trục xuất về Mexico, ông kết hôn với con gái của một trùm băng đảng có liên hệ với Sinaloa. Đến năm 2011, Oseguera đã xây dựng được tổ chức riêng của mình, đặt trụ sở tại bang Jalisco.
Bước ngoặt đến khi chính quyền Trump gây áp lực buộc Mexico trấn áp băng Sinaloa, vốn là thế lực chính trong sản xuất và buôn bán fentanyl. Chiến dịch này vô tình mở đường cho sự trỗi dậy của CJNG, băng đảng chủ yếu dựa vào buôn bán cocaine sang Mỹ.
Băng Sinaloa suy yếu sau khi trùm ma túy Joaquín “El Chapo” Guzman bị bắt vào năm 2016 và dẫn độ sang Mỹ năm 2017. Các con trai của Guzman, được biết đến với biệt danh “Chapitos”, thừa hưởng cơ nghiệp của cha. Tuy nhiên, sự chia rẽ nội bộ đã dẫn đến cuộc chiến đẫm máu giữa các phe phái, khiến hàng ngàn thành viên thiệt mạng.
Trước áp lực từ chính quyền và cuộc chiến nội bộ, “Chapitos” đã tìm đến Oseguera để cầu viện. Mỗi bên đều có thứ mà bên kia cần: Sinaloa sở hữu các tuyến đường buôn lậu và đường hầm xuyên biên giới vào Mỹ, còn CJNG có vũ khí, tiền mặt và lính đánh thuê.
Tháng 12/2024, hai bên đạt được thỏa thuận. CJNG sẽ cung cấp hỗ trợ quân sự cho Sinaloa, đổi lại băng đảng này sẽ mở cửa các tuyến đường buôn lậu cho CJNG, giúp băng đảng này tiết kiệm được các khoản phí lớn. Thỏa thuận cũng phân chia thị trường ma túy ở Mỹ, với “Chapitos” tiếp tục tập trung vào fentanyl, còn Oseguera giành thị phần cocaine và methamphetamine. Hiện CJNG đang vận chuyển hàng tấn cocaine và methamphetamine vào Mỹ thông qua các đường hầm của Sinaloa.
Theo báo cáo từ Bộ trưởng Tư pháp Mexico, thỏa thuận Sinaloa – Jalisco là “sự kiện lịch sử trong thế giới ngầm tội phạm có tổ chức”. Cơ quan phòng chống ma túy Mỹ (DEA) đánh giá CJNG hiện sánh ngang Sinaloa ở thời kỳ đỉnh cao.
Oseguera còn hưởng lợi từ chính sách trục xuất người nhập cư bất hợp pháp của chính quyền Trump, khiến các đặc vụ liên bang phải chuyển hướng khỏi nỗ lực ngăn chặn buôn bán ma túy.
Ngoài ra, việc Colombia sản xuất lượng cocaine kỷ lục cũng khiến giá thành giảm, làm tăng nhu cầu sử dụng ở Mỹ. Giá cocaine đã giảm gần 50%, xuống còn khoảng 60-75 USD một gram, khiến nhiều người Mỹ chuyển sang sử dụng nó thay vì các loại ma túy khác.
CJNG còn có nguồn thu ổn định từ các hoạt động phi pháp khác, như đánh thuế hàng hóa, điều hành các công ty xây dựng, buôn bán nhiên liệu bất hợp pháp và đưa người di cư đến Mỹ. Băng đảng này còn điều hành các trung tâm lừa đảo qua điện thoại, thu về hàng trăm triệu USD.
Trái với hình ảnh một trùm ma túy khét tiếng, Oseguera được một số người nghèo Mexico coi là một thủ lĩnh vị tha, thường xuyên tổ chức lễ hội và phân phát đồ ăn, thuốc men cho người dân địa phương.
Mặc dù Mỹ treo thưởng 15 triệu USD cho thông tin giúp bắt giữ Oseguera, trùm ma túy này vẫn lẩn trốn trong khu ẩn náu trên núi, được bảo vệ nghiêm ngặt bởi đội ngũ an ninh được trang bị vũ khí hạng nặng và được đào tạo bài bản.
Để đảm bảo bí mật, Oseguera áp dụng các biện pháp an ninh nghiêm ngặt. Khách đến thăm phải trùm kín đầu và trải qua hành trình dài qua khu vực gài mìn. Các phụ tá phải nộp lại điện thoại và các thiết bị GPS trước khi gặp trùm ma túy.
Với cách làm việc kín kẽ và khả năng thích ứng với những thay đổi của thị trường ma túy, Oseguera đã vươn lên trở thành ông trùm ma túy số một thế giới, thách thức mọi nỗ lực truy bắt của giới chức. “Ông ta rõ ràng là tay buôn ma túy quyền lực nhất toàn cầu hiện nay”, Derek Maltz, cựu quyền giám đốc DEA, nhận xét.
Admin
Nguồn: VnExpress
