Tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia, diễn ra từ ngày 1 đến 3 tháng 10 tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: “Mỗi công chức cải tiến quy trình, mỗi giáo viên đổi mới phương pháp, mỗi kỹ sư viết thêm dòng mã, mỗi doanh nhân dấn thân thị trường, mỗi bạn trẻ hãy dám thử thách trách nhiệm của bản thân.” Ông kêu gọi mỗi cá nhân đóng góp một ý tưởng hữu ích, mỗi cơ quan thực hiện một cải tiến cụ thể, mỗi địa phương tạo ra một sản phẩm dẫn dắt, để cả nước trở thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo năng động.
Thông điệp này thể hiện tinh thần chủ đạo của ngày hội, khuyến khích sự sáng tạo từ mọi tầng lớp và lĩnh vực. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nêu rõ phương châm “Ba Không” trong phát triển đổi mới sáng tạo: “Không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm”. Thủ tướng cũng lưu ý về việc tránh tư duy cầu toàn, nóng vội và hình thức, đồng thời loại bỏ các rào cản về tư duy, thủ tục hành chính, và không gian sáng tạo cho mọi cá nhân và tập thể.
Thủ tướng kêu gọi sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế trên ba phương diện chính: hỗ trợ kỹ thuật và chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ tài chính và chuyển giao công nghệ, và hỗ trợ các startup Việt Nam kết nối vào thị trường và chuỗi giá trị toàn cầu. Đặc biệt, Thủ tướng kỳ vọng thế hệ trẻ sẽ là lực lượng tiên phong trong đổi mới sáng tạo, không ngừng trau dồi trí tuệ để đóng góp vào sự phát triển của đất nước.
Ngày hội đã lan tỏa nguồn cảm hứng từ những câu chuyện đổi mới sáng tạo đến từ nhiều lĩnh vực, từ nông nghiệp đến công nghệ cao, từ nông dân đến kỹ sư, và cả những người yếu thế trong xã hội.
Ông Phạm Văn Hát, một nông dân đến từ Hải Phòng, đã chia sẻ câu chuyện đầy cảm hứng về tinh thần đổi mới sáng tạo bắt nguồn từ thực tiễn lao động. Dù chỉ học hết lớp 7 và từng thất bại trong mô hình trồng rau sạch, ông đã sang Israel làm thuê. Tại đây, ông nhận thấy nhiều công đoạn trong nông nghiệp vẫn còn thủ công và vất vả, từ đó nảy ra ý tưởng chế tạo máy móc hỗ trợ nhà nông.
Sau khi trở về Việt Nam, ông Hát đã mở một xưởng cơ khí và sáng chế ra hơn 40 loại máy nông nghiệp khác nhau, bao gồm robot đặt hạt, máy gieo hạt, và máy phun thuốc trừ sâu. Các thiết bị này có giá thành rẻ, dễ vận hành, phù hợp với điều kiện sản xuất nhỏ lẻ tại Việt Nam, đồng thời mang lại hiệu quả cao. Một số sản phẩm của ông đã được xuất khẩu sang Mỹ, Nhật Bản và Israel. Ông Hát chứng minh rằng, đổi mới sáng tạo có thể bắt nguồn từ những nhu cầu thực tế trên đồng ruộng.
Một câu chuyện khác là của ông Phạm Việt Hòa, nhà sáng lập công ty KymViet, một minh chứng cho đổi mới sáng tạo mang tính xã hội sâu sắc. Sau một tai nạn khiến ông bị liệt hai chân, ông Hòa đã thành lập Kym Việt vào năm 2013, xây dựng một mô hình doanh nghiệp xã hội với 95% lao động là người khuyết tật. Triết lý của Kym Việt là không dựa vào lòng thương hại, mà dựa vào năng lực và chất lượng sản phẩm.
Tại Kym Việt, người khuyết tật không chỉ làm những công việc đơn giản mà còn đảm nhận nhiều vai trò quan trọng như quản lý đơn hàng, chăm sóc khách hàng, và điều hành thương mại điện tử. Nhiều sản phẩm của Kym Việt đã được xuất khẩu, đồng thời công ty cũng hướng tới phát triển hệ sinh thái trải nghiệm cho khách du lịch. Ông Hòa khẳng định rằng, đổi mới sáng tạo không phân biệt xuất thân hay điều kiện, và khi được hỗ trợ đúng cách, người khuyết tật hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ và hòa nhập xã hội.
Ông Trần Việt Hùng, nhà sáng lập Got It, một trong những startup công nghệ đầu tiên của người Việt tại Thung lũng Silicon, đã chia sẻ về hành trình khởi nghiệp của mình từ vùng quê Giao Thủy, Nam Định. Từ một ý tưởng giáo dục, Got It đã đạt được nhiều thành công, lọt vào top hai trên App Store Mỹ và gọi vốn được hơn 50 triệu USD. Ông Hùng cũng phát triển MathGPT, một nền tảng ứng dụng AI trong giáo dục, và hiện đang làm cố vấn cho nhiều dự án AI tại Việt Nam.
Ông Hùng nhấn mạnh rằng AI đang thay đổi toàn bộ cách thức vận hành của nền kinh tế và xã hội toàn cầu, và Việt Nam có cơ hội để bắt kịp xu hướng này. Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng nếu không hành động nhanh chóng, Việt Nam có thể bị bỏ lại phía sau. Ông khuyến nghị cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và viện trường, cùng với các chính sách mở và linh hoạt.
Trong khuôn khổ ngày hội, nhiều chuyên gia và nhà lãnh đạo quốc tế đã đánh giá cao cam kết của Việt Nam trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, coi đây là động lực quan trọng để đưa đất nước trở thành trung tâm công nghệ của khu vực.
Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper nhấn mạnh vai trò của đổi mới sáng tạo như những cầu nối kết nối con người, doanh nghiệp và quốc gia. Ông cho biết, Hoa Kỳ và Việt Nam đang hợp tác chặt chẽ trong việc phát triển nền kinh tế công nghệ cao, với sự tham gia của nhiều tập đoàn lớn như Marvell, Meta, Qualcomm. Sự hợp tác này không chỉ dừng lại ở đầu tư sản xuất tiên tiến mà còn bao gồm hỗ trợ hoàn thiện khung pháp lý, bảo hộ sở hữu trí tuệ, và thúc đẩy giáo dục STEAM để nuôi dưỡng nguồn nhân lực sáng tạo.
Ông Sandeep Bharathi, Chủ tịch tập đoàn Marvell, nhấn mạnh rằng đổi mới sáng tạo là chìa khóa để các quốc gia bứt phá trong chuỗi giá trị toàn cầu và nâng cao năng lực cạnh tranh. Ông đặc biệt ấn tượng với quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong việc tập trung phát triển các ngành công nghệ chiến lược như AI, bán dẫn và năng lượng sạch. Ông chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về mô hình hợp tác ba bên giữa Nhà nước, doanh nghiệp và viện trường, coi đây là trụ cột để xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững.
Bà Uyên Vy, nhà sáng lập Quỹ Do Ventures, cho rằng nguồn vốn hiệu quả, liên tục và đủ lớn là yếu tố then chốt để xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững. Bà đánh giá cao sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam trong những năm qua, nhưng cũng chỉ ra những điểm nghẽn, đặc biệt là khó khăn trong việc tiếp cận vốn của các startup công nghệ giai đoạn đầu. Bà Vy cho rằng, Việt Nam có thể tạo ra bước ngoặt nếu có chính sách đồng bộ và cơ chế vốn dài hạn, tương tự như việc các công ty công nghệ chiếm lĩnh phần lớn vốn hóa thị trường tại Mỹ.
Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia là sự kiện thường niên do Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ Tài chính tổ chức, nhằm kết nối các thành tố của hệ sinh thái, lan tỏa tinh thần đổi mới và hội nhập quốc tế, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045. Trong khuôn khổ sự kiện năm nay, Bộ Khoa học và Công nghệ đã công bố kết quả Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII), trong đó Hà Nội dẫn đầu với tổng điểm số 65,68.
Admin
Nguồn: VnExpress
