Tòa án Tối cao Hoa Kỳ vừa ra phán quyết, từ chối xem xét khẩn cấp đề nghị của cựu Tổng thống Donald Trump về việc sa thải Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Lisa Cook. Tòa cũng lên lịch tranh luận về vụ việc vào tháng 1/2026.
Theo đó, Tòa án Tối cao sẽ xem xét phán quyết của Tòa án Phúc thẩm Liên bang, vốn cho rằng quyết định sa thải bà Cook của ông Trump là không đủ cơ sở pháp lý.
Quyết định này đồng nghĩa với việc bà Cook sẽ tiếp tục tham gia hai cuộc họp cuối cùng của Fed trong năm nay, bao gồm cuộc họp quan trọng vào cuối tháng 10, nơi Ủy ban chính sách lãi suất sẽ đưa ra các quyết định quan trọng.
Vào cuối tháng 8, ông Trump công bố lệnh sa thải bà Lisa Cook, cáo buộc bà gian lận thế chấp. Chính quyền Trump cho rằng bà Cook đã khai báo cả hai bất động sản tại Michigan và Georgia là “nhà ở chính”, nhằm hưởng lãi vay thấp hơn so với việc khai báo là nhà thứ hai hoặc bất động sản cho thuê.
Ngay sau đó, bà Cook đã đệ đơn kiện quyết định này. Ngày 9/9, Thẩm phán Jia Cobb của Tòa án liên bang Washington (DC) đã ban hành lệnh cấm tạm thời, ngăn chặn ông Trump thực thi lệnh sa thải trong thời gian vụ kiện đang được xử lý.
Thẩm phán Cobb lập luận rằng chính quyền Trump không đáp ứng được điều kiện “lý do chính đáng” để sa thải bà Cook, tức là bà đã vi phạm trong thời gian tại nhiệm. Phán quyết cũng bảo vệ quyền hợp pháp của bà Cook trong việc tự bảo vệ mình trước tòa. Ông Trump đã yêu cầu Tòa Phúc thẩm Washington cho phép bãi nhiệm ngay lập tức, nhưng yêu cầu này đã bị bác bỏ vào ngày 15/9.
Trong lịch sử 112 năm của Fed, chưa có tổng thống nào sa thải một thống đốc đương nhiệm. Bà Cook được Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm vào năm 2022. Bà Cook phủ nhận mọi cáo buộc sai phạm và chưa từng bị buộc tội.
Theo tài liệu do hãng tin AP thu thập, trong bản ước tính vay tháng 5/2021, bà Cook đã ghi rõ căn hộ tại Atlanta là “nhà nghỉ dưỡng”. Trong hồ sơ xin cấp phép an ninh, bà cũng mô tả đây là “nhà thứ hai”, điều này trái ngược với cáo buộc gian lận của chính quyền Trump.
Bà Cook khẳng định sẽ không từ chức và cho rằng mình đang bị ông Trump “đe dọa”. Luật sư Abbe Lowell của bà cho biết bà Cook “tiếp tục thực hiện đầy đủ trách nhiệm được Thượng viện phê chuẩn”.
Giáo sư Lev Menand tại Đại học Columbia lưu ý rằng Tòa Tối cao trước đây từng cho phép các vụ sa thải khác có hiệu lực trong khi vụ kiện đang được xét xử, như trường hợp của Rebecca Slaughter tại Ủy ban Thương mại Liên bang.
Tuy nhiên, phán quyết ngày 1/10 cho thấy Fed được nhìn nhận khác với các cơ quan độc lập khác. Theo ông Menand, “Có vẻ như tòa án đang chọn một hướng đi khác trong trường hợp này, nhằm duy trì hiện trạng có lợi cho tính độc lập của Fed.”
Người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai tuyên bố: “Tổng thống Trump đã hành động hợp pháp khi bãi nhiệm bà Lisa Cook khỏi Hội đồng Thống đốc Fed. Chúng tôi mong chờ một chiến thắng cuối cùng khi trình bày lập luận trước Tòa Tối cao vào tháng 1”.
Quyết định của Tòa án Tối cao đã tạm thời bảo vệ vị trí của Thống đốc Lisa Cook, đồng thời làm nổi bật tầm quan trọng của sự độc lập của Fed trong hệ thống chính trị Hoa Kỳ. Phiên tranh luận vào tháng 1/2026 hứa hẹn sẽ làm sáng tỏ thêm các khía cạnh pháp lý và chính trị phức tạp của vụ việc này.
Admin
Nguồn: VnExpress
