**Giáo dục STEM giúp người trẻ tránh nguy cơ bị sa thải trong kỷ nguyên công nghệ**
Tại Hội thảo Giáo dục STEM quốc gia 2025 diễn ra sáng 2/10, ông Tuấn, Giám đốc Trải nghiệm công nghệ khối Giáo dục FPT, đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của giáo dục STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học) trong việc trang bị cho người trẻ những kỹ năng cần thiết để thích ứng với thị trường lao động đầy biến động.

Ông Tuấn dẫn chứng số liệu từ Layoffs cho thấy làn sóng sa thải trong lĩnh vực công nghệ vẫn tiếp diễn. Năm ngoái, khoảng 151.000 nhân viên tại gần 600 công ty công nghệ đã mất việc. Trong nửa đầu năm nay, con số này dao động từ 62.000 đến 72.000, bao gồm cả nhân viên từ các tập đoàn lớn như Microsoft và Meta.
Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành khoa học kỹ thuật, ông Tuấn tin rằng giáo dục STEM có thể giúp học sinh phát triển tư duy logic, khả năng phản biện và năng lực sáng tạo, từ đó tạo ra những sản phẩm thực tế thay vì chỉ nắm vững lý thuyết. Ông cho rằng, việc này sẽ giúp các em giảm thiểu nguy cơ bị thay thế bởi tự động hóa hoặc các yếu tố khác.
Ông Tuấn giải thích, ví dụ, trong quá trình tạo ra một con robot, học sinh phải lập trình trên máy tính. Nếu robot không hoạt động hoặc gặp sự cố, các em sẽ phải tìm lỗi, kiểm tra và cải thiện chương trình. Quá trình này giúp học sinh rèn luyện khả năng giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo. “Khi có thể khám phá những điều mới mẻ thay vì chỉ làm theo những công việc hiện có, học sinh giỏi STEM sẽ tránh được làn sóng sa thải”, ông Tuấn khẳng định.
TS Dương Tuấn Hưng từ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đồng tình với quan điểm này. Ông cho biết, chính sách phát triển STEM đã được đề ra từ năm 2017 và ngày càng được chú trọng trong các nghị quyết gần đây của Bộ Chính trị, đặc biệt là Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, và Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Theo đó, việc đầu tư vào phòng thực hành, trải nghiệm STEM và mở rộng các lớp chuyên về STEM là một trong những yêu cầu cấp thiết. Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030, tất cả các trường THPT sẽ có phòng STEM đạt chuẩn, và đến năm 2045, giáo dục STEM sẽ trở thành nền tảng của hệ thống giáo dục quốc gia.
Lạng Sơn là một trong những địa phương đi đầu trong việc phát triển giáo dục STEM. Ông Hoàng Văn Thao, Trưởng phòng Giáo dục trung học, Sở Giáo dục và Đào tạo Lạng Sơn, chia sẻ rằng tỉnh đã triển khai thí điểm chương trình STEM trong các trường học từ 6 năm trước. Theo đó, mỗi trường phải xây dựng ít nhất hai chủ đề STEM gắn liền với chương trình giáo dục, có tính ứng dụng cao và báo cáo kết quả thực hiện.

Ông Thao cho biết thêm, giáo viên được tập huấn bởi các chuyên gia từ Hà Nội để nắm vững phương pháp thiết kế bài giảng STEM. Sau đó, giáo viên sẽ ứng dụng kiến thức vào giảng dạy và ghi lại video để chia sẻ. Sở Giáo dục và Đào tạo Lạng Sơn đã xây dựng một kho học liệu chung với hơn 700 bài giảng và 80 tiết dạy mẫu.
Trong thời gian tới, các chủ đề STEM trong trường học ở Lạng Sơn sẽ tập trung vào các yếu tố văn hóa, sản vật đặc trưng của địa phương, đồng thời tận dụng các thiết bị hiện đại như máy in 3D, cảm biến số và tăng cường các tình huống thực tế trong mỗi bài học.
“Kinh nghiệm quan trọng nhất là thay đổi nhận thức của lãnh đạo các cơ sở giáo dục về STEM, đây là yếu tố tiên quyết để triển khai thành công”, ông Thao nhấn mạnh.
Ở cấp độ quốc gia, TS Dương Tuấn Hưng đề xuất cần mở rộng và nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên STEM, đầu tư và hoàn thiện hệ thống phòng học STEM, phát triển mạng lưới STEM trong nước và kết nối quốc tế, đồng thời gắn kết STEM với khởi nghiệp, kinh tế số và kinh tế xanh.
“Đầu tư cho giáo dục STEM là đầu tư cho đổi mới sáng tạo, cho sự phát triển của quốc gia”, ông Hưng kết luận, khẳng định tầm quan trọng của việc ưu tiên phát triển giáo dục STEM trong bối cảnh hiện nay.
Admin
Nguồn: VnExpress