Thâu tóm EA: Vì sao Saudi Arabia chi 55 tỷ USD?

Quỹ đầu tư công của Arab Saudi (PIF), với khối tài sản quốc gia lên đến hơn 700 tỷ USD, vừa thực hiện một bước đi táo bạo khi chi một khoản tiền khổng lồ để thâu tóm hãng game danh tiếng EA. Khoản đầu tư này, gấp 11 lần số tiền PIF dùng để thành lập giải golf LIV và gấp 180 lần chi phí mua lại câu lạc bộ Newcastle tại Ngoại hạng Anh, cho thấy tham vọng vượt xa lĩnh vực thể thao truyền thống của quốc gia này.

Một văn phòng của Electronic Arts tại Los Angeles. Công ty này sản xuất các trò chơi điện tử nổi tiếng như Madden N.F.L. và Battlefield. Ảnh: Reuters
Electronic Arts Los Angeles: “Madden N.F.L.” & “Battlefield” (Ảnh: Reuters). Ảnh: Internet

Thương vụ thâu tóm EA không chỉ là một động thái tài chính đơn thuần mà còn là một bước ngoặt mang tính chiến lược toàn cầu. Theo George Osborn, biên tập viên của Video Games Industry Memo, đây là “chiến thắng lớn cho chiến lược quyền lực mềm của Saudi”, bởi EA là một “mảnh ghép hoàn hảo” để quốc gia này gia tăng ảnh hưởng văn hóa.

Trong nhiều năm qua, Saudi Arabia đã đối mặt với những cáo buộc về việc sử dụng thể thao để cải thiện hình ảnh và giảm bớt sự chú ý đến các vấn đề nhân quyền. Mặc dù chính quyền luôn bác bỏ những cáo buộc này, nhưng cách tiếp cận của họ ngày càng trở nên rõ ràng: gắn tên tuổi đất nước với những hoạt động vui chơi và giải trí. Osborn phân tích rằng khi một người mẹ mua trò chơi EA Sports FC cho con mình, bà ấy sẽ không nghĩ về địa chính trị mà chỉ đơn giản là nghĩ về niềm vui, và đó chính là sự khéo léo trong chiến lược của Saudi Arabia.

Thái tử của Arab Saudi và chủ tịch PIF Mohammed bin Salman trong cuộc họp tại Riyadh, Arab Saudi ngày 11/9/2024. Ảnh: Reuters
Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman họp tại Riyadh (Ảnh: Reuters). Ảnh: Internet

EA là một cái tên quen thuộc trong giới game thủ, với những tựa game nổi tiếng như loạt game bóng đá FIFA (nay là EA Sports FC) đã bán được hơn 325 triệu bản kể từ năm 1993, The Sims với 200 triệu bản tiêu thụ, và Need for Speed vượt mốc 150 triệu bản. Bên cạnh đó, EA còn sở hữu nhiều tựa game đình đám khác như Apex Legends, Battlefield, UFC, F1, NBA, và NFL. Trước thương vụ này, PIF đã nắm giữ khoảng 10% cổ phần của EA và mua lại nhiều studio game nổi tiếng khác.

Sau thương vụ thâu tóm, EA sẽ trở thành một công ty tư nhân và không còn niêm yết trên sàn chứng khoán. Tất cả cổ phiếu sẽ được mua lại với giá 210 USD/cổ phiếu, cao hơn 25% so với thị giá. Tuy nhiên, thương vụ này cũng đi kèm với khoản nợ dự kiến lên đến 20 tỷ USD mà EA cần phải trả.

Các chuyên gia nhận định rằng động thái này không chỉ đơn thuần là một khoản đầu tư vào lĩnh vực giải trí, mà còn thể hiện tham vọng của Arab Saudi trong việc định hình ngành esports. Giáo sư Simon Chadwick từ Emlyon Business School (Pháp) cho biết Saudi Arabia là một trong số ít quốc gia có chính sách chính phủ chính thức phát triển kinh tế esports, điều này gắn liền với dân số trẻ, với 70% dưới 35 tuổi, lớn lên cùng với YouTube, console, và game online.

Thực tế, Saudi Arabia đã tổ chức Esports World Cup và đăng cai Olympic Esports Games 2027. Việc sở hữu EA, nhà phát triển của những tựa game thể thao phổ biến, sẽ giúp PIF nắm giữ cánh cửa dẫn vào thị trường hàng trăm tỷ USD này. Osborn nhận định rằng trước đây Saudi Arabia chỉ có ghế dự bị, nhưng với EA, họ nắm quyền điều khiển và có thể định hướng sự phát triển của một trong những công ty game lớn nhất thế giới theo mục tiêu của mình.

Sức mạnh này có thể lan sang cả lĩnh vực phần cứng, nơi đặt máy chủ, phát triển console và phụ kiện, buộc nhiều quốc gia và công ty từng ngần ngại hợp tác với Saudi Arabia phải xem xét lại. Hiện tại, Saudi Arabia phụ thuộc khoảng 40% GDP vào dầu khí, và trước xu thế chuyển dịch sang năng lượng xanh, nước này buộc phải tìm kiếm những nguồn thu khác. Bên cạnh bóng đá, quyền Anh, golf, MMA, snooker, thì game và esports đang trở thành một mảnh đất màu mỡ.

Chadwick phân tích rằng người dân chỉ thực sự tương tác khi họ thấy bạn là một thành viên hợp pháp và đáng tin cậy của cộng đồng kinh doanh và thể thao, và đó là điều Saudi Arabia đang nỗ lực xây dựng. Nick Hurley, đồng sáng lập của Guildford Games Ltd, nhấn mạnh rằng thương vụ này là một cú mua lại lớn nhất trong lịch sử phố Wall, nó sẽ bơm vốn giúp EA tăng trưởng mạnh mẽ hơn nữa và chứng minh rằng Trung Đông rất nghiêm túc với chiến lược giải trí và thể thao.

Những người chơi EA Sports FC 26 trong Gamescom 2025 - sự kiện của ngành công nghiệp máy tính và trò chơi điện tử, tại Cologne, Đức ngày 20/8/2025. Ảnh: Reuters
Gamescom 2025: Chơi EA Sports FC 26 tại Cologne, Đức (Ảnh: Reuters). Ảnh: Internet

Ông nhắc lại rằng EA từng khởi đầu bằng một thương vụ nhỏ mua studio Bullfrog vào năm 1995, và giờ đây, với sự hậu thuẫn của PIF, hãng game này gần như chắc chắn sẽ giữ vững vị trí đỉnh cao trong ngành công nghiệp giải trí tương tác.

Game, đối với nhiều người, là một lối thoát khỏi cuộc sống đời thường và những lo âu chính trị. Tuy nhiên, khi ngành game trở thành một miếng bánh trị giá hàng trăm tỷ USD, nó khó có thể thoát khỏi sự chú ý của các thế lực kinh tế và chính trị toàn cầu. Saudi Arabia vừa biến một trong những cái tên lớn nhất của ngành game thành một công cụ mới cho chiến lược của mình, và câu hỏi đặt ra là: với quyền lực mới này, EA và cả ngành công nghiệp game sẽ đi về đâu?

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *