Tối 3/10, Đại sứ Pháp tại Việt Nam, ông Olivier Brochet, đã trao tặng huân chương cao quý Bắc đẩu Bội tinh cho hai giáo sư người Pháp gốc Việt, Trần Thanh Vân và Lê Kim Ngọc, ghi nhận những đóng góp to lớn của họ cho cả hai quốc gia. Cả hai nhà khoa học đều là nhà nghiên cứu cấp cao của Cơ quan Nghiên cứu Khoa học Quốc gia (CNRS) Pháp và đều ở tuổi 91.
Huân chương Bắc đẩu Bội tinh, được thành lập từ năm 1802, là phần thưởng cao quý nhất của nhà nước Pháp, vinh danh những cá nhân có đóng góp xuất sắc trong cả lĩnh vực quân sự và dân sự. Huân chương này được chia thành 5 hạng, trong đó hạng Sĩ quan là hạng Tư. Trước đó, hai giáo sư đã được trao tặng huân chương Bắc đẩu Bội tinh tước Hiệp sĩ (hạng Năm) vào các năm 1999 và 2016. Theo Công báo điện tử của Pháp ngày 13/7, hai giáo sư là cặp vợ chồng duy nhất được thăng hạng Sĩ quan trong đợt này.
Trong bài diễn văn kéo dài gần 30 phút, Đại sứ Olivier Brochet đã điểm lại những cột mốc quan trọng trong cuộc đời và sự nghiệp của GS Trần Thanh Vân và GS Lê Kim Ngọc, đồng thời nhấn mạnh những cống hiến to lớn của họ cho cả Việt Nam và Pháp. Ông khẳng định việc thăng hạng huân chương lần này không phải là một sự trùng hợp ngẫu nhiên, mà là sự ghi nhận đặc biệt của Tổng thống Pháp đối với sự nghiệp khoa học phong phú và xuất sắc của hai giáo sư.
Đại sứ Brochet nhấn mạnh: “Cuộc đời và những cam kết không thể tách rời của vợ chồng GS Trần Thanh Vân đã biến hành trình của họ, từ những nhà khoa học đến những công dân tận tâm, trở thành một hành trình xuất chúng.”
Sự kiện trao tặng huân chương có sự tham dự của Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy, Bí thư Trung ương Đoàn Nguyễn Minh Triết, cùng đông đảo quan khách, tất cả đều bày tỏ sự ngưỡng mộ và chúc mừng đến hai giáo sư.
GS Trần Thanh Vân, quê gốc Quảng Trị, đã du học Pháp từ năm 1953 khi mới 16 tuổi. Ông là một nhà vật lý lý thuyết hàng đầu trong lĩnh vực vật lý nguyên tử. Năm 2012, ông vinh dự là một trong ba người châu Á được trao Huy chương Tate của Hội Vật lý Mỹ.
GS Lê Kim Ngọc, sinh tại Vĩnh Long, cũng sang Pháp du học và theo học tại Đại học Sorbonne (Paris) từ năm 1953. Bà tốt nghiệp xuất sắc ngành Khoa học Tự nhiên chỉ ba năm sau đó và tiếp tục nghiên cứu sinh tại Trung tâm Quốc gia Nghiên cứu Khoa học (CNRS) của Pháp. Bà đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong nghiên cứu khoa học, đặc biệt là công trình “Lát mỏng tế bào”, được đánh giá là một công trình tiên phong, mở ra một kỷ nguyên mới cho ngành công nghệ sinh học thực vật.
Năm 1993, GS Trần Thanh Vân sáng lập Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam với mục tiêu hỗ trợ sự phát triển khoa học và giáo dục tại quê hương. Đến năm 2013, Trung tâm Khoa học Quốc tế và Giáo dục Liên ngành (ICISE) tại Quy Nhơn, do ông sáng lập và tài trợ, đã chính thức khánh thành, trở thành cầu nối quan trọng giữa sinh viên, nhà khoa học trẻ châu Á và cộng đồng khoa học quốc tế.
Đến nay, ICISE đã tổ chức gần 200 sự kiện khoa học quốc tế chất lượng cao và hơn 45 trường học khoa học chuyên đề, thu hút khoảng 12.000 nhà khoa học đến từ 40 quốc gia và vùng lãnh thổ. Nhờ uy tín cá nhân của GS Trần Thanh Vân, khoảng 20 giáo sư đoạt giải Nobel và nhiều nhà khoa học đoạt các giải thưởng danh giá khác như Fields, Kavli, Shaw, Dirac… đã đến Quy Nhơn để chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm với giới khoa học trong và ngoài nước.
Bên cạnh những đóng góp to lớn cho khoa học, hai giáo sư còn tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, hỗ trợ trẻ em, học sinh và sinh viên Việt Nam.
Đại sứ Olivier Brochet khẳng định: “Hai giáo sư không chỉ là những nhà khoa học lớn mà còn là những con người tuyệt vời và hào hiệp. Trong suốt 60 năm qua, họ đã góp phần làm rạng danh nước Pháp trên trường quốc tế và tăng cường mối quan hệ giữa Pháp và Việt Nam. Cộng đồng khoa học quốc tế và thế hệ trẻ của hai nước vô cùng biết ơn hai giáo sư.”
GS Lê Kim Ngọc xúc động chia sẻ rằng việc nhận huân chương Bắc đẩu Bội tinh bậc Sĩ quan là một niềm vinh dự vô cùng lớn lao đối với bà và chồng. Bà bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Hiệu trưởng trường Marie Curie ở TP HCM, người đã tạo điều kiện cho bà tiếp tục học tập tại Pháp, và GS Pierre Chouard, người đã dìu dắt bà trên con đường nghiên cứu khoa học.
GS Lê Kim Ngọc cũng nhấn mạnh rằng những thành quả của “Gặp gỡ Việt Nam” và trung tâm ICISE là kết quả của sự hợp tác và hỗ trợ từ bạn bè khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là những người đến từ Pháp, những người đã đóng góp công sức to lớn vào việc xây dựng ICISE tại Quy Nhơn. Bà khẳng định: “Đây có thể xem như biểu tượng cho tình hữu nghị gắn bó giữa Việt Nam và Pháp.”
GS Trần Thanh Vân và Lê Kim Ngọc cũng dành những lời tri ân sâu sắc đến nhau, đồng thời nhắn nhủ thế hệ trẻ về tầm quan trọng của việc lắng nghe và sẻ chia với người khác. GS Ngọc khuyên người trẻ rằng tiền bạc và danh vọng chỉ là phù du, chỉ có lòng từ bi và tình yêu thương mới tồn tại mãi mãi trong tâm trí con người và được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Bà nhắn nhủ: “Hãy có niềm tin rằng trong cuộc đời, dù có những con sóng dữ dội trên mặt biển, thì ở nơi tầng sâu, ‘nước’ vẫn luôn yên bình. Đó là điều cốt lõi.”
Admin
Nguồn: VnExpress
