Một nghiên cứu mới đây cảnh báo rằng hàng ngàn khe nứt khổng lồ đang xé toạc các khu đô thị đang phát triển nhanh chóng ở Cộng hòa Dân chủ Congo, một vấn đề bị bỏ qua và đòi hỏi các giải pháp quy hoạch đô thị cấp thiết.
Theo báo cáo trên New Atlas, nhóm nghiên cứu từ Đại học Công giáo Leuven (KU Leuven) của Bỉ, phối hợp với các đồng nghiệp từ Đại học Bukavu và Đại học Kinshasa, đã sử dụng ảnh vệ tinh và dữ liệu so sánh để xác định 2.922 khe nứt lớn trên khắp các khu vực đô thị đang mở rộng.
Các nhà địa lý học tại KU Leuven nhấn mạnh rằng sự hình thành các khe nứt do xói mòn trong môi trường đô thị không phải là những sự cố riêng lẻ. Thay vào đó, chúng là một vấn đề mang tính cấu trúc, phát triển nhanh chóng và thường bị xem nhẹ.
Việc đối chiếu ảnh vệ tinh với ảnh chụp trên không từ những năm 1950 cho thấy sự gia tăng đáng kể về số lượng khe nứt. Nếu như vào những năm 1950 chỉ có 46 khe nứt, thì hiện nay, mạng lưới khe nứt đô thị đã lan rộng trên 26 thành phố ở Congo, trải dài hơn 700 km, với độ sâu ở một số nơi lên tới hàng chục mét. Nghiên cứu cho thấy hơn một nửa số thành phố được khảo sát đang phải đối mặt với tình trạng này, cho thấy khe nứt đô thị đang trở thành một hiện tượng phổ biến.
Khe nứt xói mòn hình thành khi lượng nước mưa lớn chảy qua các tuyến đường thoát nước kém, tạo thành những rãnh sâu ăn mòn vào khu dân cư. Không giống như hố sụt, thường xuất hiện đột ngột, khe nứt đô thị có xu hướng phát triển liên tục, mở rộng cả về chiều dài lẫn chiều rộng.
Trong giai đoạn từ 2004 đến 2023, các nhà nghiên cứu ước tính rằng gần 120.000 người đã mất nhà cửa do nhà bị sụp xuống khe nứt. Đáng chú ý, tốc độ mất nhà ở đã tăng gấp ba lần kể từ năm 2020, buộc trung bình 12.000 cư dân phải di dời mỗi năm. Hiện tại, có khoảng 2,7 triệu người đang sống trong vòng 100 mét quanh các khe nứt đang hoạt động, và hơn 3 triệu người sống trong các khu vực có nguy cơ mở rộng khe nứt. Thủ đô Kinshasa của Cộng hòa Dân chủ Congo, một trong những thành phố phát triển nhanh nhất thế giới, hiện đang phải đối mặt với 868 khe nứt, nhiều trong số đó cắt ngang các khu dân cư đông đúc.
Mặc dù lượng mưa lớn đóng vai trò là một yếu tố, các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng khe nứt đô thị chủ yếu là kết quả của các hoạt động của con người, bao gồm xây dựng đường sá không có hệ thống thoát nước phù hợp, đô thị hóa nhanh chóng và loại bỏ thảm thực vật ở các khu vực đông dân cư. Tình hình càng trở nên trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu, dẫn đến mưa lớn thường xuyên hơn, khiến mặt đất dễ bị sụp lún hơn.
Nhóm nghiên cứu kêu gọi các nhà chức trách hành động khẩn cấp, nhấn mạnh rằng việc ngăn chặn sự hình thành khe nứt không chỉ hiệu quả hơn mà còn tiết kiệm chi phí hơn. Chi phí để ổn định một khe nứt sau khi nó đã hình thành có thể lên tới hơn một triệu đô la Mỹ.
Admin
Nguồn: VnExpress
