Sỏi niệu quản, phần lớn xuất phát từ sỏi thận, hình thành khi các tinh thể trong nước tiểu kết tụ lại trong thận, sau đó di chuyển xuống niệu quản – ống dẫn nước tiểu từ thận đến bàng quang. Khi sỏi mắc kẹt tại niệu quản, chúng có thể gây tắc nghẽn dòng chảy nước tiểu, dẫn đến ứ đọng và tăng áp lực lên thận, gây ra những cơn đau vùng thắt lưng dữ dội kèm theo tiểu máu.
Bác sĩ Đinh Quang Huy, chuyên khoa Tiết niệu – Nam học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết cơn đau do sỏi niệu quản thường xuất hiện đột ngột, dữ dội và có tính chất tái phát. Cơn đau thường bắt đầu từ vùng thắt lưng, sau đó lan xuống hố chậu và bẹn cùng bên. Đáng chú ý, cơn đau này không thuyên giảm khi thay đổi tư thế và đôi khi đi kèm với cảm giác buồn nôn hoặc nôn mửa.
Triệu chứng tiểu máu xảy ra do bề mặt sỏi thường gồ ghề, có nhiều cạnh sắc, liên tục cọ xát vào niêm mạc đường tiết niệu. Sự cọ xát này gây tổn thương, trầy xước niêm mạc, dẫn đến chảy máu và làm thay đổi màu sắc nước tiểu từ hồng nhạt đến đỏ sẫm. Trong một số trường hợp, lượng máu mất đi rất ít, người bệnh chỉ có thể phát hiện thông qua xét nghiệm nước tiểu.
Bên cạnh hai triệu chứng điển hình trên, người bệnh có thể gặp phải các dấu hiệu khác như tiểu rắt, tức là thường xuyên có cảm giác buồn tiểu nhưng mỗi lần đi tiểu chỉ được một lượng nhỏ. Nếu sỏi gây tắc nghẽn kéo dài, bệnh nhân có thể bị sốt cao, rét run do nhiễm trùng đường tiết niệu. Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ thường chỉ định siêu âm hệ tiết niệu hoặc chụp cắt lớp vi tính hệ tiết niệu, cùng với xét nghiệm nước tiểu. Các phương pháp này giúp xác định vị trí, kích thước, số lượng sỏi, mức độ ứ nước của thận và các biến chứng do sỏi gây ra.
Nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời, sỏi niệu quản có thể dẫn đến ứ nước thận ngày càng nghiêm trọng, nhiễm trùng đường tiết niệu, thậm chí suy giảm và mất chức năng thận. Đối với trường hợp sỏi nhỏ, bệnh nhân có thể được điều trị bảo tồn bằng thuốc và điều chỉnh chế độ sinh hoạt để hỗ trợ sỏi tự đào thải ra ngoài theo đường tự nhiên. Với sỏi lớn hoặc đã gây ra biến chứng, bác sĩ có thể chỉ định các biện pháp can thiệp như tán sỏi ngoài cơ thể, tán sỏi bằng laser qua nội soi ngược dòng hoặc nội soi sau phúc mạc để lấy sỏi niệu quản.
Để phòng ngừa sỏi niệu quản, mỗi người nên uống đủ nước mỗi ngày, hạn chế ăn mặn, giảm tiêu thụ đạm động vật và các thực phẩm giàu oxalat (như chocolate, trà đặc, hành tây…), đồng thời tăng cường ăn rau xanh và trái cây. Duy trì vận động thường xuyên và khám sức khỏe định kỳ cũng là những biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm sỏi. Khi có các triệu chứng như đau lưng dữ dội kèm theo tiểu máu, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa tiết niệu thay vì tự ý dùng thuốc giảm đau hoặc kháng sinh.
Admin
Nguồn: VnExpress
